फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया
सशस्त्र सीमा बल (SSB) हे भारताचे केंद्रीय सशस्त्र पोलीस दल आहे, जे भारत-नेपाळ आणि भारत-भूतान सीमेवर रक्षण करण्यासाठी तैनात आहे. SSB चे सर्वात वरिष्ठ अधिकारी महासंचालक (DG) आहेत. महासंचालक एसएसबीचे प्रमुख असतात आणि दलाच्या सर्व क्रियाकलापांचे नेतृत्व करतात. हे दल देखील CAPF अंतर्गत येते. चीनच्या आक्रमणानंतर (1962 मध्ये) मे 1963 मध्ये सशस्त्र सीमा बलची विशेष सेवा ब्युरो म्हणून स्थापना करण्यात आली. सशस्त्र सीमा बल गृह मंत्रालयाच्या अधिकारक्षेत्रात आले (जानेवारी 2001). SSB ला इंडो नेपाळ (जून 2001) साठी लीड इंटेलिजन्स एजन्सी म्हणून घोषित करण्यात आले आणि भारत नेपाळ सीमा नियुक्त केली.
CAPF अंतर्गत एकूण 7
CAPF अंतर्गत एकूण 7 दल आहेत. यापैकी बीएसएफ, आयटीबीपी, आसाम रायफल्स आणि एसएसबी देशाच्या सीमांच्या रक्षणासाठी तैनात आहेत. त्याच वेळी NSG, CISF आणि CRPF देखील CAPF अंतर्गत येतात. हे सर्व दले गृह मंत्रालयाच्या अखत्यारीत आहेत. सशस्त्र सीमा बल (SSB) ची स्थापना 15 मार्च 1963 रोजी झाली. 1962 च्या भारत-चीन युद्धानंतर हे केले गेले. एसएसबीच्या पहिल्या महिला महासंचालक अर्चना रामसुंदरम होत्या. सध्या दलजित सिंग चौधरी एसएसबीच्या डीजी पदावर कार्यरत आहेत.
हे देखील वाचा : ‘या’ आहेत जगातील सर्वात शक्तिशाली स्पेशल फोर्स; देशाच्या सुरक्षेसाठी सदैव तत्पर
सीमा सुरक्षेव्यतिरिक्त काय कार्य?
सीमेच्या सुरक्षेव्यतिरिक्त, एसएसबी आपत्ती निवारण आणि बचाव कार्य, अंतर्गत सुरक्षा आणि नक्षलविरोधी ऑपरेशनमध्ये देखील भाग घेते. एसएसबीच्या जवानांना कठोर शारीरिक आणि मानसिक प्रशिक्षण दिले जाते, जेणेकरून ते सीमेवर कोणत्याही आव्हानाला तोंड देऊ शकतील. एसएसबीला सीमापार तस्करी, नक्षलवाद आणि दहशतवाद यासारख्या अनेक आव्हानांचा सामना करावा लागतो. SSB ही पहिली सीमा रक्षक दल आहे ज्याने महिला बटालियनमध्ये भरती करण्याचा निर्णय घेतला आहे. SSB च्या DG ला सर्व सुविधा पुरविल्या जातात. ज्यामध्ये निवास, वाहन, वैद्यकीय सुविधा इ.
फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया
ही संपूर्ण यादी आहे
महासंचालक
अतिरिक्त महासंचालक
महानिरीक्षक
उपमहानिरीक्षक
वरिष्ठ कमांडंट
कमांडंट
डेप्युटी कमांडंट
असिस्टंट कमांडंट
सुभेदार मेजर
इन्स्पेक्टर
उपनिरीक्षक
सहायक उपनिरीक्षक
हेड कॉन्स्टेबल
हिरो (नाईक)
लान्स नाईक
हवालदार
