russia poland security eastern europe zapad 2025
पोलंडने आपल्या पूर्व सीमेवर ४० हजार सैनिक तैनात केले, रशिया-बेलारूसच्या संयुक्त सरावापूर्वी सज्जतेचे पाऊल.
पंतप्रधान डोनाल्ड टस्क यांचा इशारा – युरोप दुसऱ्या महायुद्धानंतरच्या सर्वात गंभीर संघर्षाच्या उंबरठ्यावर.
नाटोने “आयर्न-डिफेंडर-२५” सराव सुरू केला, ३०,००० सैनिकांसह रशियाला प्रत्युत्तर देण्याची तयारी.
Poland border closure Belarus : पूर्व युरोप पुन्हा एकदा तणाव आणि भीतीच्या वातावरणात गुरफटला आहे. रशिया आणि बेलारूस यांच्या संयुक्त लष्करी सराव झापाड-२०२५ च्या आधी पोलंडने कडक सुरक्षा उपाय हाती घेतले आहेत. पोलंडने आपल्या पूर्व सीमेजवळ तब्बल ४० हजार सैनिक तैनात करून रशियाला थेट संदेश दिला आहे की कोणत्याही परिस्थितीत मागे हटणार नाही. पोलंडचे पंतप्रधान डोनाल्ड टस्क यांनी स्पष्ट शब्दांत इशारा दिला आहे की पाश्चात्य जग आता दुसऱ्या महायुद्धानंतरच्या सर्वात गंभीर संघर्षाच्या उंबरठ्यावर उभे आहे. गेल्या आठवड्यात रशियन ड्रोनने पोलंडच्या हवाई हद्दीत तब्बल १९ वेळा घुसखोरी केली होती. हा प्रसंग पोलंडसाठी केवळ सुरक्षा धोकाच नव्हे, तर थेट चिथावणी मानला जातो.
या घटनांनंतर पोलंडने नाटोच्या कलम ४ ची अंमलबजावणी केली आहे. या अंतर्गत सदस्य देश सुरक्षा उपायांवर एकत्रित चर्चा करतात. पोलंडने संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषदेची आपत्कालीन बैठक बोलवण्याची मागणी केली आहे. तणाव वाढू नये यासाठी नाटोनेही आपली तयारी दाखवली आहे. “आयर्न-डिफेंडर-२५” नावाचा संयुक्त लष्करी सराव पोलंडच्या सहकार्याने सुरू करण्यात आला आहे. या सरावात ३०,००० सैनिक आणि ६०० हून अधिक लष्करी तुकड्या जमिनीवर, समुद्रात आणि आकाशात सज्ज आहेत. पोलंडचे उपसंरक्षणमंत्री सेझारी टॉमझिक यांनी ठाम शब्दांत सांगितले, “याच भागातून युक्रेन युद्धाची सुरुवात झाली होती. यावेळी मात्र पोलंड आणि नाटो एकत्रितपणे कोणत्याही आव्हानाला सामोरे जाण्यास सज्ज आहेत.”
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : India US trade talks : आता सरकार ट्रम्पपासून सावध आहे; भारत अमेरिकेसोबतच्या व्यापार चर्चेत आपल्या निर्णयांवर ठाम
‘झापाड’ म्हणजे रशियन भाषेत ‘पश्चिम’. हा सराव रशिया दर चार वर्षांनी बेलारूसच्या सहकार्याने आयोजित करतो. अधिकृतपणे तो बचावात्मक असल्याचे सांगितले जाते, पण प्रत्यक्षात हा रशियाची लष्करी ताकद दाखवण्याचा मोठा मंच असतो. २०२५ मधील हा सराव १३ ते १६ सप्टेंबर दरम्यान होणार आहे. अंदाज वर्तवला जात आहे की या वेळी रशिया आपले नवीन ओरेश्निक अणु क्षेपणास्त्र जगासमोर आणू शकतो. २०२१ मध्ये रशियाने झापाड सरावात जवळपास २ लाख सैनिक तैनात केले होते. त्या नंतरच युक्रेनवर हल्ला झाला. त्यामुळे पोलंडची भीती निराधार नाही.
जर्मनीसह अनेक युरोपीय देशांनी रशियाच्या वाढत्या शस्त्रसाठ्याकडे गंभीरतेने पाहण्याची गरज व्यक्त केली आहे. तज्ञांचे मत आहे की झापाड सराव फक्त एक आवरण असू शकतो आणि खरा उद्देश नवा लष्करी विस्तार लपवणे असू शकतो. आणखी भीतीदायक बाब म्हणजे रशिया यावेळी अण्वस्त्रधारी क्षेपणास्त्रांच्या चाचण्या घेऊ शकतो, असे संकेत मिळत आहेत.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : ‘जसे ग्रेटर इस्रायल, तसेच अखंड भारत…’, India-Pakistan-China एकत्र येण्यावर काय म्हटली पाकिस्तानी जनता?
पूर्व युरोपातील हा तणाव केवळ पोलंड किंवा रशियापुरता मर्यादित नाही. नाटो विरुद्ध रशिया हा संघर्ष जागतिक सुरक्षेसाठी एक मोठे संकट ठरू शकतो. दुसऱ्या महायुद्धानंतर जगाने अनुभवलेला सर्वात मोठा संघर्ष या पायऱ्यांवरूनच सुरू होऊ शकतो, अशी भीती व्यक्त होत आहे. थोडक्यात सांगायचे तर, रशियाचा झापाड-२०२५ सराव आणि त्याविरोधात पोलंडची कडवे भूमिका यामुळे संपूर्ण युरोप भीती आणि सज्जतेच्या दुटप्पी वातावरणात आहे. जगाला युद्धाच्या सावटाची जाणीव पुन्हा होत आहे.