हाडांचा सांगाडा करून चुराडा करून टाकतो ‘हा’ आजार, 5 लक्षणं दिसताच व्हा सावध!

ऑस्टियोपोरोसिस नावाचा एक धोकादायक हाडांचा आजार आहे. तो शरीराला पूर्णपणे कमकुवत करू शकतो, ज्यामुळे तुमच्या दैनंदिन जीवनावर परिणाम होतो. म्हणजे नक्की काय होते याची इत्यंभूत माहिती घ्या

एका ठराविक वयानंतर हाडांच्या समस्या सर्वांनाच होतात. विशेषतः महिलांमध्ये हाडं ठिसूळ होण्याची समस्या अधिक प्रमाणात दिसून येते. गरोदरपणात कॅल्शियम कमी झाल्याने वेगवेगळे हाडांचे त्रास शरीराला त्रासदायक ठरतात. ऑस्टियोपोरोसिस ही एक वैद्यकीय स्थिती आहे ज्यामध्ये हाडे कमकुवत आणि ठिसूळ होतात, ज्यामुळे फ्रॅक्चरचा धोका वाढतो. हा आजार हाडांची घनता कमी झाल्यामुळे आणि त्यांच्या संरचनेत बदल झाल्यामुळे होतो. 

साधारणपणे, वयानुसार हाडांचे वस्तुमान कमी होते, परंतु ऑस्टियोपोरोसिसमध्ये ही प्रक्रिया असामान्यपणे वेगवान होते. हा आजार विशेषतः रजोनिवृत्तीनंतर महिलांमध्ये आणि वृद्धांमध्ये दिसून येतो, कारण हार्मोनल बदल हाडांच्या आरोग्यावर मोठ्या प्रमाणात परिणाम करतात. हा आजार किती धोकादायक आहे आणि याची लक्षणे नक्की कोणती आहेत, जाणून घ्या (फोटो सौजन्य – iStock) 

हाडांसाठी धोकादायक 

ऑस्टियोपोरोसिसमुळे हाडे इतकी कमकुवत होतात की किरकोळ दुखापत किंवा पडणे देखील फ्रॅक्चर होऊ शकते. कंबर, मणक्याचे आणि मनगटाचे हाडे सर्वात जास्त प्रभावित होतात. मणक्यातील फ्रॅक्चरमुळे पाठ वाकणे किंवा वाकणे होऊ शकते, ज्यामुळे हालचाल आणि जीवनाची गुणवत्ता प्रभावित होते. 

गंभीर प्रकरणांमध्ये, फ्रॅक्चरमुळे कायमचे अपंगत्व किंवा दीर्घकालीन वेदना होऊ शकतात. हा आजार शांतपणे वाढतो, म्हणूनच त्याला ‘सायलंट किलर’ असेही म्हणतात, कारण गंभीर दुखापत होईपर्यंत लक्षणे स्पष्ट होत नाहीत.

World Osteoporosis Day : ‘या’ सवयी सुधारल्या नाहीत तर सांधेदुखीची समस्या तारुण्यातच होईल आणखी गंभीर

ऑस्टियोपोरोसिसची सामान्य 5 लक्षणे 

1. हाड दुखणे: सतत वेदना, विशेषतः पाठ किंवा कंबरेमध्ये, जी मणक्यातील सौम्य फ्रॅक्चरमुळे असू शकते
2. उंची कमी असल्यामुळे: मणक्यातील कॉम्प्रेशन फ्रॅक्चरमुळे उंची कमी होऊ शकते
3. लोअर पोस्चर: मणक्यातील कमकुवतपणामुळे कुबड्या किंवा पुढे वाकणे होऊ शकते
4. हाडांचे सहज फ्रॅक्चर: मनगट किंवा कंबरेच्या फ्रॅक्चरसारख्या किरकोळ दुखापतीमुळे किंवा दाबामुळे हाडांचे फ्रॅक्चर होणे सामान्य आहे
5. हालचाल कमी होणे: कमकुवत हाडांमुळे चालण्यात किंवा शरीराचे संतुलन राखण्यात समस्या येऊ शकतात

काळजी आणि उपाय 

ऑस्टियोपोरोसिस टाळण्यासाठी, कॅल्शियम आणि व्हिटॅमिन डी समृद्ध आहार, नियमित व्यायाम (जसे की वजन उचलण्याचे व्यायाम) आणि सिगारेट आणि अल्कोहोलपासून दूर राहणे आवश्यक आहे. ऑर्थोपेडिक डॉक्टर हाडांची घनता चाचणी (DEXA स्कॅन) द्वारे त्याची तपासणी करतात आणि औषधे किंवा हार्मोन थेरपीची शिफारस करू शकतात. वेळेवर निदान आणि उपचारांनी या आजाराचे परिणाम कमी करता येतात.

महिलांनो वेळीच व्हा सावध अन्यथा मेनोपॉजनंतर (menopause) ऑस्टियोपोरोसिस अर्थात हाडे ठिसूळ होण्याचा धोका

टीप –  हा लेख केवळ सामान्य माहितीसाठी लिहिण्यात आला असून कोणत्याही प्रकारच्या उपचाराचा दावा यामध्ये करण्यात आलेला नाही. कोणताही उपाय करण्यापूर्वी आपल्या डॉक्टरांचा सल्ला घ्या आणि त्यांच्या सल्ल्यानुसारच योग्य बदलानुसार वापर करावा.