Energy Conservation Day: ऊर्जा संवर्धन म्हणजे केवळ लाईट बिल कमी करणे नव्हे, तर राष्ट्रीय दिनानिमित्त जाणून घ्या त्याचा व्यापक अर्थ

National Energy Conservation Day 2025 : या दिवशी देशभरात कार्यशाळा, जागरूकता मोहिमा, शालेय स्पर्धा आणि विविध कार्यक्रम आयोजित केले जातात, जिथे ऊर्जा कार्यक्षमता वाढवण्याच्या मार्गांवर चर्चा केली जाते.

•  दरवर्षी १४ डिसेंबर रोजी भारतात राष्ट्रीय ऊर्जा संवर्धन दिन साजरा केला जातो. 
•  ऊर्जा संवर्धन केवळ वीज वापर कमी करण्यापुरते मर्यादित नाही, तर ते पर्यावरण संरक्षण (Environmental Protection), आर्थिक विकास (Economic Development) आणि भविष्यातील पिढ्यांसाठी सुरक्षित भविष्य सुनिश्चित करण्याशी जोडलेले आहे.
• या दिवशी देशभरात कार्यशाळा आणि जागरूकता मोहिमा आयोजित केल्या जातात, जिथे एलईडी दिवे, सौरऊर्जेचा अवलंब आणि उपकरणांचा सुज्ञ वापर यांसारख्या उपायांवर भर दिला जातो.

National Energy Conservation Day : आज, १४ डिसेंबर रोजी संपूर्ण भारतात राष्ट्रीय ऊर्जा संवर्धन दिन (National Energy Conservation Day) उत्साहाने आणि गंभीरतेने साजरा केला जात आहे. ऊर्जा कार्यक्षमता ब्युरो (Bureau of Energy Efficiency – BEE) या दिवसाचे नेतृत्व करते. या दिवसाचा मुख्य उद्देश प्रत्येक नागरिकाला ऊर्जेचे महत्त्व आणि ती जतन करण्याची निकड समजावून सांगणे आहे. आपल्या दैनंदिन जीवनातील प्रत्येक क्रियेसाठी ऊर्जा आवश्यक आहे. मात्र, ऊर्जेचा वापर करताना अनावश्‍यक अपव्यय (Unnecessary Wastage) करणे थांबवणे, हाच या दिवसाचा खरा संदेश आहे. ऊर्जा संवर्धन म्हणजे केवळ आपले वैयक्तिक वीज बिल कमी करणे नाही, तर या संकल्पनेचे महत्त्व राष्ट्रीय आणि जागतिक स्तरावर (National and Global Level) खूप मोठे आहे.

ऊर्जा संवर्धनाचा व्यापक अर्थ

आजच्या काळात ऊर्जा संवर्धन चार प्रमुख स्तंभांवर (Four Major Pillars) आधारित आहे, जे आपल्या देशाचे आणि जगाचे भविष्य निश्चित करतात:

1. पर्यावरण संरक्षण: कोळसा आणि पेट्रोलियम उत्पादनांसारख्या जीवाश्म इंधनाचा (Fossil Fuels) वापर कमी केल्यास कार्बन उत्सर्जन (Carbon Emissions) आणि प्रदूषण कमी होते, ज्यामुळे हवामानातील बदल (Climate Change) नियंत्रित ठेवण्यास मदत होते.
2. आर्थिक विकास: ऊर्जा कार्यक्षमता वाढवल्यास देशाचा ऊर्जेवरील खर्च कमी होतो आणि हे वाचलेले पैसे इतर विकास प्रकल्पांमध्ये (Development Projects) वापरले जाऊ शकतात.
3. सुरक्षित भविष्य: ऊर्जेचा जपून वापर केल्यास ऊर्जा स्रोतांवरचा ताण कमी होतो आणि भविष्यातील पिढ्यांसाठी (Future Generations) ऊर्जा उपलब्धता सुनिश्चित होते.
4. ऊर्जा स्वातंत्र्य: सौर आणि पवन ऊर्जेसारख्या अक्षय ऊर्जा स्रोतांचा (Renewable Energy Sources) वापर वाढवून आपण आयातीवरील आपले अवलंबित्व कमी करू शकतो, ज्यामुळे देशाला ऊर्जा स्वातंत्र्य (Energy Independence) मिळण्यास मदत होते.

जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : Medical Warning : COVID लस ठरली प्राणघातक! FDA लावणार ‘Black Box’ची वॉर्निंग; करोडो तरुणांनी ‘यामुळे’ गमावले प्राण

लहान सवयी, मोठे बदल: कृती योजना

राष्ट्रीय ऊर्जा संवर्धन दिनानिमित्त देशभरात विविध कार्यशाळा (Workshops), जागरूकता मोहिमा आणि शालेय स्पर्धा (School Competitions) आयोजित केल्या जातात. या उपक्रमांमध्ये ऊर्जा कार्यक्षमता (Energy Efficiency) वाढवण्याच्या सोप्या आणि प्रभावी मार्गांवर चर्चा केली जाते. आपण आपल्या दैनंदिन जीवनात खालील सोप्या टिप्सचा अवलंब करून मोठे बदल घडवू शकतो:

• LED दिवे: जुन्या बल्बऐवजी LED दिवे वापरणे.
• सौरऊर्जेचा वापर: शक्य असल्यास घरात सौरऊर्जेचा अवलंब करणे.
• उपकरणांचा सुज्ञ वापर: वातानुकूलन (AC) आणि हीटरसारख्या विद्युत उपकरणांचा (Electrical Appliances) फक्त गरजेनुसार वापर करणे.
• अनावश्यक विजेचा अपव्यय थांबवणे: खोलीतून बाहेर पडताना दिवे आणि पंखे बंद करण्याची सवय लावणे.
• बीईई स्टिकर: उच्च ऊर्जा कार्यक्षमता रेटिंग (BEE Star Rating) असलेली उपकरणे खरेदी करणे.

See more

On #NationalEnergyConservationDay, let us pledge to use energy wisely and responsibly. Every small effort — saving electricity, choosing clean energy, and reducing waste — helps protect our planet. Together, mindful energy choices today can secure a sustainable, resilient future… pic.twitter.com/lJi6RvHCqA — Nitin Gadkari (@nitin_gadkari) December 14, 2025

credit : social media and Twitter

जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : VIDEO VIRAL : इंटरनॅशनल Insult! मोदींचे परममित्र पुतिन यांनी शाहबाज शरीफ यांना आंतराराष्ट्रीय मंचावर केले अपमानित; पण का?

राष्ट्रीय ऊर्जा संवर्धन दिन आपल्याला शिकवतो की लहान सवयी (Small Habits) आणि जबाबदार वर्तन (Responsible Behavior) देखील देशाच्या आणि पर्यावरणाच्या भल्यासाठी महत्त्वपूर्ण योगदान देऊ शकते.