Saudi Arabia vs UAE: आखाती राजकारणात मोठे वादळ; सुदान, येमेन आणि ‘Vision’मुळे दोन देशांच्या मैत्रीत फूट पडण्याची शक्यता

Saudi Arabia UAE: वॉशिंग्टनच्या त्यांच्या भेटीदरम्यान, सौदी अरेबियाचे क्राउन प्रिन्स मोहम्मद बिन सलमान यांनी डोनाल्ड ट्रम्प यांना सुदानमधील निमलष्करी रॅपिड सपोर्ट फोर्सेसना मदत करण्यासाठी अबुधाबीवर दबाव आणण्यास सांगितले.

•  सौदी क्राउन प्रिन्स मोहम्मद बिन सलमान (MBS) यांनी अमेरिकेत डोनाल्ड ट्रम्प यांच्याकडे युएईचे अध्यक्ष मोहम्मद बिन झायेद (MBZ) यांच्याविरुद्ध सुदानमध्ये शस्त्रे पुरवल्याबद्दल तक्रार केली, ज्यामुळे दोन देशांतील तणाव वाढला आहे.
•  येमेन युद्ध, ओपेकमधील तेल उत्पादन धोरण आणि दोन्ही देशांच्या महत्त्वाकांक्षी व्हिजन २०३० (सौदी) आणि व्हिजन २०३१ (युएई) मुळे प्रादेशिक वर्चस्वासाठी स्पर्धा तीव्र झाली आहे.
• तज्ञांच्या मते, दोन देशांमधील राजनैतिक तणाव वाढू शकतो, परंतु इराणसारख्या शत्रूराष्ट्रांविरुद्ध एकत्र राहण्याच्या गरजेमुळे युद्धाची शक्यता अत्यंत कमी आहे.

Saudi Arabia UAE Rivalry : आखाती प्रदेशातील दोन सर्वात शक्तिशाली सुन्नी राष्ट्र आणि एकेकाळचे घनिष्ठ मित्र: सौदी अरेबिया (Saudi Arabia) आणि संयुक्त अरब अमिराती (UAE). मात्र, गेल्या काही वर्षांपासून त्यांचे संबंध बिघडत चालले असून, आता हा तणाव उघडपणे समोर आला आहे. याचे सर्वात मोठे कारण म्हणजे सुदानमधील संघर्ष आणि प्रादेशिक वर्चस्व (Regional Hegemony) मिळवण्याची स्पर्धा.

सौदी अरेबियाचे क्राउन प्रिन्स मोहम्मद बिन सलमान (MBS) आणि युएईचे अध्यक्ष मोहम्मद बिन झायेद (MBZ) यांच्यात २०१५ मध्ये MBS संरक्षण मंत्री झाल्यानंतर मजबूत मैत्री होती. MBZ यांनी MBS मध्ये एक तरुण नेता पाहिला होता, ज्याच्यासोबत ते नवीन आखाती रणनीती तयार करू शकतील. मात्र, आता या संबंधात तणाव निर्माण झाला आहे.

जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : UN Human Rights: नरसंहार की राजकीय सूड?1400 लोकांची हत्येच पाप शेख हसिनांच्या माथी; UN बांगलादेशात खोदत आहे कबरी

 सुदान संघर्षावरून अमेरिकेत तक्रार

या तणावाने गेल्या महिन्यात टोक गाठले, जेव्हा MBS अमेरिकेच्या दौऱ्यावर होते. MBS यांनी माजी राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांच्याकडे MBZ यांच्याविरुद्ध थेट तक्रार केली. ही तक्रार युएईकडून सुदानमधील निमलष्करी रॅपिड सपोर्ट फोर्सेसना (RSF) शस्त्रे पुरवण्याशी संबंधित होती.

