प्रजासत्ताक दिनी विकसित भारताची शक्ती कर्तव्याच्या मार्गातून दिसेल…

फ्रान्सचे राष्ट्राध्यक्ष इमॅन्युएल मॅक्रॉन प्रमुख पाहुणे म्हणून देशातील महिला शक्ती आणि लोकशाही मूल्यांवर लक्ष केंद्रित करणाऱ्या या भव्य समारंभाला उपस्थित आहेत.

आजचा दिवस आपल्या सर्व भारतीयांसाठी सर्वात महत्वाचा आहे. देश 26 जानेवारी रोजी 75 वा प्रजासत्ताक दिन साजरा करण्यासाठी सज्ज आहे. यावेळी, भारत आपल्या वाढत्या लष्करी सामर्थ्याचे आणि समृद्ध सांस्कृतिक वारशाचे भव्य प्रदर्शन करून कर्तव्य मार्गावरील परेडसह साजरा करत आहे. फ्रान्सचे राष्ट्राध्यक्ष इमॅन्युएल मॅक्रॉन प्रमुख पाहुणे म्हणून देशातील महिला शक्ती आणि लोकशाही मूल्यांवर लक्ष केंद्रित करणाऱ्या या भव्य समारंभाला उपस्थित आहेत. अशा परिस्थितीत सुरक्षेसह इतर सर्व व्यवस्था पूर्ण करण्यात आल्या आहेत. मोठ्या गोष्टी-

समर मेमोरियल येथे पंतप्रधान मोदींच्या आगमनाने समारंभाची सुरुवात होईल.

पंतप्रधान नरेंद्र मोदी राष्ट्रीय युद्ध स्मारकाला भेट देऊन प्रजासत्ताक दिनाच्या सोहळ्याला सुरुवात करतील, जिथे ते शहीद वीरांना पुष्पहार अर्पण करतील. संरक्षण मंत्रालयाने सांगितले की, काही मिनिटांनंतर राष्ट्रपती द्रौपदी मुर्मू आणि त्यांचे फ्रेंच समकक्ष इमॅन्युएल मॅक्रॉन पारंपारिक बग्गीमध्ये येतील. तब्बल 40 वर्षांनंतर ही प्रथा पुन्हा सुरू होत आहे.

राष्ट्रध्वज फडकावल्यानंतर राष्ट्रगीतासोबतच स्वदेशी तोफा प्रणाली ‘105-मिमी इंडियन फील्ड गन’मधून 21 तोफांची सलामी दिली गेली. यानंतर राष्ट्रपती मुर्मू यांच्या हस्ते सलामी घेऊन परेडला सुरुवात झाली होती.

प्रजासत्ताक दिनाची परेड सकाळी 10.30 वाजता सुरू होईल आणि सुमारे 90 मिनिटे सुरु होती. शुक्रवारी कर्तव्य मार्गावर 90 मिनिटांच्या परेडमध्ये विविध राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांची झलक दाखवली जाईल. परेडमध्ये राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांची 16 झलक दाखवण्यात येणार आहे. मंत्रालये/विभागांची 9 झलक दाखवण्यात आल्या.

या राज्यांच्या टॅबॉक्सचा समावेश असेल

अरुणाचल प्रदेश, हरियाणा, मणिपूर, मध्य प्रदेश, ओडिशा, छत्तीसगड, राजस्थान, महाराष्ट्र, आंध्र प्रदेश, लडाख, तामिळनाडू, गुजरात, मेघालय, झारखंड, उत्तर प्रदेश आणि तेलंगणा या राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांचा समावेश होता.

याशिवाय, घरगुती शस्त्रे आणि इतर लष्करी उपकरणे जसे की क्षेपणास्त्रे, ड्रोन जॅमर, पाळत ठेवणारी यंत्रणा, वाहनांवर बसवलेले मोर्टार आणि बीएमपी-2 पायदळ लढाऊ वाहने परेडमध्ये प्रदर्शित केली जातील. देशातील या सर्वात मोठ्या स्पर्धेत प्रथमच तिन्ही सेवेतील महिला दल सहभागी होणार आहे. दुसर्‍या एका ऐतिहासिक पहिल्या प्रकारात, लेफ्टनंट दीप्ती राणा आणि प्रियंका सेवदा शस्त्र शोधक ‘स्वाती’ रडार आणि पिनाका रॉकेट प्रणालीचे नेतृत्व परेडमध्ये केले.

