IAS आणि IPS अधिकारी किती कमावतात? पगारापासून विशेष सुविधांपर्यंत, सरकार काय-काय देते जाणून घ्या
IAS आणि IPS अधिकाऱ्यांचे वेतन (Salary), पगार श्रेणी (Pay Scale) आणि सरकारी बंगले, ड्रायव्हर, सुरक्षा यांसारख्या खास सुविधांबद्दल संपूर्ण माहिती जाणून घ्या. ७ व्या वेतन आयोगानुसार त्यांचा पगार किती असतो, ते वाचा.
आयएएस (IAS) आणि आयपीएस (IPS) ही भारतातील सर्वात प्रतिष्ठित सरकारी नोकऱ्यांपैकी एक आहेत. प्रशासकीय आणि पोलीस विभागात हे अधिकारी महत्त्वाची भूमिका बजावतात. त्यांचा उच्च दर्जा पाहता, या अधिकाऱ्यांना मिळणारे वेतन आणि सुविधा जाणून घेणे स्वाभाविक आहे.
पगार कोण आणि कसे ठरवते?
वेतन आयोग (Pay Commission): भारत सरकारमधील कोणत्याही सरकारी कर्मचाऱ्याचे पगार निश्चित करण्यासाठी वेतन आयोग जबाबदार असतो.
आधार: महागाई, नोकरीच्या जबाबदाऱ्या आणि ज्येष्ठतेनुसार (Seniority) वेळोवेळी समित्या स्थापन करून पगार निश्चित केले जातात.
सध्याची स्थिती: सध्या देशात ७ वा वेतन आयोग लागू आहे.
वाढ: ७ व्या वेतन आयोगानुसार, नवीन IAS किंवा IPS अधिकाऱ्यांचा सुरुवातीचा मूळ पगार दरमहा ५६,१०० असतो.
एकूण वेतन: हा केवळ मूळ पगार आहे. यामध्ये टीए (TA), डीए (DA), एचआरए (HRA), मोबाईल भत्ता आणि इतर फायदे जोडले जातात. त्यामुळे नवीन अधिकाऱ्याचा एकूण ‘इन-हँड’ पगार दरमहा सुमारे ₹१ लाख असतो.
पगाराची वाढ: बढती मिळाल्यावर आणि जबाबदाऱ्या वाढल्यावर पगारही वाढतो. साधारणपणे, IAS आणि IPS अधिकाऱ्यांचा मूळ पगार ५६,१०० ते २,२५,००० पर्यंत असतो, ज्यात भत्ते वेगळे जोडले जातात.
IAS आणि IPS अधिकाऱ्यांना मिळणाऱ्या विशेष सुविधा
पगाराव्यतिरिक्त, IAS आणि IPS अधिकाऱ्यांना सरकारकडून अनेक महत्त्वपूर्ण सुखसोयी (Perks) मिळतात, ज्यामुळे त्यांची जीवनशैली उच्च दर्जाची राहते:
निवास: सरकारी बंगला किंवा घर (लहान जिल्ह्यांमध्ये IAS अधिकाऱ्यांना सर्वात मोठा बंगला दिला जातो).
वाहतूक: सरकारी गाडी आणि ड्रायव्हरची सुविधा.
कर्मचारी: घरगुती मदतनीस आणि स्वयंपाकी (Cook) मिळतो.
इतर भत्ते: मर्यादित पेट्रोलसाठी भत्ता.
सुरक्षा: उच्च धोका असलेल्या क्षेत्रांमध्ये किंवा पदांवर असताना विशेष सुरक्षा व्यवस्था (Security)