फोटोग्राफर जोश ड्युरी यांनी प्रथमच एकाच फ्रेममध्ये सात ग्रह टिपले आहेत. त्याने 22 फेब्रुवारीला सॉमरसेटच्या मेंदिप हिल्सवरून हा फोटो काढला होता. ( फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया)
वॉशिंग्टन : अंतराळप्रेमींसाठी आणि खगोलशास्त्राच्या अभ्यासकांसाठी एक ऐतिहासिक क्षण घडला आहे. 27 वर्षीय ब्रिटिश छायाचित्रकार जोश ड्युरी, ज्यांना ‘स्टारमन’ म्हणून ओळखले जाते, यांनी प्रथमच पृथ्वी सहित सूर्यमालेतील सातही ग्रहांचे एकाच फ्रेममध्ये छायाचित्रण करण्यात यश मिळवले आहे. ही दुर्मिळ खगोलीय घटना ‘ग्रेट प्लॅनेटरी परेड’ दरम्यान घडली, ज्या वेळी सूर्यमालेतील आठही ग्रह एका सरळ रेषेत आले होते.
40 वर्षांनंतर घडलेली दुर्मिळ घटना
ही घटना 22 फेब्रुवारी रोजी घडली, जेव्हा जोश ड्युरी यांनी इंग्लंडमधील सॉमरसेटच्या मेंडिप हिल्सवरून ग्रहांचे दुर्मिळ छायाचित्र घेतले. 1982 नंतर प्रथमच अशी घटना घडली होती, त्यामुळे हे छायाचित्र ऐतिहासिक ठरले आहे. ग्रहांच्या अशा प्रकारच्या संरेखनाला ‘ग्रेट प्लॅनेटरी परेड’ म्हणतात. यानंतर अशी परेड 2040 मध्ये घडेल, असे तज्ज्ञांचे मत आहे.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : Bangladesh Politics: शेख हसीनाचे सरकार नेस्तनाबूत करणाऱ्या विद्यार्थ्याची मोठी घोषणा; बांग्लादेशात पुन्हा येणार राजकीय भूकंप?
छायाचित्रणासाठी विशेष तंत्रज्ञानाचा वापर
या दुर्मिळ छायाचित्रासाठी जोश ड्युरी यांनी विशेष तंत्रज्ञान आणि तांत्रिक कौशल्य वापरले. बुध, शनि आणि नेपच्यून हे ग्रह पाहण्यासाठी अत्यंत कठीण असल्याने त्यांनी दोन वेगवेगळ्या एक्सपोजर तंत्रांचा वापर केला. मंद प्रकाश असलेल्या ग्रहांना स्पष्ट करण्यासाठी त्यांनी एक सामान्य एक्सपोजर आणि दुसरा दीर्घ एक्सपोजर तंत्र वापरले. ग्रहांच्या स्थानांची अचूक खात्री करण्यासाठी त्यांनी समतल गोल नकाश्यांची तुलना आणि विविध खगोलशास्त्रीय ॲप्सचा आधार घेतला.
Astro-photographer Josh Dury, has captured all the planets in the rarest photo ever taken by a human!
While it may not look like much to the naked eye, this photo achieved something that reportedly had never been managed before — every planet in one frame. pic.twitter.com/4QdNTUEbqW
— All day Astronomy (@forallcurious) February 27, 2025
credit : social media
एकाच फ्रेममध्ये सात ग्रह
‘द टेलिग्राफ’शी बोलताना जोश ड्युरी म्हणाले, “मी ग्रह संरेखनाचे एक पॅनोरामा छायाचित्र घेतले, जे नऊ वेगवेगळ्या छायाचित्रांचे संकलन आहे. यात शनि, बुध आणि नेपच्यून हे मंद प्रकाश असलेले ग्रह आहेत, जे सहज दिसत नाहीत. यासाठी मी विशेष तंत्रज्ञानाचा वापर केला आणि विविध छायाचित्रे एकत्र करून एक विस्तृत प्रतिमा तयार केली.”
2040 मध्ये पुन्हा होणार पुनरावृत्ती
28 फेब्रुवारी 2024 हा एक ऐतिहासिक दिवस ठरला, कारण त्या दिवशी सूर्यमालेतील सर्व ग्रह रात्रीच्या आकाशात दिसले. याआधी 21 ते 29 जानेवारी दरम्यान शुक्र, मंगळ, गुरू, शनि, युरेनस आणि नेपच्यून संरेखित झाले होते. मात्र, 2040 मध्ये बुधासह हे संपूर्ण ग्रहसंघटन पुन्हा दिसणार आहे.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : तिसरं महायुद्ध अटळ? उत्तर कोरियाने पुन्हा एकदा जगाला दिला युद्धाचा इशारा
भारतातूनही दिसणारी दुर्मिळ खगोलीय घटना
ही ग्रेट प्लॅनेटरी परेड भारतातूनही पाहता येऊ शकते. देशातील बहुतांश भाग या विलक्षण दृश्याचे साक्षीदार होऊ शकतील. शुक्र, मंगळ, गुरू आणि युरेनस हे उघड्या डोळ्यांनी सहज दिसतील, मात्र बुध, शनि आणि नेपच्यून पाहण्यासाठी दुर्बिणीची आवश्यकता असेल. ग्रहांचे असे संरेखन म्हणजे केवळ खगोलशास्त्रासाठीच नव्हे, तर मानवतेसाठीही एक अद्वितीय क्षण आहे. जोश ड्युरी यांच्या ऐतिहासिक छायाचित्रामुळे या दुर्मिळ घटनेचे दस्तऐवजीकरण झाले असून, विज्ञान आणि खगोलशास्त्राच्या इतिहासात हा क्षण सुवर्णाक्षरांनी नोंदवला जाईल.