'या' वर्षी मान्सून कसा असेल, पावसाळा कधी सुरू होईल? आयएमडीचा पहिला अंदाज जाहीर (फोटो सौजन्य-X)
Monsoon Forecast India 2025 Prediction : भारतीय हवामान विभागाने (IMD) २०२५ च्या मान्सूनबाबतचा पहिला अंदाज जाहीर केला आहे. हवामान विभागाचा असा विश्वास आहे की, यावर्षी मान्सून मुसळधार पाऊस पडेल. देशात सामान्यपेक्षा जास्त पाऊस पडण्याची शक्यता आहे. आयएमडीच्या मते, नैऋत्य मान्सून १०५% (दीर्घ कालावधीची सरासरी – दीर्घकालीन सरासरी) वर राहू शकतो. त्याच वेळी, एल निनोची स्थिती तटस्थ राहण्याची अपेक्षा आहे. देशातील ६०% शेती अजूनही मान्सूनवर अवलंबून आहे, अशा परिस्थितीत हा अंदाज देशाच्या शेती, ग्रामीण अर्थव्यवस्थेसाठी आणि महागाईसाठी खूप महत्त्वाचा मानला जात आहे.
आयएमडीच्या मते, एल निनोची स्थिती तटस्थ होत आहे, जी मान्सूनला आधार देईल. त्यामुळे देशात सामान्यपेक्षा जास्त पाऊस पडण्याची शक्यता आहे. नैऋत्य मान्सून १०५% दीर्घकालीन सरासरीवर राहू शकतो. हा फक्त पहिला अंदाज आहे. आयएमडीचा पुढील अंदाज मे मध्ये प्रसिद्ध होईल. यामध्ये तुम्हाला मान्सूनच्या स्थितीबद्दल अधिक तपशीलवार माहिती मिळेल.
आयएमडीच्या मते, प्रशांत महासागरातील तापमान आता सामान्य म्हणजेच तटस्थ क्षेत्राकडे जात आहे. याचा थेट परिणाम भारतातील मान्सूनवर होतो.
जेव्हा प्रशांत महासागराचे तापमान सामान्यपेक्षा जास्त होते तेव्हा ही परिस्थिती उद्भवते. यामुळे भारतात पाऊस कमी होऊ शकतो. बहुतेकदा दुष्काळ किंवा कमकुवत मान्सूनशी संबंधित.
जेव्हा तोच महासागर सामान्यपेक्षा जास्त थंड होतो तेव्हा त्याला ला निना म्हणतात. या काळात भारतात चांगला आणि सामान्यपेक्षा जास्त पाऊस पडतो. आयएमडीनुसार, या वर्षी एल निनोची स्थिती तटस्थ असेल – म्हणजेच खूप गरम किंवा खूप थंडही नसेल – जे एक सकारात्मक लक्षण मानले जाते. २०२५ मध्ये आतापर्यंत मिळालेले संकेत एल निनो कमकुवत होण्याकडे आणि ला निना सारखी परिस्थिती निर्माण होण्याकडे निर्देश करत आहेत, म्हणजेच पावसात सुधारणा होऊ शकते.
भारतातील सुमारे ६०% शेती पावसावर अवलंबून आहे. विशेषतः जून ते सप्टेंबर दरम्यानचा पाऊस या वर्षी भाताची पेरणी होईल की बाजरी? किती खते आणि बियाणे खरेदी करावे? कोणत्या कर्जावर व्याज दिले जाईल किंवा नवीन कर्ज घ्यावे लागेल? फक्त ३ महिने पाऊस पडतो तो येत्या १२ महिन्यांत शेतकऱ्याला नफा होईल की तोटा होईल हे ठरवतो.
स्कायमेटने देशभरात दीर्घकालीन सरासरीच्या (LPA) १०२% पर्यंत पाऊस पडण्याचा अंदाज वर्तवला होता. त्यांनी ते “सामान्य मान्सून” या श्रेणीत ठेवले. स्कायमेटने सांगितले होते की मान्सून वेळेवर सुरू होईल, म्हणजेच जूनच्या पहिल्या आठवड्यात केरळमधून प्रवेश करेल. स्कायमेटने म्हटले आहे की एल निनो हळूहळू कमकुवत होत आहे, ज्यामुळे मान्सूनवरील दबाव कमी होईल. जर जूनपर्यंत एल निनो पूर्णपणे तटस्थ झाला तर मान्सून देशभरात चांगला प्रसार दर्शवू शकतो.
भारतीय हवामान विभागाने म्हटलं आहे की नैऋत्य मोसमी पावसाळ्यात सरासरीपेक्षा जास्त पाऊस पडू शकतो. या काळात ५९ टक्के पावसाचा अंदाज आहे. यंदा सरासरीपेक्षा पाच ते १० टक्के अधिक पावसाचा अंदाज आहे.तसेच म्हणजेच यंदा ९१ सेमी पावसाचा अंदाज आहे. पृथ्वी विज्ञान मंत्रालयाचे सचिव एम. रविचंद्रन, भारतीय हवामान विभागाचे महासंचालक मृत्युंजय महापात्रा आणि शास्त्रज्ञ आर. के. जेनामणी यांनी संयुक्त पत्रकार परिषद घेऊन याबाबतची माहिती दिली आहे.