प्रेमात पडल्यावर ‘तीच’ सर्वात सुंदर का वाटते? विज्ञान सांगतंय ‘पसंदीदा औरत’ या संकल्पनेमागचं खरं कारण

Love and beauty perception : “प्रेमात पडल्यानंतर तीच सर्वात सुंदर का वाटते?” हा प्रश्न प्रत्येक प्रेमात पडलेल्या तरुणाच्या मनात नक्कीच उमटलेला असतो. अनेकदा मित्रमंडळी किंवा कुटुंबीय ज्या मुलीबद्दल सामान्य मत व्यक्त करतात, तीच मुलगी एखाद्या तरुणासाठी जगातली सर्वात सुंदर आणि परिपूर्ण वाटते. यामागे केवळ भावनांचाच नव्हे, तर शुद्ध विज्ञान आणि संप्रेरकांचाही (हार्मोन्स) हात असतो.

सौंदर्य म्हणजे प्रेमाच्या नजरेतून दिसणारी अनुभूती

“सौंदर्य प्रेमींच्या डोळ्यात असते,” ही जुनी म्हण विज्ञानाच्या दृष्टिकोनातून देखील खरी ठरते. एखाद्या व्यक्तीवर प्रेम केल्यावर तिच्या चेहऱ्यात, हावभावात, आवाजात आणि वागणुकीत एक वेगळंच आकर्षण वाटू लागतं. आपण तिच्या प्रत्येक सवयीकडे प्रेमाने पाहतो आणि तिच्या उणिवांकडे दुर्लक्ष करतो. त्यामुळे ती व्यक्ती आपल्या दृष्टीने परिपूर्ण भासू लागते. एखाद्या कवितेतील ओळींसारखे – “जीवनाच्या मार्गावर असंख्य चेहरे दिसतात, वैशिष्ट्ये फार वैविध्यपूर्ण नाहीत, पण फक्त एकच चेहरा सर्वात सुंदर का वाटतो?”  हेच भावविश्व विज्ञानाच्या भाषेत अधिक स्पष्ट होतं.

जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : ‘रशियाने ओबामा प्रशासनाच्या काळात तंत्रज्ञान चोरले…’ डोनाल्ड ट्रम्पची पुन्हा बोलबच्चनगिरी, काय सत्य?

प्रेमात पडल्यावर दोषांचं सौंदर्यात रूपांतर

प्रेमात असलेल्या लोकांचं एक वैशिष्ट्य असतं  ते आपल्या प्रिय व्यक्तीच्या दोषांकडे दुर्लक्ष करतात आणि तिच्यातील सकारात्मक गुणच पहातात. ते आपल्या जोडीदाराच्या हावभावांपासून त्याच्या सवयीपर्यंत सर्व गोष्टींवर लक्ष केंद्रित करतात. ही सवय दोघांमध्ये संपर्काची, समर्पणाची आणि आकर्षणाची भावना अधिक दृढ करते. हे आकर्षण हे केवळ भावना नसून मेंदूतील रसायनांचे (न्यूरोकेमिकल्स) परिणाम असते. विज्ञान सांगते की प्रेमात पडणं म्हणजे एक प्रकारची जैविक प्रतिक्रिया आहे.

हार्मोन्सचा खेळ: डोपामाइन आणि ऑक्सिटोसिनची जादू

प्रेमात पडल्यावर शरीरात जे बदल होतात, त्यामध्ये डोपामाइन आणि ऑक्सिटोसिन हे दोन संप्रेरक (हार्मोन्स) फार महत्त्वाची भूमिका बजावतात. डोपामाइन हा ‘आनंद संप्रेरक’ म्हणून ओळखला जातो. जो जेव्हा आपल्या आवडत्या व्यक्तीला पाहतो, तिच्याशी संवाद साधतो, तेव्हा मेंदूमध्ये या हार्मोनचा स्राव होतो. परिणामी आपल्याला ती व्यक्ती पाहून समाधान, आनंद आणि उत्साह वाटतो. तर ऑक्सिटोसिन हा ‘बॉन्डिंग हार्मोन’ असून, तो आपल्या जोडीदाराशी किंवा जवळच्या माणसांशी भावनिक संबंध घट्ट करतो. यामुळे त्या व्यक्तीच्या प्रत्येक गोष्टीत आपल्याला अनोखे सौंदर्य आणि आपुलकी जाणवते.

हीच ‘पसंदीदा औरत’ संकल्पना

विज्ञानात पुरुषांच्या ‘आवडत्या स्त्री’ची संकल्पना म्हणजे अशा व्यक्तीकडे आकर्षित होणं, जी त्याच्या भावनिक आणि जैविक गरजा पूर्ण करते. ती फक्त शारीरिक आकर्षण नसून, सामाजिक, मानसिक, आणि भावनिक जुळवणीवर आधारित असते. एकदा का ही जुळवणी झाली, की ती स्त्री पुरुषासाठी सर्वात सुंदर बनते. अगदी इतरांच्या मते ती सामान्य असली तरीसुद्धा!

जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : तिसऱ्या विश्वमहायुद्धामागील खरा मास्टरमाइंड आहे ‘हा’ देश! पाकिस्तानचे मंत्री ख्वाजा आसिफने अखेर तोंड उघडले

विज्ञानाचं ठोस कारण

प्रेम ही एक भावना आहे, पण त्यामागे विज्ञानाचं ठोस कारण आहे. प्रेमात पडल्यावर व्यक्ती आपल्या जोडीदारातील उणिवा विसरतो, तिच्यातलं सौंदर्य अधिक खोलवर पाहतो आणि त्याचं हृदय त्या चेहऱ्यावर स्थिरावतं. मेंदूतील हार्मोन्स आणि भावनिक जुळवणी यांच्या संयोगातूनच ती व्यक्ती ‘आवडती स्त्री’ बनते आणि त्याचं विश्व व्यापून टाकते.

शेवटी खरंच म्हणावसं वाटतं – “सौंदर्य प्रेमात आहे, आणि प्रेमात सौंदर्य आहे!”