ISRO satellite images reveal Myanmar earthquake damage major heritage sites destroyed
नवी दिल्ली : पृथ्वीवरून नैसर्गिक आपत्तींची तीव्रता समजून घेणे कठीण असते, परंतु जेव्हा या आपत्तीचे चित्र आकाशातून टिपले जाते, तेव्हा त्यांचे वास्तव अधिक स्पष्ट होते. भारतीय अवकाश संशोधन संस्था (ISRO) ने अलीकडेच म्यानमारमध्ये झालेल्या 7.7 तीव्रतेच्या भूकंपाच्या उपग्रह प्रतिमा प्रसिद्ध केल्या, ज्या पाहून संपूर्ण जग स्तब्ध झाले आहे. या प्रतिमांमध्ये शहरे उद्ध्वस्त झालेली, ऐतिहासिक वारसा स्थळे जमीनदोस्त झालेली आणि भूकंपामुळे झालेल्या प्रचंड विध्वंसाचे जिवंत चित्रण दिसून येते.
ISRO च्या कार्टोसॅट-3 उपग्रहाने 500 किलोमीटर उंचीवरून घेतलेल्या प्रतिमा या भूकंपाच्या भीषणतेची साक्ष देत आहेत. या अत्याधुनिक उपग्रहाला 50 सेंटीमीटरपेक्षा कमी अचूकतेसह उच्च-रिझोल्यूशन प्रतिमा घेण्याची क्षमता आहे, त्यामुळे भूकंपामुळे म्यानमारमधील प्रमुख शहरे आणि वारसा स्थळांचे झालेले नुकसान स्पष्टपणे दिसून आले आहे.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : युद्ध आरंभ! चीनने कोणत्या देशाविरुद्ध सुरू केले ‘स्ट्रेट थंडर-2025A’ ऑपरेशन, 10 हून अधिक युद्धनौका पाहून थरारले जग
ISRO च्या अहवालानुसार, म्यानमारच्या दुसऱ्या क्रमांकाच्या मोठ्या शहराला – मंडालेला मोठ्या प्रमाणावर फटका बसला आहे. मंडालेतील स्काय व्हिला, महामुनी पॅगोडा आणि आनंदा पॅगोडा या महत्त्वाच्या ऐतिहासिक वारसा स्थळांवर भूकंपाचा जोरदार परिणाम झाला आहे. युनेस्कोच्या सूचीमध्ये असलेले आनंदा पॅगोडा मोठ्या प्रमाणात उद्ध्वस्त झाले असून त्याची स्थिती अत्यंत गंभीर आहे. सागाइंग शहरातील अनेक मठ, मंदिरे आणि ऐतिहासिक इमारतींचे मोठे नुकसान झाले आहे. भूकंपाच्या वेळी जमिनीची अस्थिरता आणि जवळच्या नद्यांमध्ये भेगा पडल्याचे उपग्रह प्रतिमांमधून दिसून आले आहे. ही स्थिती द्रवीकरण म्हणून ओळखली जाते, जिथे जमिनीत पाणी मिसळते आणि ती चिखलासारखी सैल होते. यामुळे अनेक इमारती कोसळल्या.
( फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया)
ISRO च्या शास्त्रज्ञांनी स्पष्ट केले आहे की, म्यानमार हा प्रदेश भारतीय आणि युरेशियन प्लेट्सच्या सीमारेषेवर स्थित आहे, त्यामुळे येथे वारंवार भूकंप होतात. भारतीय टेक्टॉनिक प्लेट दरवर्षी सुमारे 5 सेंटीमीटर उत्तरेकडे सरकत असते, त्यामुळे जमिनीत ताण निर्माण होतो. जेव्हा हा ताण एका विशिष्ट मर्यादेपलीकडे जातो आणि अचानक सोडला जातो, तेव्हा मोठ्या प्रमाणावर भूकंप निर्माण होतो, जसे की या वेळच्या 7.7 तीव्रतेच्या भूकंपात दिसून आले.
म्यानमारमध्ये या भूकंपाने हाहाकार माजवला आहे. 2,056 लोकांनी प्राण गमावले, तर 3,900 हून अधिक लोक गंभीर जखमी झाले आहेत. अजूनही सुमारे 270 लोक बेपत्ता असल्याचे वृत्त आहे. भूकंपानंतर मदतकार्यात मोठ्या अडचणी येत आहेत, कारण देशात सुरू असलेल्या गृहयुद्धामुळे मदत कार्यकर्त्यांना अडथळ्यांचा सामना करावा लागत आहे.
या उपग्रह प्रतिमा केवळ भूकंपामुळे झालेल्या विध्वंसाचे चित्रण करत नाहीत, तर आपत्ती व्यवस्थापनासाठी उपग्रह-आधारित तंत्रज्ञानाचे महत्त्व अधोरेखित करतात. उपग्रह प्रतिमांद्वारे आपत्तीग्रस्त भागांचे अचूक मूल्यांकन करता येते, ज्यामुळे बचावकार्य जलद आणि प्रभावीपणे राबवले जाऊ शकते. भविष्यातील आपत्तींमध्ये अशा तंत्रज्ञानाचा मोठा उपयोग होऊ शकतो.
( फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया)
ISRO च्या उपग्रह तंत्रज्ञानाने नैसर्गिक आपत्तींचे वेगवान विश्लेषण कसे करता येते, याचे ठोस उदाहरण जगासमोर आणले आहे. यामुळे आपत्ती नोंदविण्याच्या पारंपरिक पद्धतींपेक्षा अधिक अचूक आणि तातडीने मदत पोहोचवणे शक्य होईल. भविष्यात भारत आणि इतर देश अशा तंत्रज्ञानाचा वापर करून आपत्ती व्यवस्थापन अधिक प्रभावी करू शकतात.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : ट्रम्प कोणत्या देशावर 500% टॅरिफ लादणार ? घोषणेपूर्वी भारतावर केला मोठा दावा
म्यानमारमध्ये झालेल्या भूकंपाचा परिणाम अत्यंत भीषण होता, परंतु ISRO च्या उपग्रह प्रतिमांनी या आपत्तीचे स्वरूप संपूर्ण जगासमोर स्पष्ट केले.या उपग्रह प्रतिमा तथ्यांपेक्षा अधिक, एका भीषण आपत्तीचे जिवंत चित्रण आहेत, ज्या पाहून कोणालाही सुन्न व्हायला होते. या आपत्तीच्या पार्श्वभूमीवर, आपत्ती व्यवस्थापनासाठी तंत्रज्ञान किती महत्त्वाचे आहे, हे पुन्हा अधोरेखित झाले आहे. ISRO च्या या तंत्रज्ञानामुळे भविष्यात आपत्तीग्रस्त भागांमध्ये जलद आणि अचूक मदतकार्य पोहोचवणे शक्य होईल, हे निश्‍चित आहे.
.png "Videos"){kind=small}
