काय आहे रंगांधळेपणा
रंगांधळेपणा ही अशी स्थिती आहे जिथे एखादी व्यक्ती सामान्य प्रकाशात विशिष्ट रंग ओळखू किंवा ओळखू शकत नाही किंवा विविध रंगांमध्ये फरक करू शकत नाही. सामान्य दृष्टी असूनही, रंग अंधत्व असलेल्या व्यक्तीला विशिष्ट रंग अचूकपणे समजण्यासाठी संघर्ष करावा लागतो. बहुतेक प्रकरणांमध्ये, ही स्थिती आनुवंशिक असते, परंतु बऱ्याच लोकांना वयानुसार याचा सामना करावा लागतो. डॉ. नुसरत बुखारी, नेत्ररोग तज्ज्ञ, अपोलो स्पेक्ट्रा रूग्णालय मुंबई यांनी याबाबत अधिक सांगितले आहे.
डोळे हे आपल्या शरीरातील सर्वात महत्वाच्या ज्ञानेंद्रियांपैकी एक आहेत. डोळ्यातील पेशी ज्या आपल्याला रंग ओळखण्यास मदत करतात त्यांना शंकू म्हणतात. प्रत्येक शंकू आपल्याला 100 रंगांपर्यंत जाणण्यास सक्षम करतो. सामान्यतः, लोकांकडे तीन प्रकारचे शंकू असतात, ज्याला ‘ट्रायक्रोमॅटिक’ असे म्हणतात. तथापि, रंगांधळेपणा असलेल्या व्यक्तींना सहसा फक्त दोन शंकू असतात, ज्याला ‘डायक्रोमॅटिक’ म्हणतात. जेव्हा या शंकूंमध्ये खराबी किंवा अनियमितता असते तेव्हा रंग ओळखण्यात अडचणी येतात. (फोटो सौजन्य – iStock)
कशामुळे येते रंग अंधत्व
काय आहेत कारणे
रंगांधळेपणा असलेल्या लोकांना अनेकदा रंग ओळखण्यात अडचणी येतात किंवा त्यांना एकच वस्तू वेगवेगळ्या छटांमध्ये जाणवू शकते. ज्यांना मोतीबिंदू आहे त्यांना दृष्टी कमी झाल्यामुळे रंगांमध्ये फरक करण्यास त्रास होऊ शकतो. अनुवांशिक कारणांव्यतिरिक्त, इतर अनेक वैद्यकीय परिस्थितीमुळे रंग अंधत्व येऊ शकते.
एखाद्या व्यक्तीच्या वयानुसार, त्यांना अशा समस्या देखील येऊ शकतात. काचबिंदू, डायबेटिक रेटिनोपॅथी, किंवा डोळ्यांना दुखापत, आणि काही औषधांचे दुष्परिणाम यांसारख्या डोळ्यांच्या स्थितीमुळे रंग अंधत्व विकसित होण्यास हातभार लागतो. एक्स क्रोम लेन्स, रंगाची कमतरता असलेल्या रुग्णांना मदत करण्यासाठी वापरल्या जाणाऱ्या कॉन्टॅक्ट लेन्सचा एक प्रकार आहे.
हेदेखील वाचा – कोलेस्ट्रॉल शरीरातून बाहेर फेकतील 5 पदार्थ, आजच खायला करा सुरूवात
उपाय काय आहे?
कोणते उपाय करावेत
आनुवंशिक रंग अंधत्वावर सध्या कोणताही उपचार नाही, जरी संशोधन चालू आहे. जर रंग अंधत्व औषधाच्या दुष्परिणामांमुळे होत असेल तर डॉक्टरांच्या मार्गदर्शनाखाली औषधोपचार बंद करून त्यावर उपाय करता येतो. अशा औषधांवर असलेल्या लोकांनी नियमित डोळ्यांची तपासणी करणे योग्य आहे. मोतीबिंदूमुळे होणारे तात्पुरते रंग अंधत्व मोतीबिंदूच्या शस्त्रक्रियेनंतर सोडवले जाऊ शकते. अशा प्रकारे, रंग अंधत्व हाताळताना डॉक्टरांचा सल्ला घेणे महत्वाचे आहे.
कोणता आहार घ्यावा
फळे, भाज्या, धान्ये आणि ओमेगा-३ फॅटी ॲसिडने समृद्ध असलेला संतुलित आहार दृष्टी सुधारण्यास आणि डोळ्यांचे आरोग्य राखण्यास मदत करतो. रताळे, उदाहरणार्थ, बीटा-कॅरोटीन आणि अँटिऑक्सिडेंट व्हिटॅमिन ई समृद्ध असतात, जे हानिकारक मुक्त रॅडिकल्समुळे होणाऱ्या नुकसानापासून डोळ्यांचे संरक्षण करतात.
तुमच्या मुलामध्ये रंग दृष्टीची कमतरता असल्यास, त्यांच्या शाळेला कळवा. हे सुनिश्चित करेल की शाळा तुमच्या मुलाच्या शिक्षणासाठी आवश्यक समर्थन पुरवते. तुमच्या घरातील एखाद्याला रंगांधळेपणा असल्यास, समजून घ्या आणि त्यांची थट्टा करणे टाळा, तसेच वेळेवर वैद्यकीय सल्ला घेण्यास प्रोत्साहन द्या.