तरुणांमध्ये झपाट्याने वाढत आहे Lung Cancer चा धोका; वेळीच जाणून घ्या लक्षणं आणि कारणे

तरुणांमध्ये फुफ्फुसाच्या कर्करोगाचे प्रमाण वाढते आहे, विशेषतः नॉन-स्मोकरमध्येही. प्रदूषण, जनुकीय बदल आणि चुकीच्या जीवनशैलीमुळे हा धोका वाढत आहे. लक्षणांकडे दुर्लक्ष टाळा.

पूर्वी फुफ्फुसाचा कर्करोग हा मुख्यतः वृद्ध आणि धूम्रपान करणाऱ्यांमध्ये आढळतो असे समजले जात होते. मात्र, गेल्या काही वर्षांत हे चित्र बदलले असून, हा आजार आता तरुण वयातही मोठ्या प्रमाणात दिसून येत आहे. विशेष बाब म्हणजे, आता नॉन-स्मोकर म्हणजेच धूम्रपान न करणाऱ्या व्यक्तींमध्येही फुफ्फुसाचा कर्करोग वेगाने वाढताना दिसतो आहे.

धूम्रपान न करताही फुफ्फुसाच्या कर्करोगाचा धोका? ‘या’ लक्षणांकडे दुर्लक्ष करू नका

तरुणांमध्ये फुफ्फुसाचा कर्करोग का वाढतो?

जनुकीय बदल (Genetic Mutation)

EGFR, ALK, ROS1 यांसारख्या जीनमध्ये बदल आढळल्यास कर्करोग होण्याची शक्यता वाढते. हे बदल धूम्रपान न करणाऱ्यांमध्येही आढळू शकतात.

प्रदूषण आणि वातावरणीय घटक

• सूक्ष्म कण (PM2.5) आणि इतर हानिकारक प्रदूषक फुफ्फुसांना नुकसान पोहोचवतात.
• दुसऱ्याच्या धुराचा (पॅसिव स्मोकिंग) देखील दुष्परिणाम होतो.
• काही भागांमध्ये जमिनीतून निघणारी रेडॉन गॅस देखील धोकादायक असते.

अस्वास्थ्यदायी जीवनशैली

• सिगरेट न पिणारे लोकही गुटखा, पानमसाला किंवा ई-सिगरेटमुळे धोक्यात असतात.
• पोषणमूल्य नसलेला आहार शरीराची रोगप्रतिकारशक्ती कमी करतो.

फुफ्फुसांचे पूर्वीचे आजार

• टीबी, अस्थमा किंवा इतर दीर्घकालीन श्वसनाचे त्रास असणाऱ्यांमध्ये धोका जास्त असतो.

फुफ्फुसाच्या कर्करोगाची लक्षणे कोणती?

• सततचा खोकला (तीन आठवड्यांपेक्षा जास्त)
• खोकल्यात रक्त येणे
• छातीत दुखणे, जडपणा
• श्वास घेताना घोरणे किंवा अडचण
• अचानक वजन घटणे, थकवा
• आवाज बसणे
• वारंवार निमोनिया किंवा ब्रॉन्कायटिस होणे

तरुणांमध्ये फुफ्फुसाचा कर्करोग वेगळा का असतो?

तरुणांमध्ये लक्षणांकडे दुर्लक्ष केल्यामुळे बऱ्याचदा हा आजार उशिरा म्हणजेच अ‍ॅडव्हान्स स्टेजमध्ये सापडतो. परंतु ज्या रुग्णांमध्ये जनुकीय म्युटेशन असते त्यांना टार्गेटेड थेरपी किंवा इम्यूनोथेरेपीद्वारे अधिक प्रभावी उपचार मिळू शकतो.

नसांमध्ये साचलेलं घाणेरडं कोलेस्ट्रॉल एका झटक्यात बाहेर फेकून टाकेल हे पाणी; २ मिनिटांत बनवून नियमित करत जा याचे सेवन

बचावासाठी महत्त्वाच्या गोष्टी

• धूम्रपान, तंबाखूचे कोणतेही स्वरूप टाळा.
• बाहेरील प्रदूषणापासून बचावासाठी N95 मास्क वापरा.
• जमिनीवरच्या मजल्यावर राहत असाल, तर रेडॉन गॅसची तपासणी करून घ्या.
• जर कुटुंबात कर्करोगाचा इतिहास असेल, तर वेळेवर स्क्रीनिंग करणे आवश्यक.
• आहारात फळे, भाज्या, अँटीऑक्सिडंट्स यांचा समावेश करा आणि नियमित व्यायाम करा.

तरुणांनी त्यांच्या आरोग्याची काळजी घेतली पाहिजे. कोणतीही लक्षणे दीर्घकाळ टिकली, तर त्याकडे दुर्लक्ष न करता त्वरित डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा. योग्य जीवनशैली आणि वेळेवर निदान यामुळे फुफ्फुसाच्या कर्करोगासारख्या गंभीर आजारावर नियंत्रण ठेवता येऊ शकते.