पुरुषांच्या स्पर्ममुळे मिळते दीर्घायुष्य काय सांगतो अभ्यास (फोटो सौजन्य - iStock)
दीर्घ आणि निरोगी आयुष्य जगण्यासाठी, शारीरिक, मानसिक आणि भावनिक आरोग्याची काळजी घेणे महत्वाचे आहे. तुमच्या जीवनशैलीचा तुमच्या दीर्घायुष्यावर मोठा परिणाम होतो. पण तुम्हाला माहीत आहे का की तुमच्या शुक्राणूंची संख्यादेखील दीर्घ आयुष्य जगण्यावर मोठा परिणाम करते? भविष्यात संशोधक शुक्राणूंची कमी गुणवत्ता काही विशिष्ट आजारांशी संबंधित आहे का हे शोधण्याचा प्रयत्न करतील असे या अभ्यासात सांगण्यात आले आहे.
कोपनहेगन युनिव्हर्सिटी हॉस्पिटलमधील संशोधकांनी ५० वर्षांच्या कालावधीत जवळजवळ ८०,००० पुरुषांवर एक मोठा अभ्यास केला. त्यांना असे आढळून आले की चांगल्या शुक्राणूंची गुणवत्ता असलेले पुरुष जास्त काळ जगतात. पुरुषांच्या आरोग्याची चांगली काळजी घेण्यासाठी हा अभ्यास महत्त्वाचा आहे. ज्या पुरुषांकडे १२० दशलक्ष पेक्षा जास्त गतिमान शुक्राणू (तरंगणारे स्पर्म्स) होते ते पुरुष ० ते ५ दशलक्ष गतिमान शुक्राणू असलेल्या पुरुषांपेक्षा २-३ वर्षे जास्त जगले. हा अभ्यास ह्युमन रिप्रोडक्शन नावाच्या जर्नलमध्ये प्रकाशित झाला आहे.
कोणी आणि कसा केलाय अभ्यास?
या संशोधनाचे नेतृत्व डॉ. लार्के प्रिस्कॉर्न आणि डॉ. नील्स जोर्गेनसेन यांनी केले. डॉ. प्रिस्कॉर्न हे वरिष्ठ संशोधक आहेत आणि डॉ. जॉर्गेनसेन हे मुख्य एंड्रोलॉजिस्ट आहेत. दोघेही कोपनहेगन युनिव्हर्सिटी हॉस्पिटलमधील वाढ आणि पुनरुत्पादन विभागात काम करतात. १९६५ ते २०१५ दरम्यान, कोपनहेगनमधील सार्वजनिक प्रयोगशाळेत ७८,२८४ पुरुषांच्या वीर्य नमुन्यांची चाचणी घेण्यात आली. हे पुरूष वंध्यत्वाच्या समस्येमुळे तपासणीसाठी आले होते.
पुरुषांची ‘Sperm’ समस्या दूर होईल ‘या’ हिरव्या पानांमुळे, फायदे वाचून उडेल झोप
नक्की कोणता अभ्यास केला?
संशोधकांनी डॅनिश नॅशनल रजिस्टरमधील डेटा देखील वापरला, ज्यामध्ये फॉलो-अप दरम्यान किती पुरुषांचा मृत्यू झाला हे दर्शविले गेले. अभ्यासात ८,६०० पुरुष (११%) मरण पावले होते. यापैकी ५९,६५७ पुरुषांनी १९८७ ते २०१५ दरम्यान त्यांचे वीर्य नमुने दिले होते. त्यांच्या शिक्षणाची पातळी आणि गेल्या १० वर्षांचा वैद्यकीय इतिहास यासारखी माहिती देखील त्यांच्याबद्दल उपलब्ध होती.
काय म्हणाले तज्ज्ञ
डॉ. प्रिस्कॉर्न म्हणाले की, मागील संशोधनातून असे दिसून आले आहे की शुक्राणूंची कमी गुणवत्ता आणि मृत्युदर यांच्यात संबंध असू शकतो. ते म्हणाले, “या अभ्यासात, आम्ही हे समजून घेण्याचा प्रयत्न केला की वीर्य गुणवत्ता पुरुषांच्या आयुर्मानाचा अंदाज लावू शकते का.” त्यांनी पुढे सांगितले की, चांगले वीर्य गुणवत्तेचे पुरुष सरासरी २-३ वर्षे जास्त जगतात. १२० दशलक्षाहून अधिक गतिमान शुक्राणू असलेले पुरुष ० ते ५ दशलक्ष शुक्राणू असलेल्या पुरुषांपेक्षा २.७ वर्षे जास्त जगले. गेल्या १० वर्षांत पुरुषांच्या शिक्षणाशी किंवा त्यांना झालेल्या आजारांशी शुक्राणूंच्या गुणवत्तेचा कोणताही संबंध नसल्याचेही संशोधनात आढळून आले.
पुरुषांमधील Sperm Count होतोय कमी, जीवनशैलीतील बदलांचा शुक्राणूंच्या आरोग्यावर नकारात्मक परिणाम
स्पर्मचा दर्जा आणि आरोग्याचा संबंध?
संशोधकांचा असा विश्वास आहे की शुक्राणूंची कमी गुणवत्ता ही प्रजनन क्षमता तसेच एकूण आरोग्याचे सूचक असू शकते. “वीर्य गुणवत्ता चाचणीच्या वेळी काही पुरुष निरोगी दिसतात, परंतु नंतर त्यांना काही आजारांचा धोका जास्त असतो,” डॉ. जोर्गेनसेन म्हणाले. त्यांनी असेही सांगितले की प्रजनन चाचणी आरोग्य धोके शोधण्यास आणि कमी करण्यास मदत करू शकते. कमी वीर्य गुणवत्तेमुळे कर्करोग किंवा हृदयरोग यांसारख्या आजारांमुळे मृत्यूचा धोका वाढतो का हे शोधण्याचा संशोधक पुढे प्रयत्न करतील.
टीप – हा लेख केवळ सामान्य माहितीसाठी लिहिण्यात आला असून कोणत्याही प्रकारच्या उपचाराचा दावा यामध्ये करण्यात आलेला नाही. कोणताही उपाय करण्यापूर्वी आपल्या डॉक्टरांचा सल्ला घ्या आणि त्यांच्या सल्ल्यानुसारच योग्य बदलानुसार वापर करावा.