Navratri 2024 : 'हे' आहे आई दुर्गेचे अत्यंत रहस्यमय मंदिर; येथे देवी सतीची जीभ पडली होती ( फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया)
कांग्रा : देशभरात नवरात्रोत्सव साजरा केला जातो. सर्वत्र भक्तिमय वातावरण आहे. मंदिरांमध्ये भाविक दुर्गा देवीची पूजा करत आहेत. या नवरात्रीत तुम्ही माँ दुर्गा मंदिराच्या गूढ मंदिराला भेट देऊ शकता, जिथे माँ सतीची जीभ पडली होती आणि आजही तिथे ज्योत धगधगत आहे. हे मंदिर हिमाचल प्रदेशात असून त्याचे नाव ज्वाला देवी मंदिर आहे.
कालीधर टेकडीच्या मधोमध असलेले हे मंदिर खूप लोकप्रिय आहे. माता सतीच्या जिभेचे प्रतीक म्हणून या मंदिरात ज्योत निघते, असे मानले जाते. हे मंदिर माता भगवतीच्या 51 शक्तीपीठांमध्ये समाविष्ट आहे. या मंदिराविषयी असे म्हटले जाते की येथे देवी माता ज्वालाच्या रूपात तर भगवान शिव उन्मत भैरवाच्या रूपात येथे विराजमान आहेत.
अनोख्या पद्धतीने पूजा
मंदिरात मूर्ती नसून ज्योतीची पूजा केली जाते. या ज्वाला पृथ्वीवरून निघतात आणि त्यांची संख्या 9 आहे. भाविक मंदिरात 9 ज्योतीची पूजा करतात. या मंदिराबद्दल असे म्हटले जाते की या ज्वाला पृथ्वीतून कशा बाहेर पडतात याचे रहस्य आजपर्यंत कोणालाही कळू शकलेले नाही. यातील एकही आग आजपर्यंत विझलेली नाही. 9 रंगांच्या या ज्वाला आश्चर्यकारक आहेत आणि त्या देवीच्या नऊ रूपांचे प्रतीक मानल्या जातात. ही ज्योत महाकाली, अन्नपूर्णा, चंडी, हिंगलाज, विंध्यवासिनी, महालक्ष्मी, सरस्वती, अंबिका आणि अंजी देवीचे रूप आहे. या ज्वालांचा रंगही बदलतो. या आगी विझवण्याचे अनेक प्रयत्न करण्यात आले.
हे देखील वाचा : 400 वर्षांच्या इतिहासात प्रथमच असे घडले! बुंदेलखंडच्या प्रसिद्ध माता हरसिद्धीसाठी चांदीचे सिंहासन बसवण्यात आले
ज्वाला देवी
मुस्लिम शासकांनीही मंदिरावर हल्ला करून या ज्वाला विझवण्याचा प्रयत्न केला पण त्यांना यश आले नाही. अकबरानेही या मंदिराची ज्योत विझवण्याचा प्रयत्न केला पण त्यालाही यश आले नाही. यानंतर त्यांनी स्वतः पन्नास किलो वजनाची छत्री देवीला अर्पण केली, परंतु मातेने छत्री स्वीकारली नाही आणि ती पडली. हे छत्र आजही मंदिराच्या आवारात ठेवलेले आहे. इंग्रजांनीही या मंदिरातून निघणाऱ्या ज्योतीचे रहस्य जाणून घेण्याचा प्रयत्न केला पण त्यांनाही काही सापडले नाही. या नवरात्रीला तुम्ही कुटुंबासह ज्वाला देवी मंदिराला भेट देऊ शकता.
हे देखील वाचा : माळ पहिली : चार शिखरांमध्ये वसलेली पुण्यातील चतुर्श्रुंगी देवी
आईच्या दरबारात प्रत्येक इच्छा पूर्ण होते
ज्वाला माता मंदिराविषयी ध्यानू भगत यांची कथाही प्रसिद्ध आहे. कथेनुसार, ध्यानू भगतने आपली भक्ती सिद्ध करण्यासाठी आपले मस्तक आईला अर्पण केले होते. असे मानले जाते की भक्ताने खऱ्या मनाने मातेकडे जे काही मागितले ते सर्व मनोकामना पूर्ण होते. आईचा दरबार कोणीही रिकाम्या हाताने सोडत नाही.