राष्ट्रीय राजधानीत 70,000 हून अधिक सुरक्षा कर्मचारी तैनात आहेत

प्रजासत्ताक दिनाच्या पार्श्वभूमीवर राजधानीत कडेकोट सुरक्षा व्यवस्था करण्यात आली आहे. 70,000 हून अधिक सुरक्षा कर्मचारी तैनात करण्यात आले आहेत. दिल्ली पोलीस अधिकाऱ्यांनी ही माहिती दिली. अधिकाऱ्यांनी सांगितले की, या 70,000 हून अधिक सुरक्षा कर्मचाऱ्यांपैकी 14,000 प्रजासत्ताक दिनाच्या परेडच्या सुरक्षेसाठी ड्युटी मार्गावर आणि आसपास तैनात केले होते.

दिल्ली पोलिसांनी अॅडव्हायझरी जारी केली आहे

दिल्ली पोलिसांनी प्रजासत्ताक दिनानिमित्त वाहतूक व्यवस्था आणि निर्बंधांबाबत एक सूचना जारी केली आहे. ॲडव्हायझरीनुसार, प्रजासत्ताक दिनाच्या परेड मार्गावर व्यापक वाहतूक व्यवस्था आणि निर्बंध असतील. परेड विजय चौक, दत्तवा पथ, सी-षटकोन, सुभाषचंद्र बोस गोल चक्कर, टिळक मार्ग, बहादूर शाह जफर मार्ग, नेताजी सुभाष मार्ग या मार्गे जाऊन लाल किल्ल्यावर पोहोचेल, असे ॲडव्हायझरीमध्ये म्हटले आहे.

या मेट्रो स्थानकांवरून तुम्ही फंक्शनला जाऊ शकता

दिल्ली मेट्रो रेल कॉर्पोरेशन (DMRC) ने एका निवेदनात म्हटले आहे की, ‘प्रजासत्ताक दिनाच्या सोहळ्याला उपस्थित राहण्यासाठी ज्या लोकांकडे अस्सल ई-निमंत्रण कार्डे किंवा ई-तिकीट आहेत त्यांना स्थानकांवर सरकारने जारी केलेले ओळखपत्र दाखवून कूपन दिले जातील. यासह, ते कर्तव्य मार्गावर पोहोचण्यासाठी केंद्रीय सचिवालय आणि उद्योग भवन स्थानकांमधून बाहेर पडू शकतात. हेच कूपन या दोन स्थानकांवरून परत येण्यासाठीही वैध असेल.

किती वाजता होईल?

पंतप्रधान नरेंद्र मोदी सकाळी 10.05 वाजता युद्ध स्मारकावर पोहोचतील. उपाध्यक्ष जगदीप धनखर सकाळी 10.25 वाजता ड्युटी पथावर पोहोचतील. 10.27 वाजता, राष्ट्रपती द्रौपदी मुर्मू आणि प्रमुख पाहुणे फ्रान्सचे राष्ट्रपती इमॅन्युएल मॅक्रॉन समारंभाला येतील. प्रजासत्ताक दिनाची परेड 10.30 वाजता सुरू होईल. 12 वाजता आकाशात फ्लाय पास्ट पाहता येईल.

प्रजासत्ताक दिनाच्या परेडमध्ये प्रथमच प्रजासत्ताक दिनाच्या परेडमध्ये प्रथमच सर्व महिलांचा त्रि-सेवा संघ सहभागी होत आहे. तिरंगी सेवेच्या तुकडीचे नेतृत्व कॅप्टन शरण्य राव करणार आहेत. प्रथमच परेडची सुरुवात शंख, नादस्वरम आणि ढोल-ताशांनी होणार आहे. प्रथमच भारतीय संगीत वाजवणाऱ्या 100 महिला कलाकारांचा समावेश करण्यात येणार आहे. परेडमध्ये पहिल्यांदाच महिला मोर्चाची तुकडी मोठी भूमिका बजावणार आहे. मेड इन इंडिया ट्रान्सपोर्ट एअरक्राफ्ट C-295 प्रथमच फ्लाय-पास्टमध्ये दिसणार आहे.

परेड कमांडर लेफ्टनंट जनरल भावनीश कुमार असतील. प्रजासत्ताक दिनाच्या सोहळ्यासाठी 13 हजार विशेष पाहुण्यांना आमंत्रित करण्यात आले आहे. परेडची सुरुवात भारतीय वाद्ये वाजवून होईल.

