CNG Price Hike: महागाईचा आणखी एक फटका! सीएनजी 6 रुपयांनी महागणार? नेमकी आता किती झाली किंमत? जाणून घ्या

येत्या काही दिवसांत सर्वसामान्यांच्या खिशावरचा बोजा आणखी वाढू शकतो.कारण महानगर गॅस लिमिटेड आणि इंद्रप्रस्थ गॅस लिमिटेडसारख्या शहरी गॅस वितरक कंपन्या लवकरच गॅसच्या किमती वाढण्याची शक्यता आहे.

काही दिवसांवर दिवाळी सण येऊन ठेपला आहे. अशातच सर्वसामान्यांच्या खिशाला कात्री बसण्याची शक्यता आहे. दुसरीकडे पेट्रोल आणि डिझेलच्या दरात कपात होत नसली तरी सीएनजीवर (CNG Price) गाड्या चालवणाऱ्यांना येत्या काळात महागाईचा फटका सहन करावा लागू शकतो. सरकारने शहरी विक्रेत्यांना स्वस्त घरगुती नैसर्गिक वायूचा पुरवठा 20 टक्क्यांपर्यंत कमी केला आहे.

अशा परिस्थितीत इंधनावरील उत्पादन शुल्कात कपात न केल्यास वाहनांना पुरवल्या जाणाऱ्या सीएनजीच्या दरात किलोमागे चार ते सहा रुपयांची वाढ होऊ शकते, असे सूत्रांचे म्हणणे आहे. अरबी समुद्रापासून बंगालच्या उपसागरापर्यंतच्या ठिकाणांमधुन भूगर्भातून आणि समुद्राच्या खालून काढलेला नैसर्गिक वायू हा कच्चा माल आहे जो वाहनांसाठी सीएनजीमध्ये बदलला जाऊ शकतो आणि स्वयंपाकासाठी पाइप्ड नॅचरल गॅस (पीएनजी) मध्ये बदलला जातो.

पुरवठा का बंद

या प्रकरणाची माहिती असलेल्या चार सूत्रांनी सांगितले की, जुन्या शेतातील उत्पादनांच्या किमती सरकारचे नियंत्रण आहे. हे शहर गॅस किरकोळ विक्रेते वापरतात. या भागांतील उत्पादन दरवर्षी पाच टक्क्यांनी घटत आहे. त्यामुळे शहरी गॅस वितरण कंपन्यांचा पुरवठा खंडित करण्यात आला आहे. तसेच घरांमध्ये स्वयंपाकघरांसाठी पुरवण्यात येणारा गॅस संरक्षित केला जातो. अशा परिस्थितीत सरकारने सीएनजीच्या कच्च्या मालाच्या पुरवठ्यात कपात केली आहे. मे २०२३ मध्ये जुन्या फील्डमधून मिळणारा गॅस ९० टक्के सीएनजी मागणी पूर्ण करत असे आणि त्यात सातत्याने घट होत आहे. ते म्हणाले की, 16 ऑक्टोबरपासून सीएनजीच्या मागणीच्या 50.75 टक्के पुरवठा कमी झाला आहे, जो गेल्या महिन्यात 67.74 टक्के होता.

ही कमतरता भरून काढण्यासाठी शहरातील गॅस किरकोळ विक्रेत्यांना आयात केलेला आणि महाग द्रव नैसर्गिक वायू (एलएनजी) खरेदी करण्यास भाग पाडले जात आहे. ज्यामुळे सीएनजीच्या किमती प्रति किलो 4-6 रुपयांनी वाढतील. जुन्या फील्डमधून मिळणाऱ्या गॅसची किंमत US$6.50 प्रति दशलक्ष ब्रिटिश थर्मल युनिट (MMBtu) आहे, तर आयातित LNG ची किंमत US$11-12 प्रति युनिट आहे. सूत्रांनी सांगितले की, सध्या किरकोळ विक्रेत्यांनी सीएनजीचे दर वाढवलेले नाहीत कारण ते यावर तोडगा काढण्यासाठी पेट्रोलियम आणि नैसर्गिक वायू मंत्रालयाशी चर्चा करत आहेत.

सरकार किती कर वसूल करते?

सीएनजीवरील उत्पादन शुल्कात कपात करणे हा एक पर्याय आहे. सध्या, केंद्र सरकार सीएनजीवर 14 टक्के उत्पादन शुल्क आकारते, जे प्रति किलोग्रॅम 14-15 रुपये आहे. ते म्हणाले की, त्यात कपात केल्यास किरकोळ विक्रेत्यांना वाढीव खर्चाचा बोजा ग्राहकांवर टाकावा लागणार नाही. सीएनजीच्या दरात झालेली वाढ हा देखील राजकीय मुद्दा आहे कारण महाराष्ट्रात पुढील महिन्यात निवडणुका होणार आहेत आणि दिल्लीतही लवकरच निवडणुका होणार आहेत. दिल्ली आणि मुंबई ही देशातील सर्वात मोठी सीएनजी बाजारपेठ आहे.