Iryna Zartuska : अमेरिकेत युक्रेनियन निर्वासित इरीना जरतुस्का हत्येमुळे वाद; सुरक्षिततेसाठी आलेल्या भूमीवरच तिचा दुर्दैवी अंत( फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया)
Iryna Zarutska : रशियाकडून युक्रेनवर सुरू असलेल्या युद्धाच्या सततच्या सावटामुळे लाखो लोकांना आपली घरे सोडावी लागली आहेत. आपल्या मुलांना, कुटुंबाला आणि स्वतःच्या सुरक्षिततेला प्राधान्य देत अनेकांनी जगभरातील विविध देशांमध्ये आसरा शोधला. अशाच निर्वासितांपैकी एक होती इरीना जरतुस्का, युक्रेनमधील ३८ वर्षीय तरुणी. युद्धाच्या भीषण परिस्थितीतून पळ काढून ती अमेरिकेत पोहोचली होती. अमेरिकेतील सुरक्षिततेत तिला नवा श्वास, नवे जीवन मिळेल, अशी तिची आशा होती. मात्र नशिबाने क्रूर खेळी केली आणि ज्या भूमीवर ती जिवंत राहण्याची स्वप्ने घेऊन आली होती, त्याच भूमीवर तिचा भयावह मृत्यू झाला.
२२ ऑगस्ट रोजी नॉर्थ कॅरोलिना राज्यातील शार्लोट येथे इरीना रोजच्या प्रमाणे पिझ्झेरियाच्या गणवेशात लाईट रेल्वे ट्रेनने प्रवास करत होती. तिच्या आयुष्यात काही क्षण शिल्लक राहिले आहेत, याची तिला कल्पनाही नव्हती. अचानक गर्दीतून डेकार्लोस ब्राउन ज्युनियर नावाचा ३४ वर्षीय व्यक्ती तिच्या मागून आला आणि विनाकारण चाकूने वार करू लागला. काही क्षणांतच रक्ताच्या थारोळ्यात इरीनाचा अंत झाला. प्रवाशांनी मदत करण्याचा प्रयत्न केला, पण सर्व काही क्षणार्धात संपले.
हत्या करणारा डेकार्लोस ब्राउन ज्युनियर हा सामान्य नागरिक नव्हता. त्याचा गुन्हेगारी इतिहास मोठा होता. २०११ पासून चोरी, दरोडा आणि हिंसाचाराच्या गुन्ह्यांमध्ये त्याला अनेक वेळा अटक झाली होती. तरीसुद्धा तो वारंवार तुरुंगातून बाहेर पडत राहिला. विशेष म्हणजे, मानसिक आरोग्याच्या कारणास्तव न्यायालयाच्या आदेशाने त्याची सुटका करण्यात आली होती.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : Balochistan Blackout : बलुचिस्तानमध्ये एका महिन्यात तिसऱ्यांदा इंटरनेट बंद; काहीतरी मोठी योजना आखत आहे मुनीर सेना?
जुलै २०२५ मध्ये त्याच्या वकिलांनी न्यायालयात दावा केला की डेकार्लोस मानसिकदृष्ट्या आजारी असून कोणत्याही खटल्यासाठी तो अयोग्य आहे. न्यायालयाने हा युक्तिवाद मान्य करत त्याला तुरुंगातून सोडले. मात्र धक्कादायक बाब म्हणजे, त्याची सुटका कोणत्याही देखरेखीशिवाय करण्यात आली. फक्त एका महिन्याने, त्याने एका निर्दोष निर्वासित महिलेचा जीव घेतला.
या घटनेनंतर अमेरिकेतील गुन्हेगारी न्यायव्यवस्था आणि सार्वजनिक सुरक्षितता यंत्रणावर मोठे प्रश्न उपस्थित झाले आहेत.
जर आरोपी धोकादायक होता तर त्याला मोकळे का सोडण्यात आले?
मानसिक आजाराच्या नावाखाली त्याला शिक्षा टाळण्याची मुभा का देण्यात आली?
अशा व्यक्तींच्या सुटकेनंतर त्यांच्यावर कोणतीही देखरेख का ठेवली जात नाही?
या प्रश्नांची उत्तरे अजूनही मिळालेली नाहीत. मात्र इरीनाचा मृत्यू हे या त्रुटींचे भयानक उदाहरण बनले आहे.
इरिना जरतुस्का हिच्या हत्येनंतर अमेरिकन जनतेत संतापाची लाट उसळली आहे. सोशल मीडियावर लोक संताप व्यक्त करत आहेत. ट्रेनमधील सीसीटीव्ही फुटेज व्हायरल झाले असून यात हत्येपूर्वी व नंतरचे दृश्य स्पष्ट दिसते. अनेकांनी या घटनेला “अमेरिकन न्यायव्यवस्थेचे अपयश” असे म्हटले आहे.
23-year-old Iryna Zarutska escaped war in Ukraine, only to lose her life here in America. On her way home from work, she was senselessly attacked and killed.
Her story won’t make headlines, and there won’t be protests in her name — but her life mattered. 🕊️ #JusticeForIryna pic.twitter.com/P9N95ZwQL1
— WiseNuts (@wise_nuts) September 6, 2025
credit : social media
इरिना जरतुस्का अमेरिकेत आली ती युद्धाच्या भीतीतून सुटका मिळवण्यासाठी. पण सुरक्षिततेच्या नावाखाली असलेले हे देश तिच्यासाठी घातक ठरले. या घटनेनंतर निर्वासितांच्या सुरक्षिततेवरही मोठा प्रश्नचिन्ह उभे राहिले आहे. जर एखादा गुन्हेगार इतक्या सहजपणे मुक्तपणे फिरू शकतो, तर परदेशातून आलेल्या असुरक्षित नागरिकांचे रक्षण कसे होणार?
इरिनाने युद्धग्रस्त मातृभूमीतून निघताना कदाचित विचार केला असेल “अमेरिकेत पोहोचल्यानंतर मला नवे जीवन सुरू करता येईल.” पण नियतीने तिला फसवले. तिच्या मृत्यूने फक्त तिचे कुटुंबच नव्हे तर संपूर्ण अमेरिकन समाज हादरला आहे. ती फक्त एक निर्वासित नव्हती, तर ती हजारो निर्वासितांच्या आकांक्षांचे प्रतिनिधित्व करत होती.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : ‘आमच्या अधिकाधिक विद्यार्थ्यांनी हिंदी शिकावे अशी आमची इच्छा आहे’, पुतिनच्या मंत्र्यांनी भारताचा उल्लेख करून असे ‘का’ म्हटले?
इरिना जरतुस्का हिचा मृत्यू हा फक्त एक गुन्हा नाही, तर मानवी सुरक्षिततेच्या हक्काचा प्रश्न आहे. अमेरिकन न्यायव्यवस्थेतील त्रुटींनी एका निर्दोष महिलेचे आयुष्य हिरावून घेतले. आज इरिनाचे नाव अमेरिकन जनतेत न्याय आणि सुरक्षिततेच्या लढ्याचे प्रतीक बनले आहे. तिच्या दुर्दैवी मृत्यूने एक गंभीर संदेश दिला आहे सुरक्षिततेची हमी नसलेली भूमी कधीच खरी आश्रयभूमी ठरू शकत नाही.