trump japan agreement 550b investment 15 percent tariff
$550 billion Japanese investment : अमेरिका आणि जपान हे जगातील सर्वात मोठे अर्थतंत्र असलेले देश. एक जागतिक महासत्ता तर दुसरा तंत्रज्ञान व उद्योग क्षेत्रात अद्वितीय स्थान मिळवलेला देश. या दोन देशांमधील व्यापार करार म्हणजे केवळ आकड्यांचा खेळ नाही, तर जागतिक अर्थकारणात नवे समीकरणे रचणारी घटना आहे. अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी अधिकृत कार्यकारी आदेशावर स्वाक्षरी करून या ऐतिहासिक कराराची अंमलबजावणी सुरू केली आहे.
या करारानुसार, अमेरिकेत येणाऱ्या जवळजवळ सर्व जपानी आयातीवर १५ टक्के बेसलाइन टॅरिफ लादले जाणार आहे. म्हणजेच इलेक्ट्रॉनिक्स, ऑटोमोबाईल्स, एरोस्पेस पार्ट्स, औद्योगिक वस्तू यांसारख्या प्रमुख जपानी उत्पादनांची किंमत अमेरिकेत वाढणार. पण हा फक्त व्यापारातील कर आकारणीचा विषय नाही. याच्या मागे दडलेली आहे एक मोठी आर्थिक संधी, रोजगारनिर्मितीची आशा आणि उत्पादन क्षेत्राला नवा वेग देणारी रणनीती.
या कराराचा सर्वात मोठा आकर्षणबिंदू म्हणजे जपानी सरकारने थेट अमेरिकेत 550 अब्ज डॉलर्सची (भारतीय रुपयांत अंदाजे 45 लाख कोटी रुपये) गुंतवणूक करण्यास दिलेली संमती. अमेरिकेच्या इतिहासातील कोणत्याही अन्य व्यापार करारात अशी प्रचंड गुंतवणूक कधी झाली नाही. व्हाईट हाऊसच्या निवेदनानुसार, अमेरिकन सरकार स्वतः या गुंतवणुकीची दिशा ठरवणार आहे. उत्पादन, शेती, औद्योगिक क्षेत्र, एरोस्पेस, ऊर्जा आणि संरक्षण यांसारख्या क्षेत्रांमध्ये ही गुंतवणूक होणार असून, त्यामुळे लाखो नोकऱ्यांची निर्मिती होईल. केवळ रोजगारच नव्हे तर अमेरिकन उत्पादन क्षेत्रालाही जागतिक बाजारपेठेत स्पर्धा करण्यासाठी नवी ताकद मिळेल.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : Ismail Azizi Tanzania : मृत्यूला हरवणारा टांझानियन इसम; सहा वेळा ‘मरण पावला’, पण प्रत्येक वेळी जिवंतच परतला
या करारामध्ये केवळ औद्योगिक क्षेत्राचा विचार नाही, तर कृषी उत्पादनांनाही तितकेच महत्त्व दिले आहे. जपानी सरकारने अमेरिकन तांदूळ, मका, सोयाबीन, खत, बायोइथेनॉल यांच्या खरेदीत ७५ टक्क्यांनी वाढ करण्याचे मान्य केले आहे. दरवर्षी जवळपास ८ अब्ज डॉलर्सचा व्यापार फक्त कृषी उत्पादनांमुळे वाढेल. हे अमेरिकन शेतकऱ्यांसाठी मोठे यश मानले जात आहे.
जपानने अमेरिकन बनावटीचे व्यावसायिक विमान व संरक्षण उपकरणे खरेदी करण्याचीही हमी दिली आहे. यामुळे दोन्ही देशांमधील संरक्षण सहकार्य आणखी दृढ होणार असून, आशिया-पॅसिफिक प्रदेशातील सामरिक समीकरणांवरही त्याचा परिणाम होईल.
अमेरिका-जपान व्यापार करार हा फक्त द्विपक्षीय करार नसून, जगभरातील इतर देशांसाठी एक संदेश आहे. अमेरिका आपल्या उत्पादनाला प्राधान्य देत आहे, तर जपानला अमेरिकन बाजारपेठेतील प्रवेश मिळवण्यासाठी मोठ्या प्रमाणात गुंतवणूक करावी लागत आहे. चीनच्या वाढत्या प्रभावाच्या पार्श्वभूमीवर हा करार आर्थिक तसेच सामरिक दृष्टिकोनातून महत्त्वाचा मानला जातो.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : अमेरिकेला आर्थिक झटका? भारत-चीन डॉलरविरोधी मोर्चावर; लवकरच येऊ शकते नवीन पेमेंट सिस्टम
अमेरिका-जपान व्यापार करार हा २१व्या शतकातील सर्वात मोठ्या आणि प्रभावी करारांपैकी एक ठरण्याची शक्यता आहे. एका बाजूला १५% टॅरिफमुळे जपानी वस्तू अमेरिकन ग्राहकांसाठी महाग होणार असल्या, तरी दुसऱ्या बाजूला ५५० अब्ज डॉलर्सची गुंतवणूक, लाखो रोजगार आणि कृषी-औद्योगिक क्षेत्रातील संधी हे या कराराचे आकर्षण आहे. हा करार दोन्ही देशांसाठी जिंकणारी स्थिती निर्माण करतोय अमेरिका उत्पादन आणि रोजगारात वाढ मिळवणार, तर जपानला अमेरिकन बाजारपेठेतील मोठा हिस्सा मिळवण्याची नवी संधी मिळणार. त्यामुळे हा करार खऱ्या अर्थाने अमेरिका-जपान संबंधांच्या नव्या युगाचा पाया मानला जात आहे.