Know Vinesh Phogats journey from the wrestling arena to politics
Vinesh Phogat : भारतीय कुस्तीपटू विनेश फोगट राजकारणात प्रवेश करणार आहे. विनेश आजच दुपारी 2.30 वाजता काँग्रेस पक्षात प्रवेश करणार आहेत. विनेशसोबत कुस्तीपटू बजरंग पुनियाही काँग्रेसमध्ये प्रवेश करणार आहेत. विनेश-बजरंग यांनी नुकतीच काँग्रेसचे माजी अध्यक्ष आणि लोकसभेतील विरोधी पक्षनेते राहुल गांधी यांची भेट घेतली होती. विनेश आणि बजरंग हरियाणा विधानसभेची निवडणूक लढवण्याची शक्यता आहे. अंदाजानुसार विनेशला दादरीतून तिकीट दिले जाऊ शकते. त्याचवेळी बजरंग यांना जाट बहुल जागेवरून उमेदवारी दिली जाऊ शकते.
विनेश फोगटचा राजकारणातील प्रवेश आश्चर्यकारक
विनेश फोगटचा राजकारणातील प्रवेश आश्चर्यकारक आहे. बरोबर महिनाभरापूर्वी म्हणजेच 6 ऑगस्ट रोजी पॅरिस ऑलिम्पिक 2024 मध्ये ती आपली ताकद दाखवत होती, पण आता महिनाभरानंतर म्हणजेच 6 सप्टेंबर रोजी ती राजकीय पदार्पण करणार आहे. गेल्या एका महिन्यात विनेशच्या आयुष्यात अनेक चढ-उतार आले. विनेशने प्रथम पॅरिस ऑलिम्पिकची अंतिम फेरी गाठली. अंतिम फेरीत विनेशकडून सुवर्णपदकाची अपेक्षा होती, पण त्याआधीच काही अनपेक्षित घडले.
अंतिस सामन्यात अपात्र
अंतिम सामन्याच्या दिवशी 100 ग्रॅम जास्त वजनामुळे विनेशला अपात्र घोषित करण्यात आले. अपात्र ठरल्यानंतर विनेशने कुस्तीतून निवृत्ती घेतली. मात्र, विनेशने इंस्टाग्राम पोस्टद्वारे मॅटवर परतण्याचे संकेत दिले होते. दुसरीकडे, विनेश फोगटनेही या निर्णयाविरोधात कोर्ट ऑफ आर्बिट्रेशन फॉर स्पोर्ट (CAS) मध्ये अपील केले होते आणि तिला एकत्रित रौप्य पदक देण्याची मागणी केली होती.
मात्र, सीएएसने स्टार कुस्तीपटू विनेश फोगटचे अपील फेटाळून लावले होते. त्यानंतर विनेश घरी परतली. मायदेशी परतल्यानंतर त्यांचे जंगी स्वागत करण्यात आले. विनेशने 6 ऑगस्ट रोजी पॅरिस ऑलिम्पिकमध्ये पहिला सामना खेळला होता. त्यानंतर आता 6 सप्टेंबर रोजी त्यांनी राजकारणात प्रवेश केला आहे. बारकाईने बघितले तर हा एक महिना विनेशसाठी कधी आनंदात तर कधी दु:खात गेला. या एका दिवसात काय घडले ते जाणून घेऊया…
६ ऑगस्ट २०२४
विनेश फोगटने ऑगस्टमध्ये 50 किलो वजनी गटात तीन सामने खेळले. तिने प्री-क्वार्टर फायनलमध्ये टोकियो ऑलिम्पिक (2020) चॅम्पियन युई सुसाकीचा 3-2 असा पराभव केला. त्यानंतर विनेशने उपांत्यपूर्व फेरीत युक्रेनची महिला कुस्तीपटू ओक्साना लिवाचचा 7-5 असा पराभव केला आणि उपांत्य फेरीत क्युबाची कुस्तीपटू युस्नेलिस गुझमनचा 5-0 असा पराभव केला.
७ ऑगस्ट २०२४
यानंतर भारतीय चाहत्यांना आशा होती की विनेश फोगट अंतिम सामना जिंकून इतिहास रचेल कारण भारताला आतापर्यंत कुस्तीमध्ये एकही ऑलिम्पिक सुवर्ण जिंकता आलेले नाही. पण 7 ऑगस्ट रोजी रात्री 12 वाजता आलेल्या बातमीने चाहत्यांना आश्चर्याचा धक्का बसला. विनेश पॅरिस ऑलिम्पिकमधून अपात्र ठरली होती. खरेतर, अंतिम सामन्यापूर्वी त्याचे वजन मोजण्यात आले तेव्हा त्याचे वजन 50 किलो गटात खेळण्यासाठी आवश्यक असलेल्या वजनापेक्षा 100 ग्रॅम अधिक असल्याचे आढळून आले.
