आजच्या दिवशी भरवण्यात आले पहिले जागतिक मराठी संमेलन; जाणून घ्या 12 ऑगस्टचा इतिहास

मराठी भाषेचा डंका आता फक्त एका राज्यापूरता मर्यादित राहिला नसून तो सातासमुद्रापार गेला आहे. आजच्या दिवशी पहिले जागतिक मराठी साहित्य संमेलन भरवण्यात आले होते.

मराठी भाषेचा डंका आता जागतिक स्तरावर पोहचला आहे. माय मराठीने महाराष्ट्राच्या बाहेर आणि अगदी देशाच्या बाहेर जात मराठी भाषाने गोडवा पसरवला आहे. यामुळे जागतिक मराठी साहित्य संमेलन देखील सुरु करण्यात आले. आजच्या दिवशी 1989 या वर्षी पहिले जागतिक मराठी संमेलन भरवण्यात आले. १९८९ साली पहिली जागतिक मराठी साहित्य परिषद मुंबईयेथे कुसुमाग्रजांच्या अध्यक्षतेखाली भरली होती. नंतरच्या काळातही सातत्य राहिले. साहित्य महामंडळानेही अशा तीन चार जागतिक मराठी साहित्य संमेलनाचे आयोजन केले होते. यात गाजले ते सॅन होजे व (अमेरिका), दुबई येथील संमेलन, या निमित्ताने मराठीचा झेंडा साता समुद्रापार फडकला गेला.

12 ऑगस्ट रोजी देशाच्या आणि जगाच्या इतिहासामध्ये घडलेल्या महत्त्वपूर्ण घटना

• 1851 : आयझॅक सिंगरला शिलाई मशीनचे पेटंट मिळाले.
• 1883 : शेवटचा क्गगा (आफ्रिकन झेब्रा) मरण पावला.
• 1920 : शिवराम महादेव परांजपे यांनी स्वराज्य नावाचे साप्ताहिक सुरू केले.
• 1922 : राम गणेश गडकरी यांच्या निधनानंतर जवळपास 4 वर्षांनी त्यांनी लिहिलेले राजसंन्यास हे नाटक पहिल्यांदा सादर झाले.
• 1942 : चले जाव चळवळ – पुण्यातील अप्पा बळवंत चौकात रणगाडे आणून गोळीबार, 2 ठार 16 जखमी.
• 1948 : लंडन ऑलिम्पिकमध्ये भारताने हॉकीमध्ये सुवर्णपदक जिंकले.
• 1950 : अमेरिकन युद्धकैद्यांना उत्तर कोरियन सैन्याने ठार मारले.
• 1952 : मॉस्कोमध्ये 13 ज्यू विद्वानांची हत्या.
• 1953 : पहिल्या थर्मोन्यूक्लियर बॉम्बची चाचणी घेण्यात आली.
• 1960 : नासा च्या पहिल्या संचार उपग्रह इको – 1ए चे यशस्वी प्रक्षेपण.
• 1964 : वर्णभेदामुळे दक्षिण आफ्रिकेला ऑलिम्पिक स्पर्धेतून बाहेर काढण्यात आले.
• 1977 : श्रीलंकेत जातीय दंगलीत 300 हून अधिक तमिळ मारले गेले.
• 1981 : आय. बी. एम. कंपनीचा पहिला पर्सनल कॉम्प्युटर बाजारात आला.
• 1982 : परकीय कर्जाचे हप्ते चुकवता येत नसल्यामुळे मेक्सिकोने दिवाळे काढले. त्यामुळे दक्षिण अमेरिका व तिसर्‍या जगातील देशांमधे आर्थिक आणीबाणीची परिस्थिती निर्माण झाली.
• 1989 : कुसुमाग्रजांच्या अध्यक्षतेखाली मुंबईत पहिले जागतिक मराठी संमेलन सुरू झाले.
• 1990 : स्यू हेंड्रिक्सनला दक्षिण डकोटामध्ये सर्वात मोठा आणि संपूर्ण टायरानोसॉरस रेक्स हाडांचा सापळा सापडला.
• 1995 : यूएसएच्या मायकेल जॉन्सनने जागतिक ऍथलेटिक्स चॅम्पियनशिपमध्ये 200 मीटर आणि 400 मीटर या दोन्ही प्रकारात सुवर्णपदक जिंकले. अशी कामगिरी करणारा तो पहिला पुरुष धावपटू ठरला आहे.
• 1998 : सचिन तेंडुलकर यांना राजीव गांधी खेल रत्‍न पुरस्कार जाहीर.
• 2000 : प्रसिद्ध पर्यावरणवादी मेधा पाटकर यांची गांधी सेवा पुरस्कारासाठी निवड.
• 2002 : 12 वर्षे आणि 7 महिन्यांचा, युक्रेनियन खेळाडू सेर्गेई करजाकिन जगातील सर्वात तरुण बुद्धिबळ ग्रँडमास्टर बनला.
• 2005 : श्रीलंकेचे परराष्ट्रमंत्री लक्ष्मण कादिरमगार यांची तामिळ अतिरेक्यांनी हत्या केली.