प्रजासत्ताक दिनी अभेद्य सुरक्षा

प्रजासत्ताक दिनाच्या सोहळ्यासाठी कडेकोट सुरक्षा व्यवस्था ठेवण्यात आली आहे. चेहरा ओळखणारे सीसीटीव्ही कॅमेरे बसवण्यात आले आहेत. हवाई संरक्षण यंत्रणाही तैनात आहे. 14 हजार पोलीस कर्मचारी तैनात करण्यात आले आहेत. QRT, SWAT कमांडो तैनात करण्यात आले आहेत. लष्कर आणि निमलष्करी दलही तैनात करण्यात आले आहेत.

परेड मार्ग सुरक्षा

परेड मार्ग 28 झोनमध्ये विभागलेला आहे. प्रत्येक झोनची जबाबदारी डीसीपीकडे, आठ हजार शिपाई मार्गावर तैनात. 1000 सीसीटीव्ही कॅमेऱ्यांद्वारे मॉनिटरिंग केले जाणार आहे.

आकाशापासून संरक्षण

त्याचबरोबर उंच इमारतींवर 10 विशेष कॅमेरे बसवण्यात आले आहेत. विमानविरोधी तंत्रज्ञानाने सुसज्ज तोफा तैनात करण्यात आल्या आहेत. एक हजार स्नायपर आणि कमांडो तैनात करण्यात आले आहेत. संपूर्ण परिसर नो फ्लाईंग झोन घोषित करण्यात आला आहे.

फ्लाय-पास्टमध्ये 54 विमाने 

फ्लाय-पास्टमध्ये हवाई दलाची ४६ विमाने, नौदलाची एक विमाने, लष्कराची चार विमाने आणि फ्रेंच हवाई व अंतराळ दलाची तीन विमाने असतील.

महिला सक्षमीकरणावर लक्ष केंद्रित करणारी 26 झलक दाखवण्यात येणार आहे

शुक्रवार (२६ जानेवारी) रोजी ‘महिला सक्षमीकरण’ या विषयावर आधारित 26 झलक दाखवण्यात येणार आहेत, ज्यातून सामाजिक-आर्थिक उपक्रमांमध्ये महिलांची भूमिका आणि महिला शास्त्रज्ञांच्या योगदानाची झलक पाहायला मिळणार आहे. केंद्र सरकारने आधीच जाहीर केले आहे की कर्तव्याच्या मार्गावरील 75 व्या प्रजासत्ताक दिनाची परेड महिला-केंद्रित असेल आणि ‘विकसित भारत’ आणि ‘भारत – लोकशाहीची जननी’ हे मुख्य विषय असतील.

मणिपूरचे झांकी

सामाजिक-आर्थिक कार्यात महिलांच्या महत्त्वाच्या भूमिकेवर प्रकाश टाकणारी, मणिपूरची झांकी महिला पारंपारिक ‘चरखा’ वापरून कमळाच्या दांड्याच्या नाजूक तंतूसह आणि कातलेल्या धाग्यांसोबत काम करताना दाखवेल. झांकीच्या पुढच्या भागात, एक महिला मणिपूरमधील लोकटक सरोवरातून कमळाचे देठ गोळा करताना दाखवली जाईल. झांकीच्या बाजूला, बोटींवर स्वार झालेल्या आणि कमळाचे देठ गोळा करणाऱ्या महिला प्रदर्शित केल्या जातील.

मणिपूरच्या झांकीच्या मागे ‘इमा कीथेल’ ची प्रतिकृती आहे – एक महिला बाजार. हा बाजार अनेक शतके जुना आहे आणि पूर्णपणे महिला चालवतात.

महत्त्वपूर्ण प्रणाली आणि तंत्रज्ञानाचे प्रदर्शन करण्याव्यतिरिक्त, संरक्षण संशोधन आणि विकास संघटना (DRDO) आपल्या महिला शास्त्रज्ञांच्या महत्त्वाच्या क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण योगदानावर प्रकाश टाकण्यासाठी सज्ज आहे. उपग्रहविरोधी क्षेपणास्त्रांपासून ते तिसऱ्या पिढीतील रणगाडाविरोधी मार्गदर्शित क्षेपणास्त्रे आणि हलके लढाऊ विमान तेजस, DRDO मधील महिलांचा सहभाग त्यांच्या झांकीमध्ये ठळकपणे अधोरेखित केला जाईल.

