लक्ष्मीपूजनाच्या वेळी लक्ष्मीची आरती करावी की नाही? जाणून घ्या पूजेची योग्य पद्धत

दिवाळीमध्ये देवी लक्ष्मीची पूजा करण्याचा एक विशेष विधी आहे आणि प्रत्येकजण तिला, धनाची देवी, आपल्या घरी आमंत्रित करू इच्छितो. पण लक्ष्मीपूजनाच्या वेळी लक्ष्मीची आरती करावी का? जाणून घ्या

सणासुदीला सुरुवात झाली असून नवरात्रानंतर दिवाळीच्या पाच दिवसांच्या सणाची सर्वांनाच प्रतीक्षा आहे. दरवर्षी कार्तिक महिन्यातील कृष्ण पक्षातील अमावस्या तिथीला दिवाळीचा सण साजरा केला जातो. यावर्षी तो गुरुवार 31 ऑक्टोबर रोजी साजरा केला जाणार आहे. या विशेष दिवशी देवी लक्ष्मी आणि गणेशाची पूजा करण्याची परंपरा आहे. दिवाळीच्या दिवशी लक्ष्मीची पूजा करण्याची विशेष तरतूद आहे, पण लक्ष्मीपूजनाच्या वेळी लक्ष्मीची आरती करावी का? वास्तविक, लोक ही पूजा संपूर्ण कुटुंबासह करतात आणि पुजेच्या शेवटी देवी-देवतांची आरती गायली जाते. पण लक्ष्मीपूजनाच्या दिवशी लक्ष्मी देवीच्या आरतीबाबत वेगवेगळ्या समजुती आहेत.

दिवाळीत लक्ष्मीची आरती होत नाही. दिवाळीच्या पूजेदरम्यान तुम्ही फक्त भगवान गणेश आणि भगवान विष्णूचीच पूजा करावी. कारण जेव्हा देवी लक्ष्मीची आरती होते तेव्हा सर्वजण आरतीला उभे राहतात आणि मग निघून जातात, त्याचप्रमाणे जर देवी लक्ष्मी निघून गेली तर तुमच्या जीवनात पैशाची कमतरता भासेल. त्यामुळे दिवाळीच्या पूजेदरम्यान लक्ष्मी देवीची आरती कधीही गाऊ नये. त्यापेक्षा या दिवशी देवी लक्ष्मीची पूजा विधीनुसार करावी. जर तुम्हाला हवे असेल तर तुम्ही माता लक्ष्मीचा मंत्र म्हणू शकता. यासोबतच पूजेच्या वेळी एक संपूर्ण सुपारी माऊलीमध्ये गुंडाळून पूजेमध्ये ठेवावी. पूजेनंतर ही सुपारी लाल कपड्यात गुंडाळून तिजोरीत ठेवा. ती माता लक्ष्मीचे रूप आहे. तसेच लक्ष्मी देवीच्या पूजेमध्ये संपूर्ण धणे अवश्य ठेवावे.

हेदेखील वाचा- कार्तिक महिन्यात या उपायाने तुळशी माता होईल प्रसन्न, आर्थिक संकटातूनही मिळेल आराम

दिवाळीत लक्ष्मीची पूजा करण्याची योग्य पद्धत कोणती?

ईशान्य किंवा उत्तर दिशा स्वच्छ करून स्वस्तिक बनवा. त्यावर तांदळाचा ढीग ठेवावा. आता त्याच्या वर एक लाकडी प्लॅटफॉर्म पसरवा. भांड्यावर लाल कपडा पसरवा आणि त्यावर लक्ष्मीची मूर्ती किंवा चित्र ठेवा. या चित्रात गणेशजी आणि कुबेर यांचेही चित्र असावे. मातेच्या उजव्या आणि डाव्या बाजूला पांढऱ्या हत्तींची चित्रेही असावीत.

पूजेच्या वेळी पंचदेवाची स्थापना अवश्य करा. सूर्यदेव, श्री गणेश, दुर्गा, शिव आणि विष्णू यांना पंचदेव म्हटले आहे. यानंतर हलकी अगरबत्ती लावावी. सर्व मूर्ती आणि चित्रांना पाणी शिंपडून पवित्र करा.

आता कुश (गवत) च्या आसनावर बसून देवी लक्ष्मीची षोडशोपचार पूजा करा. षोडशोपचार पूजा म्हणजे 16 विधींनी पूजा. पाद्य, अर्घ्य, आचमन, स्नान, वस्त्र, दागिने, सुगंध, फुले, धूप, दिवा, नेवैद्य, आचमन, तांबूल, स्तवपाठ, तर्पण आणि नमस्कार. पूजेच्या शेवटी सांगता सिद्धीसाठी दक्षिणाही अर्पण करावी.

