संरक्षकांचा सन्मान: वंतारा आपल्या काळजीवाहकांच्या पाठीशी कशी उभी राहते? (फोटो सौजन्य-X)
जामनगरमधील वनतारा, जो अनंत अंबानी यांच्या रिलायन्स फाउंडेशन अंतर्गत स्थापन केलेले प्राणी वाचवणे, संवर्धन आणि काळजी केंद्र आहे, हे फक्त हजारो प्राण्यांना वाचवण्यापुरते मर्यादित नाही, तर ते कर्मचार्यांना देखील महत्त्व देण्यामुळे वेगळे आहे. येथे जवळपास 3,000 कर्मचारी कार्यरत आहेत, ज्यात प्राणीपालन, वन्यजीव संवर्धन आणि पशुवैद्यकीय शास्त्रातील जागतिक स्तरावरील तज्ज्ञ आहेत. वंतारात प्राणी आणि माणसांच्या दोघांचेही कल्याण एकसमान महत्त्वाचे मानले जाते.
वंतराचे क्षेत्र 3,000 एकरांपेक्षा अधिक आहे आणि येथे 2,000 हून अधिक प्रजातींचे 150,000 पेक्षा जास्त प्राणी राहतात. ज्यात हत्ती, वाघ आणि सिंह, सस्तन प्राणी, सरडे, पक्षी यांचा समावेश आहे. अनेक प्राणी वाचवले गेले आहेत. प्रत्येक प्राणी योग्य निवास, नियमित व्यायाम व समृद्धीच्या क्रियाकलाप, 24 तासांची वैद्यकीय काळजी आणि प्रजाती-विशिष्ट आहार मिळतो, ज्यामुळे त्यांचे दीर्घकाळ आरोग्य आणि सुख सुनिश्चित होते.
वन्यजीवांची काळजी घेणे कठीण आणि अनेकदा अनिश्चित असते. हे ओळखून वंतराने कर्मचार्यांच्या सुरक्षिततेसाठी आणि प्रशिक्षणासाठी कठोर पद्धती तयार केल्या आहेत. कर्मचार्यांना सुरक्षात्मक साधने दिली जातात, प्राण्यांच्या हाताळणीसाठी विशेष प्रशिक्षण घेतले जाते आणि नियमित वैद्यकीय तपासण्या होतात. यामुळे वैद्यकीय तज्ज्ञ, हत्तीपालक, प्राणी हँडलर्स आणि सहाय्यक कर्मचारी सुरक्षित आणि आत्मविश्वासाने काम करू शकतात. वंतरामध्ये माणसांची सुरक्षा करणे म्हणजे प्राण्यांची सुरक्षा सुनिश्चित करणे असाच समजला जातो.
ही मानवकेंद्रित दृष्टी अनंत अंबानीच्या व्यापक विचारसरणीचे प्रतिबिंब आहे, ज्यात संवेदनशीलता, विज्ञान आणि जबाबदारी या तत्त्वांवर प्राणीसंवर्धन आधारित आहे. जगातील सर्वात मोठे हत्ती आरोग्य केंद्र उभारणे किंवा प्रजाती-विशिष्ट निवासस्थाने तयार करणे, ज्यामुळे प्राणी नैसर्गिक वर्तन करू शकतात, अशा सर्व उपक्रमांचा उद्देश फक्त काळजीवर आधारित आहे. वंतरात हीच तत्व कर्मचारी वरही लागू केली जाते, ज्यामुळे प्राणी काळजीसहच माणसांबद्दलही सहानुभूती आणि आदर यांचा अनुभव दिला जातो.
आतापर्यंत ४,७०० हून अधिक प्रजातींचे संरक्षण करण्यात आले आहे
८५७ मगर
२२९ बिबट्या
७६ सिंह
७१ वाघ
१,२००+ इगुआना (सरड्यांपैकी एक )
२२५ आफ्रिकन कासवे
हत्तींचे संवर्धन: ६०० एकरांवर पसरलेल्या या परिसरात हत्तींसाठी संधिवातासारख्या आजारांवर उपचार करण्यासाठी एक महाकाय जकूझी (गरम पाण्याचे स्नान) आहे. यामध्ये हायपरबेरिक ऑक्सिजन चेंबर आणि लेसर थेरपी सुविधांसह एक प्रगत हत्ती रुग्णालय देखील आहे.
अत्याधुनिक वैद्यकीय केंद्र: १००,००० चौरस फूट क्षेत्रफळ असलेले एक मोठे पशुवैद्यकीय रुग्णालय एमआरआय, एक्स-रे, आयसीयू, सीटी स्कॅन आणि व्हिडिओ कॉन्फरन्सिंग सारख्या सुविधांनी सुसज्ज आहे.
वैज्ञानिकदृष्ट्या डिझाइन केलेले संलग्नक : प्राण्यांसाठी हायड्रोथेरपी पूल आणि इतर जलकुंभांसह आधुनिक बंदिस्त जागा तयार करण्यात आल्या आहेत.
संशोधन आणि शिक्षण केंद्र: वंतारा जगप्रसिद्ध वन्यजीव तज्ञ आणि संस्थांच्या सहकार्याने संशोधन आणि शिक्षण केंद्र म्हणून देखील काम करेल.
१४,००० चौरस फूट एलिफंट किचन: हत्तींसाठी विशेष पौष्टिक आहार तयार केला जातो, ज्यामध्ये नाचणी, नारळ, ऊस आणि इतर पौष्टिक घटक असतात, जेणेकरून ते निरोगी आणि मजबूत राहतील.