भोसले घराण्याची ऐतिहासिक तलवार पुन्हा महाराष्ट्रात (फोटो सौजन्य-X)
Raghuji Sword News in Marathi: मराठा साम्राज्याच्या विस्तारात अमूल्य योगदान देणारे यौद्धा रघुजी भोसले यांची तलवार लिलावात खरेदी करण्यात आली आहे. मराठा साम्राज्याचा हा वारसा परत मिळवण्याबाबत मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी मंगळवारी माहिती दिली. यासंदर्भात मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी X पोस्टवर लिहीले की, मला हे कळवण्यास आनंद होत आहे की, लंडनमध्ये लिलाव झालेल्या नागपूरच्या भोसले घराण्याच्या संस्थापकाची ऐतिहासिक तलवार राज्य सरकारने खरेदी केली आहे. फडणवीस यांनी लिहिले आहे की, आपल्या मराठा साम्राज्याचा मूळ आणि ऐतिहासिक वारसा आता महाराष्ट्रात येईल. गेल्या वर्षी जुलैमध्ये, छत्रपती शिवाजी महाराजांचा बाग नाख ३५० वर्षांनंतर भारतात परत करण्यात आला.
नागपूरच्या भोसले घराण्याचे संस्थापक राजे रघुजी भोसले यांची ऐतिहासिक तलवार राज्य सरकारने खरेदी केली आहे, जी त्यांना लंडनमध्ये सुपूर्द करण्यात आली, हे सांगताना मला आनंद होत आहे. त्यामुळे, महाराष्ट्र आपल्या मराठा साम्राज्यात एका मूळ आणि ऐतिहासिक ठिकाणी येईल.
फडणवीस यांनी सांगितले की, छत्रपती शाहू महाराजांच्या काळात रघुजी भोसले हे मराठा सैन्यातील एक महत्त्वाचे नेते होते. त्यांच्या युद्धनीती आणि शौर्याने प्रसन्न होऊन छत्रपती शाहू महाराजांनी त्यांना ‘सेनासाहेबसुभा’ ही पदवी दिली. १७४५ मध्ये बंगालच्या नवाबांविरुद्ध युद्ध मोहिमेचे नेतृत्व करत रघुजी भोसले यांनी मराठा साम्राज्याचा विस्तार बंगाल, ओडिशापर्यंत केला. त्यांनी दक्षिण भारतात आपले लष्करी आणि राजकीय वर्चस्व देखील स्थापित केले होते.
सांस्कृतिक कार्य मंत्री आशिष शेलार, सांस्कृतिक कार्य विभागाचे अतिरिक्त मुख्य सचिव आणि माझ्याच कार्यालयात काम करणारे विकास खर्गे यांनी हे काम गांभीर्याने घेतले आहे आणि ते पूर्ण केले आहे. त्यात काही तांत्रिक अडचणी होत्या, म्हणून ते हस्तक्षेप करून खरेदी करण्यात आले. यासाठी राज्य सरकार ४७.१५ लाख रुपये देणार आहे.
ही तलवार मराठा शैलीतील तलवारीचे एक उत्कृष्ट उदाहरण आहे. एका धार असलेल्या पानावर, सोन्याचे कोरीव काम हे त्या तलवारीचे वैशिष्ट्य आहे. त्या काळात युरोपियन बनावट कार्ड लोकप्रिय होते. या पानाच्या मागील बाजूस सोन्याच्या पाण्यात ‘श्रीमंत राघोजी भोसले सेनासाहेबसुभा’ असे लिहिले आहे. १८१७ मध्ये ईस्ट इंडिया कंपनीने नागपूरमध्ये भोसलेंचा खजिना लुटला. शहाण्या माणसांचा अंदाज आहे की ही तलवार त्यात घ्यावी.