
मलविसर्जनाची योग्य वेळ कोणती (फोटो सौजन्य - iStock)
बहुतेक लोक कधी मलविसर्जन करतात याचा विचार करत नाहीत, परंतु त्याच्या वेळेवरून आपले आतडे आणि चयापचय कसे एकत्र काम करत आहेत हे दिसून येते. आपल्या शरीराचे अंतर्गत घड्याळ, ज्याला सर्काडियन रिदम म्हणतात, आपल्या आतड्यांच्या हालचालींच्या वेळेवर नियंत्रण ठेवते. हे घड्याळ झोप, हार्मोन्स आणि पचन यासारख्या विविध शारीरिक प्रक्रियांचे नियमन करते.
संशोधनातून असे दिसून आले आहे की जागे झाल्यानंतर पहिल्या काही तासांत कोलन सर्वात जास्त सक्रिय असते, म्हणूनच अनेक लोक सकाळी मलविसर्जन करतात. जर कोणी नियमितपणे संध्याकाळी किंवा अनपेक्षित वेळी मलविसर्जन करत असेल तर ते त्यांच्या आतड्यांच्या घड्याळात, तणावाच्या पातळीत किंवा खाण्याच्या पद्धतींमध्ये बदलाचे लक्षण असू शकते.
सकाळी शौच का होते ?
सकाळचे मलविसर्जन सामान्य असतात कारण आपल्या शरीराचे अंतर्गत घड्याळ सकाळी अधिक सक्रिय असते. हे घड्याळ आपल्या पचनसंस्थेला सक्रिय करते, ज्यामुळे आतड्यांची हालचाल होते.
संध्याकाळच्या मलविसर्जनाचा अर्थ काय?
संध्याकाळच्या मलविसर्जनाचा अर्थ आपल्या शरीराच्या अंतर्गत घड्याळात अडथळा असल्याचे सूचित करते. हा त्रास आपल्या खाण्याच्या सवयी, ताण किंवा झोपेच्या पद्धतींशी संबंधित असू शकतो. जेव्हा एखाद्या व्यक्तीची पचनसंस्था उशिरा सक्रिय होते, तेव्हा ते बिघडलेले सर्काडियन सिग्नलिंग दर्शवू शकते. उदाहरणार्थ, हे उशिरा जेवणे, कामाच्या शिफ्टमध्ये काम करणे किंवा अनियमित झोपेच्या पद्धतींमुळे असू शकते. अशा प्रकरणांमध्ये, संध्याकाळी आतड्यांच्या हालचाली केवळ मंद पचनक्रियेऐवजी बिघडलेले चयापचय दर्शवू शकतात.
चयापचय आणि आतड्यांच्या हालचाली
NIH मध्ये प्रकाशित झालेल्या एका अभ्यासानुसार, जेव्हा सर्कॅडियन लय विस्कळीत होते, म्हणजेच शरीराचे अंतर्गत घड्याळ विस्कळीत होते, उदाहरणार्थ, अनियमित झोप किंवा खाण्यामुळे, ते केवळ आतड्यांच्या हालचालींवरच नव्हे तर ग्लुकोज नियमन आणि लिपिड चयापचय सारख्या प्रक्रियांवर देखील परिणाम करते. चयापचय आणि आतड्यांच्या हालचाली आपल्या शरीराच्या अंतर्गत घड्याळाशी जोडल्या जातात. जेव्हा आपले अंतर्गत घड्याळ योग्यरित्या कार्य करते, तेव्हा आपल्या आतड्यांच्या हालचाली देखील योग्यरित्या वेळेवर असतात.
फायबर, हायड्रेशन आणि मायक्रोबायोमचे महत्त्व
फायबर, हायड्रेशन आणि मायक्रोबायोम आपल्या आतड्यांच्या हालचालींच्या वेळेवर प्रभाव पाडतात. फायबर आपल्या मलला मोठ्या प्रमाणात वाढवते, ज्यामुळे ते जाणे सोपे होते. हायड्रेशन आपल्या मल मऊ करते, ज्यामुळे ते जाणे सोपे होते. मायक्रोबायोम आपली पचनसंस्था निरोगी ठेवते, ज्यामुळे आतड्यांच्या हालचाली योग्य वेळी होतात.
आतड्यांच्या वेळेत बदल होण्याची कारणे
आतड्यांच्या वेळेत अचानक किंवा सतत होणारे बदल, विशेषतः जेव्हा वेदना, रक्ताळलेल्या आतड्यांच्या हालचाली, वजन कमी होणे किंवा पोटफुगी यांसह असतात, ते केवळ अनियमित आतड्यांच्या हालचालींपेक्षा जास्त असू शकतात. ते इरिटेबल बोवेल सिंड्रोम (IBS) आणि बद्धकोष्ठतेमुळे असू शकते.