आता चीन नाही तर भारत बनतोय Apple Hub! 12 महिन्यांत तब्बल 22 अब्ज डॉलर्सचे iPhone बनवले
टेक जायंट कंपनी Apple ने एक नवीन रेकॉर्ड प्रस्थापित केला आहे. कंपनीने गेल्या 12 महिन्यांत भारतात 22 अब्ज डॉलर्स म्हणजेच तब्बल 1.83 लाख कोटी रुपयांचे आयफोन तयार केले आहेत. त्यामुळे आता चीन नाही तर भारत अॅपल हब बनण्याच्या मार्गावर आहे. आयफोनची ही किंमत गेल्या वर्षीच्या तुलनेत सुमारे 60 टक्के जास्त आहे. अशी देखील माहिती समोर आली आहे की, आज 20 टक्के आयफोन, किंवा पाचपैकी एक आयफोन, दक्षिण आशियाई देशात तयार केले जात आहेत.
यावरून असे दिसून येते की अॅपल आणि त्याचे पुरवठादार आता चीनमधून भारताकडे वळत आहेत. व्यापार युद्धाच्या या वाढत्या धोक्यात, अॅपल चीनबाहेर आपले उत्पादन युनिट उभारण्याचा आग्रह धरत आहे. याचे कारण असे की अमेरिकेचा चीनवरील परस्पर कर 145 टक्के आहे तर भारताचा 26 टक्के कर आहे. ट्रम्प यांच्या टॅरिफ धोरणामुळे भारतातून अमेरिकेत आयफोनची निर्यात वाढल्याचे सांगण्यात येत आहे. ‘झिरो कोविड पॉलिसी’मुळे काही कारखान्यांचे कामकाज प्रभावित झाल्यानंतर अॅपल चीनमधून भारताकडे वळले. यानंतर आता भारताला नवे अॅपल हब बनवण्याची तयारी सुरु झाली आहे. (फोटो सौजन्य – Pinterest)
भारतात बनवलेले बहुतेक आयफोन फॉक्सकॉन टेक्नॉलॉजी ग्रुपच्या दक्षिण भारतातील कारखान्यात असेंबल केले जातात. भारतात अॅपलचे प्रमुख पुरवठादार फॉक्सकॉन, विस्ट्रॉन, पेगाट्रॉन आणि टाटा इलेक्ट्रॉनिक्स आहेत. देशाच्या तंत्रज्ञान मंत्र्यांनी 8 एप्रिल रोजी सांगितले की, मार्च 2025 पर्यंतच्या आर्थिक वर्षात अॅपलने भारताच्या एकूण उत्पादनापैकी 1.5 ट्रिलियन रुपये (17.4 अब्ज डॉलर्स) किमतीचे आयफोन निर्यात केले.
अॅपल आता भारतात त्यांच्या संपूर्ण आयफोन श्रेणीचे असेंबल करते, ज्यामध्ये टायटॅनियम प्रो मॉडेल्सचा समावेश आहे. भारतात इलेक्ट्रॉनिक्स उत्पादनाला चालना देण्यासाठी आणि परकीय गुंतवणूक आकर्षित करण्यासाठी सरकारच्या पीएलआय (उत्पादन-लिंक्ड इन्सेंटिव्ह) योजनेअंतर्गत भारतात अॅपल आयफोन बनवणाऱ्या फॉक्सकॉन आणि डिक्सन टेक्नॉलॉजीजना अनुदान मिळाले आहे.
अॅपलने भारतात त्यांच्या सर्व आयफोन मॉडेल्सचे उत्पादन सुरू केले आहे. सरकार 2.7 अब्ज डॉलर्सच्या नवीन योजनांसह चिप्स आणि इतर इलेक्ट्रॉनिक भागांच्या उत्पादनाला प्रोत्साहन देत आहे. भारतात अॅपलचा स्मार्टफोन मार्केटमध्ये वाटा सुमारे 8 टक्के आहे आणि आर्थिक वर्ष 24 मध्ये अॅपलची विक्री येथे सुमारे 8 अब्ज डॉलर्सची आहे. यामध्ये बहुतेक आयफोनचा समावेश आहे. हे उत्पादन फॉक्सकॉनच्या तामिळनाडूतील प्लांटमध्ये होते. याशिवाय, टाटा ग्रुप आयफोन बनवण्यातही महत्त्वाची भूमिका बजावत आहे.
काही काळापूर्वी, परस्पर शुल्काबद्दल बोलताना, राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प म्हणाले होते की अॅपल सारख्या कंपन्यांनी त्यांची उत्पादने फक्त अमेरिकेतच तयार करावीत अशी त्यांची इच्छा आहे. आयफोन फक्त चीनमध्येच का बनवला जातो आणि ते आता भारताकडे का पाहत आहेत? अॅपलचे सीईओ टिम कुक यांनी 2024 मध्ये याचे उत्तर दिले आहे. तो व्हिडिओ सध्या सोशल मीडियावर व्हायरल होत आहे, ज्यामध्ये ते अॅपल चीनमध्ये आपली उत्पादने का बनवते हे स्पष्ट करत आहेत.
अनेक तज्ञ, उद्योग नेते आणि समीक्षक म्हणतात की अमेरिकेत मोठ्या प्रमाणात उत्पादन करणे इतके सोपे नाही. चीनला पहिली पसंती म्हणून दाखवलेल्या त्यांच्या 55 सेकंदांच्या व्हिडिओमध्ये, टिम कुक यांनी स्पष्टपणे म्हटले आहे की कंपन्या स्वस्त मजुरांसाठी चीनमध्ये जातात. परंतु सत्य हे आहे की चीन आता स्वस्त मजुरांचा देश राहिलेला नाही. खरे कारण म्हणजे चीनमध्ये एकाच ठिकाणी मोठ्या संख्येने कुशल लोक उपलब्ध आहेत.