एप्रिल २०२३ मध्ये सुदानमध्ये लढाई सुरू झाली, तेव्हा सौदी अरेबियाने सरकारी सुदानी सशस्त्र दलांना (SAF) पाठिंबा दिला, तर युएई विरोधी असलेल्या RSF ला मदत करत आहे. यामुळे सुदानमधील संघर्ष जगातील सर्वात घातक बनला आहे, ज्यामुळे लाखो लोक विस्थापित झाले आहेत. युएईने लष्करी मदतीचा इन्कार केला असला तरी, आंतरराष्ट्रीय तज्ञांच्या मते, सुदान संघर्षाने दोन्ही आखाती मित्र राष्ट्रांमधील विद्यमान दरी अधिक वाढवली आहे.

See more

Sudan’s military government has offered Russia what would be its first naval base in Africa and an unprecedented perch overlooking critical Red Sea trade routes, according to Sudanese officials. But somehow the online geniuses think the UAE is the problem.
No. The problem is a… pic.twitter.com/diTi1dIgd5 — Rauda Altenaiji (@FormulaRauda) December 2, 2025

credit : social media and Twitter

 येमेन ते ओपेक: मतभेदांची मालिका

MBS आणि MBZ यांच्यातील संबंधात येमेन युद्ध आणि ओपेक (OPEC) धोरणामुळेही दुरावा आला.

• येमेन: सौदी अरेबियाला येमेनमध्ये स्थिर सरकार हवे असताना, युएईने दक्षिणेकडील फुटीरतावादी गट, सदर्न ट्रान्झॅक्शनल कौन्सिलला पाठिंबा देण्यास सुरुवात केली. यामुळे सौदीची रणनीती थेट कमकुवत झाली.
• ओपेक: २०२१ मध्ये, तेल उत्पादन धोरणावरून दोन्ही देशांमध्ये संघर्ष झाला. सौदी अरेबियाला उत्पादन कमी करायचे होते, तर युएईला त्यांची क्षमता वाढवण्यासाठी उत्पादन वाढवायचे होते. हा वाद नंतर वाटाघाटीद्वारे सोडवला गेला, पण यामुळे संबंध अधिक ताणले गेले.

जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : JD Busted : ‘तुम्ही उषाला भारतात पाठवा!’ Vance यांच्या वादग्रस्त वक्तव्यावर सोशल मीडियावर हल्ला; ‘ढोंगी’ म्हणून निषेध

प्रादेशिक वर्चस्वाची शर्यत

या मतभेदांच्या मुळाशी प्रादेशिक वर्चस्वाची तीव्र स्पर्धा आहे. सौदी अरेबिया व्हिजन २०३० आणि युएई व्हिजन २०३१ चा पाठपुरावा करत आहेत. दोन्ही देशांचे उद्दिष्ट नवीन तंत्रज्ञानाला प्रोत्साहन देणे, परकीय गुंतवणूक आकर्षित करणे आणि आर्थिक आखाती क्षेत्राचे नेतृत्व करणे हे आहे. एका अधिकाऱ्याच्या मते, “कोणत्याही देशाला आपले शेजारी अधिक मजबूत झालेले पाहणे आवडत नाही.” यामुळे दोन्ही देशांमधील तणाव वाढला आहे, कारण कोणीही एकमेकांना मागे टाकताना पाहू इच्छित नाही.

युद्धाची शक्यता नाही

या वाढत्या तणावामुळे, सुन्नी राष्ट्रांमधील मैत्रीचे रूपांतर युद्धात होईल का? तज्ञांचे उत्तर आहे: नाही. दोन्ही देशांना युद्धाच्या गंभीर परिणामांची जाणीव आहे. इराण किंवा इस्रायलसारख्या इतर शक्तींविरुद्ध एकत्र राहणे त्यांना महत्त्वाचे वाटते. त्यामुळे, राजनैतिक तणाव वाढेल, परंतु दोन्ही नेते संबंधांना एका विशिष्ट मर्यादेपलीकडे बिघडू देणार नाहीत. आंतरराष्ट्रीय मुद्द्यांवर त्यांचे एकमत नसेल, पण ते एकमेकांच्या प्रादेशिक प्रभावाच्या प्रयत्नांमध्ये हस्तक्षेप करत राहतील.