फोटो सौजन्य- istock
शीख धर्माचे लोक गुरु नानक जयंती हा सण मोठ्या थाटामाटात साजरा करतात. या दिवशी शीख लोक गुरुद्वारामध्ये जातात आणि कीर्तनात सहभागी होतात. समाजसुधारक, कवी, देशभक्त आणि तत्त्वज्ञ म्हणूनही त्यांची ओळख आहे. धार्मिक ग्रंथांमध्ये याला ‘गुरूपर्व’ किंवा ‘प्रकाशपर्व’ असेही म्हणतात. यासोबतच या दिवशी ठिकठिकाणी लंगरचेही आयोजन केले जाते. त्यामुळे अनेक लोक गुरु नानक जयंतीला अखंड पाठाचे आयोजनही करतात. गुरु नानक यांच्या जयंतीच्या एक दिवस आधी प्रभावफेरी काढली जाते. या वर्षी गुरु नानक जयंती कधी आहे हे जाणून घेऊया.
गुरु नानक जयंती हा सण शीख धर्मातील लोक दीपोत्सव म्हणून साजरा करतात. या दिवशी शीख अखंड पाठ आयोजित करतात, ज्यामध्ये गुरु ग्रंथ साहिबचे पठण केले जाते. यासोबतच लोक या दिवशी गुरुद्वाराला भेट देतात आणि कीर्तनात सहभागी होतात. या शुभदिनी लंगरचेही आयोजन केले जाते. या दिवशी गुरु नानकजींचे खऱ्या मनाने ध्यान केल्याने आणि त्यांचे स्मरण केल्याने मनाला शांती मिळते असे म्हणतात. तसेच मनोकामना नक्कीच पूर्ण होतात.
गरुड पुराण संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी इथे क्लिक करा
2025 मध्ये गुरु गोविंद सिंग जी यांचे प्रकाश पर्व सोमवार 6 जानेवारी रोजी साजरे केले जाणार आहे. गुरु गोविंद सिंग यांचा जन्म 22 डिसेंबर 1666 रोजी पाटणा, बिहार येथे झाला. वयाच्या अवघ्या दहाव्या वर्षी ते गुरूच्या सिंहासनावर आरूढ झाले आणि ते शीख धर्माचे दहावे आणि शेवटचे गुरु बनले. गुरु गोविंद सिंह जी यांचा जन्म पौष महिन्याच्या शुक्ल पक्षाच्या सातव्या दिवशी झाला. नानकशाही कॅलेंडरनुसार, ही तारीख दरवर्षी बदलते, परंतु हा प्रसंग पूर्ण भक्ती आणि समर्पणाने साजरा केला जातो.
प्रकाशपर्वाचा अर्थ अंधार दूर करून सत्य, प्रामाणिकपणा आणि सेवा यांचा प्रकाश पसरवणे असा आहे. गुरु नानक देवजी आणि गुरु गोविंद सिंग जी यांनी समाजात ज्ञान, सत्य आणि न्यायाचा प्रकाश पसरवला. त्यांनी लोकांना शिकवले की सत्य आणि धर्माचे पालन करणे हा जीवनातील खरा प्रकाश आहे. या दिवशी गुरुद्वारा भव्यपणे सजवले जातात, नगर कीर्तन काढले जातात आणि भक्तगण अरदास, भजन-कीर्तन आणि प्रभातफेरीमध्ये सहभागी होऊन गुरुजींना वंदन करतात.
मकर संक्रांती संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी इथे क्लिक करा
गुरु गोविंद सिंग जी केवळ एक महान संत आणि आध्यात्मिक गुरुच नव्हते तर ते एक कुशल योद्धा, कवी आणि विचारवंत देखील होते. त्यांनी आपल्या कार्यातून समाजात जागृती आणि अध्यात्माचा प्रसार केला. त्यांनी रचलेल्या ग्रंथांमध्ये जाप साहिब, अकाल उस्ताती आणि चंडी दी युद्ध हे प्रमुख आहेत.
गुरु गोविंद सिंग यांनी 1699 मध्ये बैसाखीच्या दिवशी खालसा पंथाची स्थापना केली. शीख धर्माला नवी दिशा आणि ओळख देणारी ही ऐतिहासिक घटना होती. अन्याय, अत्याचार आणि अंधार संपवणे हे खालसा पंथाचे मुख्य उद्दिष्ट होते.
गुरू गोविंद सिंग यांनी मुघल आणि त्यांच्या जुलमी लोकांविरुद्ध अनेक लढाया केल्या. त्यांनी कधीही अन्यायापुढे डोके झुकवले नाही आणि अनुयायांनाही झुकू दिले नाही. त्यांनी शिखांना स्वाभिमान आणि निर्भयतेचा धडा शिकवला. त्यांचे प्रसिद्ध भाषण “वाहेगुरु जी का खालसा, वाहेगुरु जी की फतेह” आजही प्रत्येक शीखांच्या हृदयात उत्साह आणि आत्मविश्वास निर्माण करते.