नवराष्ट्र विशेष लेख वाचण्यासाठी क्लिक करा

12 ऑगस्ट रोजी जन्म दिनविशेष

• 1801 : ‘जॉन कॅडबरी’ – ब्रिटिश उद्योगपती व कॅडबरी चे संस्थापक यांचा जन्म. (मृत्यू : 12 मे 1889)
• 1860 : ‘क्लारा हिटलर’ – एडॉल्फ हिटलरची आई यांचा जन्म. (मृत्यू : 21 डिसेंबर 1907)
• 1880 : ‘बाळकृष्ण गणेश खापर्डे’ – चरित्रकार,वाड्मयविवेचक यांचा जन्म.
• 1881 : ‘सेसिल डी मिल’ – अमेरिकन चित्रपट अभिनेता, निर्माता व दिग्दर्शक यांचा जन्म. (मृत्यू : 21 जानेवारी 1959)
• 1887 : ‘आयर्विन श्रॉडिंगर’ – नोबेल पारितोषिक विजेता ऑस्ट्रियन भौतिकशास्त्रज्ञ यांचा जन्म. (मृत्यू : 4 जानेवारी 1961)
• 1906 : ‘शंकरराव पांडुरंगराव थोरात’ – लेफ्टनंट जनरल यांचा जन्म. (मृत्यू : 10 ऑगस्ट 1992)
• 1910 : ‘यूसुफ बिन इशक’ – सिंगापूरचे पहिले अध्यक्ष यांचा जन्म. (मृत्यू : 23 नोव्हेंबर 1970)
• 1914 : ‘तेजी बच्चन’ – समाजसेविका, प्रसिद्ध हिंदी कवी हरिवंशराय बच्चन यांच्या पत्नी आणि सुप्रसिद्ध हिंदी चित्रपट अभिनेते अमिताभ बच्चन यांच्या आई यांचा जन्म.
• 1919 : ‘डॉ. विक्रम साराभाई’ – भारतीय अवकाश संशोधन कार्यक्रमाचे शिल्पकार यांचा जन्म. (मृत्यू : 31 डिसेंबर 1971)
• 1925 : ‘नॉरिस मॅक्विहिर’ – गिनीज वर्ल्ड रेकॉर्डस् चे सहसंस्थापक यांचा जन्म.
• 1926 : ‘बी. आर. खेडकर’ – गणेशमुर्तीकार आणि शिल्पकार यांचा जन्म.
• 1948 : ‘फकिरा मुंजाजी शिंदे’ – कवी, समीक्षक व अनुवादक यांचा जन्म.
• 1959 : ‘प्रवीण ठिपसे’ – बुद्धीबळपटू यांचा जन्म.
• 1995 : ‘सारा अली खान’ – भारतीय अभिनेत्री यांचा जन्म.

महाराष्ट्रसंबंधित बातम्या वाचण्यासाठी क्लिक करा

• 1964 : ‘इयान फ्लेमिंग’ – दुसर्‍या महायुध्दातील गुप्तहेर, लेखक, पत्रकार आणि जेम्स बाँड चे जनक यांचे निधन. (जन्म : 28 मे 1908)
• 1968 : ‘बाळशास्त्री व्यंकटेश हरदास’ – नामवंत वक्ते आणि विद्वान साहित्याचार्य यांचे निधन.
• 1973 : ‘दयानंद बाळकृष्ण बांदोडकर’ – गोव्याचे पहिले मुख्यमंत्री, महाराष्ट्रवादी गोमांतक पक्षाचे संस्थापक, उद्योगपती यांचे निधन. (जन्म : 12 मार्च 1911)
• 1982 : ‘हेन्‍री फोंडा’ – अमेरिकन अभिनेते यांचे निधन. (जन्म : 16 मे 1905)
• 1984 : ‘आनंदीबाई जयवंत’ – कवी, समीक्षक व अनुवादक यांचे निधन.
• 2005 : ‘लक्ष्मण कादिरमगार’ – श्रीलंकेचे परराष्ट्रमंत्री, मुत्सद्दी, वकील व तामिळ नेते यांचे निधन. (जन्म : 12 एप्रिल 1932)