इंडियन स्पेस रिसर्च ऑर्गनायझेशन (ISRO) चंद्रावरील त्याच्या लँडिंग साइट ‘शिवशक्ती’ बिंदूवर ‘चांद्रयान-3’ प्रक्षेपित करेल. बंदरे, जहाजबांधणी आणि जलमार्ग मंत्रालयाची झलक भारताच्या सागरी क्षेत्राचा विकास दर्शवेल.

विविध क्षेत्रात महिलांचा सक्रिय सहभाग खासदाराच्या झलकातून पाहायला मिळणार आहे.

कल्याणकारी योजनांच्या माध्यमातून महिलांच्या विकास प्रक्रियेत एकात्मतेत राज्याचे यश मध्य प्रदेशची झांकी दाखवेल. मध्य प्रदेशातील स्वावलंबी आणि प्रगतीशील महिलांना अधोरेखित करणारी झांकी आधुनिक सेवा क्षेत्रापासून ते लघुउद्योगांपर्यंतच्या क्षेत्रांमध्ये महिलांच्या सक्रिय सहभागावर लक्ष केंद्रित करेल.

या झांकीमध्ये भारतीय वायुसेनेची (IAF) अवनी चतुर्वेदी ही मध्य प्रदेशातील पहिली महिला फायटर पायलट असेल. ती एका फायटर प्लेनच्या मॉडेलसोबत उभी दिसणार आहे.

ओडिशा, छत्तीसगड, गुजरात आणि तामिळनाडूच्या टॅबल्समध्ये काय असेल खास?

ओडिशाची झांकी हस्तकला आणि हातमाग क्षेत्रात महिलांचा सहभाग दर्शवेल. छत्तीसगडची झांकी बस्तरच्या आदिवासी समुदायांमध्ये महिलांचे वर्चस्व दर्शवेल. परंपरा प्रतिबिंबित करण्यासाठी ते बेल मेटल आणि टेराकोटा कलाकृतींनी सजवलेले आहे.

गुजरात सरकारने सोमवारी सांगितले की, नवी दिल्लीतील प्रजासत्ताक दिनाच्या परेडमध्ये कच्छमधील धोर्डो गावावरील एक झांकी प्रदर्शित केली जाईल. धोर्डो गावाने नुकतेच 54 सर्वोत्तम पर्यटन गावांच्या यादीत स्थान मिळवले आहे.

तामिळनाडूची झांकी भांड्यांमध्ये पानांच्या मतपत्रिका दाखवून 10 व्या शतकातील चोल युगात अंमलात आणलेली मतदान प्रक्रिया दर्शवेल.

राजस्थानची झांकी हस्तकला उद्योगांच्या विकासाचे प्रदर्शन 

राजस्थानची झांकी राज्याच्या उत्सव संस्कृतीचे तसेच महिला हस्तकला उद्योगांच्या विकासाचे प्रदर्शन करेल. राजस्थानातील प्रसिद्ध ‘घूमर’ लोकनृत्याचे चित्रण झांकीमध्ये नर्तकाच्या पुतळ्यासह करण्यात येणार आहे. यात भक्ती आणि शक्तीचे प्रतीक मानल्या जाणाऱ्या मीराबाईंचाही सुंदर पुतळा असेल. बंधेज, बागरू प्रिंटसह समृद्ध हस्तकलेची परंपराही या झांकीमध्ये दाखवण्यात येणार आहे.

हरियाणाची झांकी महिला सक्षमीकरणाचे प्रदर्शन 

हरियाणाची झांकी ‘मेरा परिवार-मेरी पता’ या सरकारी कार्यक्रमाद्वारे राज्यातील महिलांचे सक्षमीकरण दर्शवेल. हरियाणवी स्त्रिया ‘डिजिटल इंडिया’ उपक्रमाद्वारे केवळ एका ‘क्लिक’वर सरकारी योजनांमध्ये कसे प्रवेश करू शकतात हे डिजिटल टूल्स वापरून दाखवले जाईल.

महिला आइस हॉकी संघाची कामगिरी लडाखच्या झांकीमध्ये 

या वर्षी आंध्र प्रदेशची झांकी शालेय शिक्षणातील परिवर्तन आणि विद्यार्थ्यांना जागतिक स्तरावर स्पर्धात्मक बनवणे या थीमवर आहे. त्याच वेळी, भारतीय महिला आईस हॉकी संघ लडाखच्या झांकीमध्ये प्रदर्शित केला जाईल, ज्यामध्ये लडाखी महिलांचाही समावेश आहे.