जगभरात भारताची छाप! 2 लाख कोटींची स्मार्टफोन निर्यात, इलेक्ट्रॉनिक्स क्षेत्रात ऐतिहासिक यश

भारताच्या इलेक्ट्रॉनिक्स क्षेत्राने इतिहास रचला आहे. चालू आर्थिक वर्ष 2024-25 मध्ये भारताने आतापर्यंतची सर्वाधिक 2 लाख कोटी रुपयांची स्मार्टफोन निर्यात केली आहे.

नवी दिल्ली : भारताच्या इलेक्ट्रॉनिक्स क्षेत्राने इतिहास रचला आहे. चालू आर्थिक वर्ष २०२४-२५ मध्ये भारताने आतापर्यंतची सर्वाधिक २ लाख कोटी रुपयांची स्मार्टफोन निर्यात केली आहे. सेल्युलर अँड इलेक्ट्रॉनिक्स असोसिएशन (ICEA) ने दिलेल्या माहितीनुसार, ही निर्यात ५५ टक्क्यांनी वाढली असून, यामुळे भारत जगभरात एक प्रमुख इलेक्ट्रॉनिक्स उत्पादन केंद्र म्हणून उदयास येत आहे.

मोबाईल उत्पादनातही प्रचंड वाढ

गेल्या काही वर्षांत भारताच्या इलेक्ट्रॉनिक्स उत्पादनात मोठी वाढ झाली आहे. आर्थिक वर्ष २०२३-२४ मध्ये देशातील एकूण मोबाईल फोन उत्पादनाचे मूल्य ₹४.२२ लाख कोटी इतके होते, तर २०२४-२५ मध्ये हे मूल्य वाढून ₹५.२५ लाख कोटी इतके झाले आहे.ICEA चे अध्यक्ष पंकज मोहिंद्रू यांनी सांगितले की, “ही आकडेवारी भारताच्या इलेक्ट्रॉनिक्स क्षेत्रातील वाढत्या क्षमतेचा स्पष्ट पुरावा आहे. केंद्र सरकारच्या उत्पादनाशी जोडलेल्या प्रोत्साहन योजनेमुळे (PLI Scheme) हा बदल शक्य झाला आहे.”

जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : बांगलादेशातील 10 लाख मुस्लिमांनी केले ‘जिहाद’चे आवाहन, नेतन्याहू यांच्या पोस्टरवर चप्पलांचा मारा

PLI योजनेमुळे निर्यातीला गती

केंद्र सरकारने सुरू केलेली PLI (Production Linked Incentive) योजना ही या यशामागील मुख्य कारणांपैकी एक मानली जात आहे. या योजनेमुळे केवळ देशांतर्गत उत्पादन वाढले नाही, तर जागतिक गुंतवणूकदारांचा भारतावरचा विश्वासही वाढला. या योजनेद्वारे भारताने जागतिक मूल्य साखळीत (Global Value Chain) आपले स्थान बळकट केले आहे. Apple आणि Samsung सारख्या आघाडीच्या कंपन्यांनी भारतातील उत्पादन लक्षणीयरीत्या वाढवले आहे, ज्यामुळे स्मार्टफोन निर्यातीच्या आकडेवारीत मोठी झेप पाहायला मिळाली.

See more

🚨 India’s smartphone exports hit record Rs 2 lakh crore, becomes country’s top export commodity. ICEA. pic.twitter.com/WZ0JSL7wUt

— Indian Tech & Infra (@IndiaTechInfra) April 11, 2025

credit : social media

जागतिक व्यापारातील बदल भारतासाठी फायदेशीर

अलीकडच्या काळात जागतिक व्यापारात मोठे बदल झाले आहेत. अमेरिकेचे माजी अध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी घेतलेल्या परस्पर शुल्क धोरणांमुळे भारतासारख्या देशांना अमेरिकन बाजारपेठेत प्रवेश मिळण्याची संधी निर्माण झाली आहे. या पार्श्वभूमीवर ICEA अध्यक्ष मोहिंद्रू म्हणाले, “आमचे उद्दिष्ट म्हणजे भारताला सर्व प्रमुख जागतिक बाजारपेठांसाठी एक विश्वासार्ह आणि प्रमुख उत्पादन भागीदार म्हणून उभे करणे. जगाने भारताकडे इलेक्ट्रॉनिक्स उत्पादनासाठी एक नैसर्गिक आणि धोरणात्मक पर्याय म्हणून पाहिले पाहिजे.”

भारताचा इलेक्ट्रॉनिक्समधील उदय, भविष्याची दिशा

भारत आता स्मार्टफोन निर्यातीत चीन आणि व्हिएतनामसारख्या देशांना टक्कर देत आहे. देशांतर्गत पातळीवर मजबूत उत्पादन संरचना, कुशल मनुष्यबळ, आणि धोरणात्मक सरकारी हस्तक्षेपामुळे भारताला हे यश मिळाले आहे. जसजसा भारत अधिकाधिक जागतिक उत्पादन साखळीत समाविष्ट होत आहे, तसतशी देशाची स्पर्धात्मकताही वाढत आहे. हे चित्र केवळ स्मार्टफोन क्षेत्रापुरते मर्यादित नसून, संपूर्ण इलेक्ट्रॉनिक्स आणि सेमीकंडक्टर उद्योगासाठीही महत्त्वपूर्ण आहे.

जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : तहव्वूर राणाच्या तीन ‘निर्दोष’ मागण्या की दहशतवादी कटाचा नवा धागा? NIA ची तपासणी सुरुच…

 भारताची जागतिक स्तरावरील मजल

२ लाख कोटी रुपयांची निर्यात हे केवळ एक आर्थिक यश नसून, भारताच्या उत्पादन क्षेत्राच्या सामर्थ्याचे प्रतीक आहे. आगामी काळात भारत ग्लोबल मॅन्युफॅक्चरिंग हब बनण्याच्या मार्गावर असल्याचे स्पष्ट होत आहे. PLI योजना, जागतिक बाजारपेठेतील बदल, आणि आंतरराष्ट्रीय कंपन्यांची भारतातील वाढती उपस्थिती – हे सारे घटक भारताला इलेक्ट्रॉनिक्स उत्पादनात जागतिक नेतेपद मिळवून देतील, यात शंका नाही.