ब्रम्होसची वैशिष्ट्य (फोटो सौजन्य - PTI)
ऑपरेशन सिंदूर दरम्यान शत्रू पाकिस्तानला गुडघे टेकवणाऱ्या ब्राह्मोस क्रूझ क्षेपणास्त्राची नवीन आवृत्ती विकसित केली जात आहे. मागील आवृत्त्यांच्या तुलनेत ब्राह्मोस-एनजी वेग आणि श्रेणीमध्ये लक्षणीयरीत्या अपग्रेड केले जाईल. सध्याच्या ब्राह्मोस क्षेपणास्त्राच्या अचूक प्रहारांनी जगाला चकित केले आहे. आता अनेक देशांनी ब्राह्मोस क्रूझ क्षेपणास्त्र खरेदी करण्यात रस दाखवला आहे. भारत त्याच्या अचूक प्रहार क्षमतेत मोठी झेप घेण्यास सज्ज आहे. संरक्षण सूत्रांच्या मते, ते ८०० किलोमीटरपर्यंतच्या लक्ष्यांवर मारा करण्यास सक्षम असेल. विस्तारित पल्ल्याच्या ब्रह्मोस सुपरसॉनिक क्रूझ क्षेपणास्त्राची चाचणी सुरू आहे. पुढील दोन वर्षांत ते सशस्त्र दलात समाविष्ट करण्याची योजना आहे
Brahmos : ‘ब्राह्मोसची ताकद पाहिलीय का? नसेल तर पाकड्यांना विचारा’; CM योगी कडाडले
कसे आहे क्षेपणास्त्र
ब्रह्मोसचे वैशिष्ट्य काय आहे
क्षेपणास्त्राची अचूकता, कुशलता आणि जॅमिंग-प्रतिरोधक कामगिरी सुनिश्चित करण्यासाठी सुधारित रॅमजेट इंजिन आणि नेव्हिगेशन सिस्टम (अंतर्गत आयएनएस आणि बाह्य ग्लोबल नेव्हिगेशन सॅटेलाइट सिस्टम) च्या क्षमतांचे मूल्यांकन चाचणीमध्ये केले जात आहे. नौदल आणि लष्कर अग्नि-नियंत्रण प्रणालीमध्ये सॉफ्टवेअर आणि यूआय समायोजनांसह विद्यमान ४५०-किमी ब्राह्मोस प्लॅटफॉर्मला ८००-किमी आवृत्तीमध्ये अपग्रेड करण्यास सक्षम असतील. हवेतून सोडलेल्या प्रकाराला सेवेत प्रवेश करण्यासाठी थोडा जास्त वेळ लागण्याची शक्यता आहे
ऑपरेशन सिंदूरमध्ये ब्रह्मोसचा शक्तिशाली प्रभाव दिसून आला, जेव्हा भारतीय हवाई दलाने सुखोई-३०एमकेआय वरून ब्रह्मोस-ए हे शत्रूच्या पल्ल्याच्या बाहेरून यशस्वीरित्या प्रक्षेपित केले आणि लक्ष्यावर यशस्वीरित्या मारा केला. संरक्षण मंत्री राजनाथ सिंह यांनी ब्रह्मोसला “स्वावलंबित भारत” च्या ध्येयाशी जोडले आहे.
कशी आहे रेंज
ब्रह्मोस सोबतच, अॅस्ट्रा मालिकेतील क्षेपणास्त्रांचे अपग्रेडेशन देखील सुरू आहे. डीआरडीओ अॅस्ट्रा मार्क-२ ची मारा क्षमता १६० किमी वरून २०० किमी पर्यंत वाढवण्याचे काम करत आहे. सुरुवातीच्या योजनांनुसार, उत्पादन २०२६-२७ मध्ये सुरू करण्याचे लक्ष्य आहे. आयएएफने त्यांच्या एसयू-३०एमकेआय आणि तेजस विमानांसाठी सुरुवातीच्या ७०० अॅस्ट्रा मार्क-२ क्षेपणास्त्रांच्या खरेदीलाही अंतिम स्वरूप दिले आहे.
संरक्षण अधिग्रहण परिषद (DAC) आणि गेल्या काही महिन्यांतील मोठ्या करारांमुळे ब्रह्मोस हे भारतीय सशस्त्र दलांसाठी एक प्रमुख पारंपारिक अचूक-प्रहार शस्त्र म्हणून स्थापित झाले आहे. नौदलासाठी डझनभर युद्धनौकांवर व्हर्टिकल-लाँच ब्रह्मोस प्रणाली स्थापित करण्यात आल्या आहेत आणि अलीकडील करारांची एकूण किंमत हजारो कोटी रुपयांपेक्षा जास्त आहे.
पिनाका, ब्रह्मोस, आकाश! जगात भारताकडून युद्धसामुग्रीची मोठी मागणी; या यादीत अमेरिकेचाही समावेश
काय सांगतात तज्ज्ञ
ब्रम्होस
तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की ८०० किमी पल्ल्याची ब्रह्मोस आणि २०० किमीपेक्षा जास्त पल्ल्याची अस्त्र क्षेपणास्त्रे प्रादेशिक रणनीती आणि हवाई शक्तीचे संतुलन बदलू शकतात. या अपग्रेडमुळे भारताची शत्रूंविरुद्ध सर्जिकल स्ट्राइक क्षमता वाढेल. भारत स्वतःला एक महत्त्वाची जागतिक शक्ती म्हणून देखील स्थापित करेल. ब्रह्मोस क्रूझ क्षेपणास्त्राच्या सध्याच्या आवृत्तीमध्ये अनेक वैशिष्ट्ये आणि वैशिष्ट्ये आहेत. ते सध्या २९० किमी आणि ४५०-४९० किमीच्या श्रेणीत उपलब्ध आहे.