व्हजायनल ब्लिडिंग कधी होणे योग्य आहे (फोटो सौजन्य - iStock)
मासिक पाळीच्या काळात आपल्यापैकी बहुतेक महिलांना योनीतून रक्तस्त्राव आणि पाठदुखीचा अनुभव येतो. पेटके येणे, मूड स्विंग होणे, थकवा येणे आणि अन्नाची इच्छा मरून जाणे यासारख्या समस्या संपतच नाहीत. परंतु असे दिसते की हा त्रासदायक प्रवास केवळ त्या पाच दिवसांच्या मासिक पाळीपुरता मर्यादित नाही, तर काही प्रकरणांमध्ये महिलांना त्या पाच दिवसांव्यतिरिक्त अनेक समस्यांना तोंड द्यावे लागते. याशिवाय, त्यांना योनीतून रक्तस्त्राव होण्याच्या कारणांनाही तोंड द्यावे लागते. अनेकदा मासिक पाळीशिवायदेशील योनीतून रक्तस्राव होतो आणि याची नेमकी कारणं काय आहेत हे आपण स्त्रीरोगतज्ज्ञ डॉ. अनु विज, मदरहुड हॉस्पिटल, खारघर, मुंबई यांनी सांगितले आहे (फोटो सौजन्य – iStock)
तज्ज्ञांच्या म्हणण्याप्रमाणे असे मासिक पाळीव्यतिरिक्त घडणं योग्य नाहीये. त्या म्हणतात की, “मासिक पाळीव्यतिरिक्त, जर एखाद्या महिलेच्या योनीतून शारीरिक संभोगानंतर, रजोनिवृत्तीनंतर किंवा गर्भधारणेदरम्यान रक्तस्त्राव होत असेल, तर ते निश्चितच सूचित करते की तुमच्या शरीरात काहीतरी चूक होत आहे. खरं तर, मासिक पाळी बराच काळ टिकली आणि रक्तस्त्राव जास्त असेल, तर हे देखील सामान्य नाही.”
मासिक पाळीदरम्यान होतेय जास्त Bleeding, जाणून घ्या कारण आणि कसा कराल उपाय
योनीतून रक्तस्त्राव कधीकधी काही औषधे, हार्मोनल असंतुलन (जसे की इस्ट्रोजेन आणि प्रोजेस्टेरॉन असंतुलन), थायरॉईड ग्रंथीच्या समस्या आणि योनीतून डचिंगमुळे होऊ शकते असे यावेळी डॉ. विज यांनी सांगितले.
योनीतून रक्तस्त्राव होण्याचे आणखी एक कारण म्हणजे गर्भाशयाचे फायब्रॉइड्स. लैंगिक संक्रमित संसर्ग (STIs), पेल्विक इन्फ्लेमेटरी डिसीज (PID), ज्यामुळे पुनरुत्पादक अवयवांची जळजळ होते, योनी, गर्भाशय किंवा गर्भाशय ग्रीवाचा कर्करोग आणि/किंवा गर्भनिरोधक गोळ्या घेणे आणि गर्भाशयात उपकरणे वापरणे यामुळेदेखील हे होऊ शकते.” डॉक्टरांनी पुढे स्पष्ट करते की जर गर्भधारणेदरम्यान योनीतून रक्तस्त्राव होत असेल तर तो गर्भपात असू शकतो. यामुळे वेळीच आपल्या डॉक्टरांची भेट घ्यावी.
कधीकधी अति ताण किंवा तणावामुळे योनीतून रक्तस्त्राव होऊ शकतो. खरं तर, डॉ. विज यांनी आधी सांगितल्याप्रमाणे, काही औषधांमुळेही योनीतून रक्तस्त्राव होऊ शकतो. अशावेळी डॉक्टरांशी चर्चा करून तुम्ही औषधे बदलावी आणि ताण कमी करण्याचा प्रयत्न करावा.
डॉ. विज यांनी असेही सांगितले की, जर योनीतून रक्तस्त्राव वारंवार होत असेल आणि त्यासोबत खाज सुटणे किंवा लालसरपणा येत असेल, मासिक पाळी अनियमित असेल, योनीमध्ये वेदना आणि जडपणा येत असेल, शारीरिक संबंध ठेवताना अस्वस्थता वाटत असेल, तर तुम्ही ही गोष्ट गांभीर्याने घेतली पाहिजे.
अतिरक्तस्त्राव ते मेनोपॉज; मासिकपाळीच्या समस्येवर ‘हे’ फळ आहे गुणकारी
योनीतून रक्तस्त्राव होण्याचे कारण कळल्यानंतर, भविष्यात ते टाळण्यासाठी तुम्ही काही अतिरिक्त खबरदारी घेतली पाहिजे
१. माझी मासिक पाळी येऊन गेल्यानंतरही रक्तस्राव होण्याचे कारण काय आहे?
स्त्रीरोगतज्ज्ञांच्या मते, मासिक पाळीव्यतिरिक्त रक्तस्त्राव होणे हे एखाद्या प्रकारच्या संसर्गाचे लक्षण असू शकते. तुम्ही ताबडतोब तुमच्या डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा.
२. व्हजायनल ब्लिडिंगची चिंता नक्की कधी करावी?
जर तुम्हाला दर २ ते ३ तासांनी पॅड किंवा टॅम्पन्स बदलावे लागत असतील तर तुम्ही तुमच्या डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा. जर ही स्थिती आठवडाभर राहिली तर त्याकडे दुर्लक्ष करणे तुमच्यासाठी धोकादायक ठरू शकते.
३. प्रायव्हेट पार्टमधून रक्तस्राव का होतो?
हे मासिक पाळीचे लक्षण असू शकते. पण याशिवाय, रक्तस्त्राव हे काही अंतर्गत समस्येचे लक्षण आहे. हे गर्भधारणा किंवा हार्मोनल बदलांमुळेदेखील असू शकते. ज्याकडे दुर्लक्ष करू नये.
४. मासिक पाळीत किती ब्लिडिंग होणे नॉर्मल आहे?
मासिक पाळी साधारणपणे ३ ते ८ दिवसांपर्यंत असते. या काळात २ ते ३ चमचे म्हणजेच ३०-५० मिली पर्यंत रक्तस्त्राव होऊ शकतो.
टीप – हा लेख केवळ सामान्य माहितीसाठी लिहिण्यात आला असून कोणत्याही प्रकारच्या उपचाराचा दावा यामध्ये करण्यात आलेला नाही. कोणताही उपाय करण्यापूर्वी आपल्या डॉक्टरांचा सल्ला घ्या आणि त्यांच्या सल्ल्यानुसारच योग्य बदलानुसार वापर करावा.