देवी लक्ष्मीसह सर्वांच्या कपाळावर हळद, कुंकू चंदन आणि तांदूळ लावा. त्यानंतर त्यांना हार आणि फुले अर्पण करा. पूजेच्या वेळी अनामिका (करंगळीजवळ म्हणजेच अनामिका) वर सुगंध (चंदन, कुमकुम, अबीर, गुलाल, हळद इ.) लावावा. तसेच उपरोक्त षोडशोपचारातील सर्व पदार्थांसह पूजा करावी.

हेदेखील वाचा- घरात लक्ष्मी सोबत ठेवा या देवतेची मूर्ती

दिवाळीत लक्ष्मी देवीची पंचोपचार पूजा करा

देवतेला चंदन अर्पण करून हळद व कुंकू अर्पण करणे

सर्वप्रथम, अनामिका (करंगळीजवळील बोट) पासून आपल्या प्रिय व्यक्तीला चंदन लावा. नंतर उजव्या हाताचा अंगठा आणि अनामिका यांच्यामध्ये चिमटी टाकून प्रथम हळद व नंतर कुंकू देवतेच्या चरणी अर्पण करा.

देवतेला पल्लव अर्पण करणे

कागद, प्लास्टिक इत्यादीपासून बनवलेली कृत्रिम व सजावटीची फुले देवतेला अर्पण करू नयेत. ताजी आणि शुद्ध फुले अर्पण करा. देवतेला अर्पण केलेल्या पानांचा आणि फुलांचा वास घेऊ नये. देवतेला फुले अर्पण करण्यापूर्वी पत्रे अर्पण करा. विशिष्ट देवतेला विशिष्ट पाने आणि फुले अर्पण करा जे त्यांचे तत्व मोठ्या प्रमाणात आकर्षित करतात, उदाहरणार्थ बिल्वाची पाने भगवान शिव आणि दुर्वा आणि लाल फुले भगवान गणेशाला. देवतेच्या मस्तकावर फुले वाहण्याऐवजी त्याच्या चरणी अर्पण करा. देठासह देवतेला आणि पाकळ्या स्वत:कडे अर्पण करा.

देवाला धूप अर्पण करणे

देवतेला उदबत्ती अर्पण करताना ती हाताने पसरवू नका. धूप प्रज्वलित केल्यानंतर, विशिष्ट देवतेचे सार आकर्षित करण्यासाठी विशिष्ट सुगंधाच्या अगरबत्तीने विशिष्ट देवतेची आरती करा, उदाहरणार्थ, मेंदीसह भगवान शिव आणि गुलाबासह श्री लक्ष्मीदेवी. उदबत्ती अर्पण करताना आणि अगरबत्ती फिरवताना डाव्या हाताने घंटा वाजवा.

देवतेची दीप आरती करणे

संथ गतीने तीन वेळा दीप आरती करा. दीप आरती करताना डाव्या हाताने बेल वाजवा.

नैवेद्य दाखवा

पूजा केल्यानंतर प्रसाद किंवा नैवेद्य दाखवावा. लक्षात ठेवा नैवेद्यात मीठ, मिरची, तेल वापरत नाही. प्रत्येक ताटावर तुळशीचे पान ठेवले जाते. या दिवशी माखणा, पाण्याचे तांबूस, बताशा, वेळू, खीर, खीर, डाळिंब, सुपारीची पाने, पांढऱ्या आणि पिवळ्या रंगाच्या मिठाई, केशर तांदूळ इत्यादी देवी लक्ष्मीला अर्पण केले जातात. पूजेदरम्यान गुढ्या, पापडी, अनारसा, लाडू, पुलारा असे 16 प्रकार अर्पण केले जातात. यानंतर तांदूळ, बदाम, पिस्ता, खजूर, हळद, सुपारी, गहू, नारळ आणि धणे अर्पण केले जातात. शेवटी केवड्याची फुले व अंबरबेल अर्पण करतात.

पूजेमध्ये दिशेकडे लक्ष द्या

पूजा करताना तोंड उत्तर किंवा पूर्वेकडे असावे. वास्तुशास्त्रानुसार घराचा ईशान्य कोपरा पूजास्थान बनवण्यासाठी खूप शुभ मानला जातो. पूजेचे ठिकाण स्वच्छ, प्रकाशमय आणि गोंधळापासून मुक्त असावे. दिव्याचे तोंड पूर्वेकडे असावे. पूजेचा कलश आणि इतर पूजा साहित्य जसे की खीळ-पाताशा, सिंदूर, गंगाजल, अक्षत-रोळी, मोळी, फळे-मिठाई, सुपारी, वेलची इत्यादी ईशान्येकडे ठेवणे शुभ असते. देव्हाऱ्याच्या दोन्ही बाजूला सिंदूर किंवा रोळीने स्वस्तिक लावल्याने नकारात्मक शक्ती घरात प्रवेश करत नाहीत. वास्तुशास्त्रानुसार शंख वाजवून आणि घंटा वाजवल्याने देवी-देवता प्रसन्न होतात.