रिपोर्ट्सनुसार, सेमीफायनल मॅचनंतर विनेशचे वजन 52.70 किलो झाले होते. यानंतर तिच्या वैद्यकीय पथकाने रात्रभर विनेशचे वजन कमी करण्याचा प्रयत्न केला. विनेशने संपूर्ण रात्र स्किपिंग आणि सायकलिंगमध्ये घालवली आणि तिचे नखे देखील चावले. विनेशचे वजन कमी झाले, परंतु सर्व प्रयत्न करूनही तिचे वजन 50.10 किलोवरच अडकले.विनेशच्या पहिल्या अपात्रतेची बातमी आली. त्यानंतर त्याच्या बेशुद्धीची बातमी समोर आली.
डिहायड्रेशनमुळे विनेशला ऑलिम्पिक व्हिलेजच्या पॉलीक्लिनिकमध्ये दाखल करण्यात आले होते. मात्र, काही तासांनंतर विनेशला डिस्चार्ज देण्यात आला. यानंतर, विनेश फोगट यांनी 7 ऑगस्ट 2024 रोजी भारतीय वेळेनुसार रात्री 8:15 वाजता अर्ज दिला. तिला या स्पर्धेत रौप्य पदक मिळावे, असे सांगत विनेश फोगटने सीएएसला आवाहन केले. CAS ची स्थापना ऑलिम्पिक खेळ किंवा उद्घाटन समारंभाच्या 10 दिवसांच्या कालावधीत उद्भवणारे कोणतेही विवाद सोडवण्यासाठी करण्यात आली.
8 ऑगस्ट 2024
८ ऑगस्ट रोजी विनेश फोगटने निवृत्ती जाहीर केली. सोशल मीडियावर पोस्ट करताना त्यांनी ही माहिती दिली. तेव्हा विनेश फोगट म्हणाली की आई माझ्याकडून कुस्ती जिंकली. मी पराभूत झालो, माफ करा, तुझे स्वप्न, माझे धैर्य सर्व भंगले. माझ्यात आता यापेक्षा जास्त ताकद नाही. अलविदा कुस्ती 2001-2024. तिने माफी मागितली आणि ती आपल्या सर्वांची सदैव ऋणी राहिल असे सांगितले.
9 ऑगस्ट 2024
९ ऑगस्ट रोजी सीएएसच्या तदर्थ विभागाने विनेश फोगटच्या प्रकरणी अर्ज नोंदवला. विनेशच्या खटल्यात मध्यस्थी करण्यासाठी ऑस्ट्रेलियन न्यायाधीशांची नियुक्ती करण्यात आली होती. या संदर्भात, CAS द्वारे एक प्रेस विज्ञप्ति जारी केली गेली आणि त्याच्याशी संबंधित एक प्रमुख अपडेट देण्यात आला. विनेशचा गुन्हा CAS OG 24/17 विनेश फोगट विरुद्ध युनायटेड वर्ल्ड रेसलिंग (UWW) आणि आंतरराष्ट्रीय ऑलिम्पिक समिती (IOC) म्हणून नोंदवण्यात आला.
विनेशच्या केसमध्ये, 4 CAS वकीलांनी तिचे प्रतिनिधित्व केले, त्यापैकी जोएल मोनलुइस, एस्टेल इव्हानोव्हा, हॅबिन एस्टेल किम आणि चार्ल्स ॲमसन हे CAS सुनावणीत विनेश फोगटचे प्रतिनिधित्व करणारे वकील होते. नंतर, भारताचे माजी सॉलिसिटर जनरल हरीश साळवे देखील विनेश फोगट अपात्रता प्रकरणात CAS मध्ये भारतीय ऑलिम्पिक संघटनेच्या (IOA) वतीने ऑनलाइन हजर झाले.
त्यानंतर CAS ने 9 ऑगस्ट रोजी संपूर्ण प्रकरणाची सुनावणी पूर्ण केली. तथापि, CAS च्या तदर्थ विभागाने निर्णय देण्याची मुदत 10 ऑगस्ट रोजी भारतीय वेळेनुसार रात्री 9.30 पर्यंत वाढवली आहे. म्हणजे विनेशला पदक मिळणार की नाही, या निर्णयाची प्रतीक्षा थोडी वाढली आहे.