
रूपया घसरला निचांकी पातळीवर (फोटो सौजन्य - iStock)
अमेरिकेसोबतच्या एका मोठ्या व्यापार कराराला अंतिम स्वरूप देण्यास झालेल्या विलंबामुळे भारतीय रुपयात मोठी घसरण झाली आहे, ज्यामुळे पहिल्यांदाच ९० च्या महत्त्वाच्या पातळीला तोडून तो ९०.११७५ वर आला आहे. बुधवारी रुपया ०.३% ने कमकुवत झाला आणि आतापर्यंतच्या सर्वात कमी पातळीवर पोहोचला.
भारतीय रुपया कशामुळे घसरला?
ब्लूमबर्गच्या अहवालानुसार, तज्ज्ञांनी असे म्हटले आहे की गेल्या काही आठवड्यात रुपया वाचवण्यासाठी RBI ने फारसा हस्तक्षेप केलेला नाही आणि परदेशी गुंतवणूकदार शेअर बाजारातून पैसे काढून घेत आहेत. या दोन्ही घटकांमुळे रुपयावरही दबाव येत आहे. आयात महाग होत असल्याने सामान्य माणसाच्या खिशावर महागाईचा भार आणखी वाढू शकतो.
परकीय चलन व्यापाऱ्यांनी नोंदवले आहे की मोठ्या कंपन्या, आयातदार आणि परदेशी गुंतवणूकदार मोठ्या प्रमाणात डॉलर्स खरेदी करत आहेत, म्हणूनच रुपया सतत कमकुवत होत आहे. या व्यतिरिक्त, कच्च्या तेलाचे दर गगनाला भिडत आहेत, ज्यामुळे गुंतवणूकदारांची भावना आणखी बिकट होत आहे. याचा अर्थ डॉलरची मागणी खूप जास्त आहे आणि पुरवठा कमी आहे, ज्यामुळे रुपयात सतत घसरण होत आहे. पेट्रोल आणि डिझेलच्या किमती वाढण्याची भीती देखील वाढली आहे, ज्याचा थेट परिणाम आपल्या खिशावर होईल.
घसरण अधिक वाढली
सोमवारपासून ही घसरण आणखी वाढली आहे. सोमवारीच रुपया ८ पैशांनी घसरून ८९.५३ वर बंद झाला. याचा अर्थ असा की फक्त दोन-तीन दिवसांत रुपया लक्षणीयरीत्या कमकुवत झाला आहे आणि आता ९० च्या पुढे गेला आहे. मंगळवारी व्यवहार संपेपर्यंत रुपया ४२ पैशांनी घसरून ८९.९५ वर बंद झाला होता.
डॉलर्सची उच्च मागणी
मनीकंट्रोलच्या अहवालानुसार, फिनरेक्स ट्रेझरीचे वरिष्ठ अधिकारी अनिल कुमार भन्साळी यांनी सांगितले की, बाजारात डॉलर्स विकून आरबीआय रुपयाला घसरण्यापासून वाचवत आहे. तथापि, जेव्हा रुपया थोडा मजबूत झाला तेव्हा आरबीआयने स्वतः रुपयाची मागणी राखण्यासाठी डॉलर्स खरेदी केले. त्यांनी सांगितले की, अर्थव्यवस्था खूप मजबूत असताना, ८.२% च्या प्रभावी जीडीपी वाढीसह, डॉलर्सच्या उच्च मागणीमुळे या सकारात्मक घडामोडींवर सावली पडली आहे, ज्यामुळे रुपया कमकुवत झाला आहे. याचा अर्थ परिस्थिती प्रत्यक्षात चांगली आहे, परंतु डॉलर्सची भूक जास्त आहे.
Rupee vs Dollar: करेंसी मार्केटमध्ये ‘रुपयाचा’ बोलबाला, काय होईल फायदा? जाणून घ्या
गुंतवणुकदारांचा पाठिंबा नाही
या अहवालात, डीएसपी फायनान्सचे जयेश मेहता यांनी परदेशी पोर्टफोलिओ गुंतवणूकदार (एफपीआय) कडून दररोज होणारी विक्री आणि आरबीआयकडून कोणत्याही पाठिंब्याशिवाय एनडीएफ एक्सपायरी कव्हरिंगमुळे चलनातील घसरण झाल्याचे श्रेय दिले आहे. मेहता यांचा असा विश्वास आहे की आरबीआयने शुक्रवारी व्याजदर कमी करावेत आणि मार्च २०२६ पर्यंत २ लाख कोटी रुपयांचे ओपन मार्केट ऑपरेशन्स (ओएमओ) जाहीर करावेत.
डीएसपी फायनान्स तज्ज्ञ जयेश मेहता म्हणाले की, परदेशी गुंतवणूकदार (एफपीआय) दररोज शेअर्स विकत आहेत आणि डॉलर्स हलवत आहेत आणि परदेशी बाजारात विद्यमान मोठ्या डॉलर सौद्यांचे नूतनीकरण करण्याचा दबाव आहे, त्यामुळे रुपया घसरत आहे. तथापि, सध्या आरबीआय जास्त पाठिंबा देत नाही. मेहता सुचवतात की आरबीआयने या शुक्रवारी होणाऱ्या चलनविषयक धोरणात व्याजदर कमी करावेत आणि मार्च २०२६ पर्यंत २ लाख कोटी रुपयांचे ओपन मार्केट ऑपरेशन (बाँड खरेदी करून बाजारात पैसे गुंतवणे) जाहीर करावे. यामुळे रुपया मजबूत होईल आणि बाजार आनंदी राहील.
टीपः गुंतवणूक बाजारातील जोखमींच्या अधीन असते. जर तुम्हाला यामध्ये पैसे गुंतवायचे असतील तर प्रथम प्रमाणित गुंतवणूक सल्लागाराचा सल्ला घ्या. तुमच्या कोणत्याही प्रकारच्या नफ्यासाठी किंवा तोट्यासाठी Navarashtra.com जबाबदार राहणार नाही.