CBSE च्या विद्यार्थ्यांना झटका (फोटो सौजन्य - iStock)
सीबीएसईने बोर्ड परीक्षांमध्ये अनेक नियम कडक केले आहेत. बोर्डाने २०२६ मध्ये होणाऱ्या दहावी आणि बारावीच्या बोर्ड परीक्षांसाठी नोंदणीकृत विद्यार्थ्यांच्या आवश्यकतांवर प्रकाश टाकणारी अधिकृत सूचना जारी केली. राष्ट्रीय शिक्षण धोरण २०२० नुसार बोर्डाने हा निर्णय घेतला आहे.
अधिकृत सूचनेनुसार, परीक्षेसाठी पात्र होण्यासाठी, दहावी आणि बारावीच्या विद्यार्थ्यांनी दोन वर्षांसाठी ९-१० आणि ११-१२ चे सर्व विषय पूर्ण करणे आणि अभ्यास करणे आवश्यक आहे. हे आवश्यक आहे कारण दहावी आणि बारावी हे दोन वर्षांचे कार्यक्रम आहेत.
IB ACIO Exam 2025: उद्यापासून IB ACIO टियर-१ परीक्षा, यशासाठी ‘हे’ लास्ट मिनिट टिप्स नक्की फॉलो करा!
७५% उपस्थिती आवश्यक
दहावी आणि बारावीच्या विद्यार्थ्यांसाठी आणखी एक प्रमुख पात्रता म्हणजे त्यांनी नियमित शाळेत किमान ७५ टक्के उपस्थिती राखली पाहिजे. सूचनेत म्हटले आहे की, ‘सीबीएसईने प्रस्तावित केलेल्या सर्व विषयांमध्ये अंतर्गत मूल्यांकन हा एनईपी-२०२० नुसार मूल्यांकनाचा अनिवार्य अविभाज्य भाग आहे. ही दोन वर्षांची प्रक्रिया आहे. जर एखादा विद्यार्थी शाळेत गेला नाही तर त्याचे अंतर्गत मूल्यांकन करता येणार नाही. अंतर्गत मूल्यांकनात कामगिरी न केल्यास, विद्यार्थ्याचा निकाल जाहीर केला जाणार नाही. जरी असा विद्यार्थी नियमित असला तरी त्याला आवश्यक पुनरावृत्ती श्रेणीत ठेवले जाईल.
अतिरिक्त विषयांसाठी महत्वाचे नियम
CBSE ने अतिरिक्त विषयांशी संबंधित नियम देखील स्पष्ट केले आहेत. इयत्ता १० वी मध्ये, विद्यार्थी अनिवार्य विषयांव्यतिरिक्त आणखी दोन विषय निवडू शकतात. तर इयत्ता १२ वी मध्ये, फक्त एक अतिरिक्त विषय घेता येतो. अतिरिक्त विषय असलेले विद्यार्थी दोन वर्षे त्या विषयाचा अभ्यास करतील.
सीबीएसईने म्हटले आहे की, ‘संलग्न शाळांमध्येही, जर एखाद्या शाळेने कोणताही विषय देण्यासाठी सीबीएसईकडून परवानगी घेतली नसेल आणि त्यांच्याकडे शिक्षक, प्रयोगशाळा इत्यादी नसतील, तर त्यांच्या विद्यार्थ्यांना मुख्य किंवा अतिरिक्त विषय म्हणून असे विषय देण्याची परवानगी नाही.’ याशिवाय, जर एखाद्या नियमित विद्यार्थ्याने मागील वर्षांत अतिरिक्त विषय दिला असेल आणि तो त्या विषयाच्या परीक्षेत कंपार्टमेंट किंवा आवश्यक पुनरावृत्ती श्रेणी अंतर्गत खाजगी उमेदवार म्हणून बसू शकतो. नमूद केलेल्या अटी पूर्ण न करणारे विद्यार्थी खाजगी उमेदवार म्हणून बोर्ड परीक्षांमध्ये अतिरिक्त विषयाच्या परीक्षेला बसण्यास पात्र राहणार नाहीत.
क्रीडा स्पर्धेत भाग घेणाऱ्यांना विशेष सवलत
क्रीडा स्पर्धांमध्ये सहभागी होणाऱ्या विद्यार्थ्यांना विशेष परीक्षेत बसण्याची संधी मिळेल. केंद्रीय माध्यमिक शिक्षण मंडळाने (CBSE) क्रीडा आणि राष्ट्रीय ऑलिंपियाडमध्ये सहभागी होणाऱ्या विद्यार्थ्यांना दिलासा दिला आहे. मंडळाने जारी केलेल्या सूचनेत असे म्हटले आहे की जर क्रीडा स्पर्धांमध्ये सहभागी होणाऱ्या विद्यार्थ्यांच्या सामन्याची तारीख परीक्षेच्या तारखेशी जुळत असेल तर ते विशेष परीक्षेत सहभागी होऊ शकतात.
बोर्डाने स्पष्ट केले आहे की विद्यार्थ्यांना शिक्षण आणि क्रीडा दोन्हीमध्ये प्रगती करण्यासाठी समान संधी दिली जाईल. इयत्ता दहावीच्या विद्यार्थ्यांसाठी बोर्ड परीक्षा घेण्याची घोषणा आधीच दोनदा करण्यात आली आहे. जर कोणत्याही खेळाडूच्या परीक्षेची तारीख क्रीडा स्पर्धा किंवा ऑलिंपियाडशी जुळत असेल तर तो मे महिन्यात होणाऱ्या दुसऱ्या बोर्ड परीक्षेत बसू शकतो.
त्याच वेळी, जर बारावीच्या विद्यार्थ्याच्या परीक्षेची तारीख क्रीडा स्पर्धेच्या तारखेशी जुळत असेल तर तो पाचवीच्या विशेष परीक्षेत बसू शकतो. मुख्य परीक्षेसाठी विद्यार्थ्यांनी LOC (उमेदवारांची यादी) भरणे अनिवार्य आहे. ज्या विषयांची तारीख क्रीडा किंवा ऑलिंपियाडशी जुळते अशा विषयांमध्येच दुसरी परीक्षा देता येईल. ज्या विद्यार्थ्यांना कंपार्टमेंट मिळाले आहे ते मे २०२६ च्या परीक्षेनंतर पुढील वर्षी फेब्रुवारी-मार्चमध्ये परीक्षेला बसू शकतात. क्रीडा स्पर्धांमध्ये सहभागी होणाऱ्या विद्यार्थ्यांना सीबीएसईची पूर्वपरवानगी घेणे आवश्यक आहे. सीबीएसईने अधिकृत वेबसाइटवर शाळांसाठी मार्गदर्शक तत्त्वे जारी केली आहेत.
.png "Videos"){kind=small}
