भारताचे चीनशी संबंध का चांगले नाहीत? परराष्ट्र मंत्री एस जयशंकर यांनी एका ओळीत दिले उत्तर

Jaishankar LAC comment : परराष्ट्र मंत्री एस. जयशंकर यांनी एका ओळीत मुद्देसूद उत्तर दिले  "चीन हा असा शेजारी आहे, ज्याच्यासोबत आपल्या सीमा अजूनही अनिश्चित आहेत.

Jaishankar LAC comment : भारत आणि चीन यांच्यातील द्विपक्षीय संबंध नेहमीच संवेदनशील, गुंतागुंतीचे आणि तणावपूर्ण राहिले आहेत. या संबंधांमागची कारणे स्पष्ट करताना परराष्ट्र मंत्री एस. जयशंकर यांनी एका ओळीत मुद्देसूद उत्तर दिले  “चीन हा असा शेजारी आहे, ज्याच्यासोबत आपल्या सीमा अजूनही अनिश्चित आहेत.” या विधानात दोन्ही देशांमधील दीर्घकालीन तणावाचे मूलभूत कारण अधोरेखित झाले आहे.

सीमा विवाद आणि गुंतागुंतीचे संबंध

जयशंकर म्हणाले की, भारत आणि चीन या दोन्ही देशांनी समांतर विकासाचा मार्ग स्वीकारला आहे, परंतु त्यांच्या आंतरराष्ट्रीय धोरणांमध्ये आणि संस्कृतीमध्ये स्पष्टपणे फरक आहे. “आपले संबंध खूप गुंतागुंतीचे आहेत. यामध्ये अनेक घटक आहेत – अनिश्चित सीमारेषा, वेगवेगळे सांस्कृतिक व राजकीय दृष्टिकोन, लोकसंख्येचा प्रचंड भार आणि एकमेकांशी स्पर्धा करणाऱ्या दोन उदयोन्मुख शक्तींचे शेजारी असणे, हे सर्व घटक या गुंतागुंतीत भर घालतात,” असे त्यांनी स्पष्ट केले. त्यांनी चीनच्या आधुनिकीकरणाचा विशेष उल्लेख करत सांगितले की, “चीनने भारतापूर्वीच आपले आधुनिकीकरण सुरू केले होते. भारताने देखील त्याच वेळी हे करणे अपेक्षित होते. त्यामुळे एक प्रकारे विकासाचा वेगळा वेग तयार झाला.”

“भारत आणि चीन हे फक्त दोन देश नाहीत, तर दोन विचारसरणी आहेत”

जयशंकर यांनी दोन्ही देशांच्या आर्थिक, व्यापार आणि सुरक्षा संदर्भातील नातेसंबंधांबद्दल भाष्य करताना स्पष्ट केले की भारत-चीन नाते हे “दिसते त्यापेक्षा खूपच अधिक गुंतागुंतीचे आहे”. या नात्याला “अविश्वसनीयपणे गुंतागुंतीचे मॅट्रिक्स” असे संबोधून त्यांनी सांगितले की दोन प्रबळ शक्ती शेजारी असतील, तेव्हा संतुलन राखणे अत्यंत कठीण होऊन बसते.

जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : ‘Project Pelican’मुळे खळबळ; भारताविरुद्ध खलिस्तानी समर्थक, ISI आणि ड्रग्ज नेटवर्कचा भयंकर कट उघड

पाकिस्तानवरही परखड शब्दांत टीका  ‘टेररिस्तान’ असा उल्लेख

जयशंकर यांनी केवळ चीनवरच नाही तर पाकिस्तानच्या भूमिकेवरही कडाडून टीका केली. त्यांनी स्पष्ट केले की भारत कोणत्याही “न्यूक्लिअर ब्लॅकमेल” म्हणजे अण्वस्त्राच्या धमक्यांना घाबरत नाही आणि देश “दहशतवादाच्या कोणत्याही स्वरूपाविषयी शून्य सहनशीलता” बाळगतो. ते पुढे म्हणाले, “हा भारत आणि पाकिस्तान यांच्यातील संघर्ष नसून भारत आणि टेररिस्तान यांच्यातील संघर्ष आहे.” त्यांनी स्पष्ट केले की पाकिस्तान दहशतवादाचा उपयोग एक युद्धनीती म्हणून करतो, ज्याला भारत कोणत्याही परिस्थितीत समर्थन देणार नाही.

जगाला संदेश, भारत शांततेच्या बाजूने, पण ठामपणे उभा

जयशंकर यांची भूमिका भारताच्या परराष्ट्र धोरणातील संतुलित पण ठाम दृष्टिकोन दर्शवते. त्यांनी चीनप्रती जागरूकता आणि पाकिस्तानबाबत कडक भूमिका मांडत जगाला संदेश दिला की भारत शांततेचा समर्थक आहे, परंतु राष्ट्रीय सुरक्षेबाबत कोणतीही तडजोड स्वीकारणार नाही. या विधानांमुळे भारताची आंतरराष्ट्रीय प्रतिमा एका दृढ, ठाम आणि सजग शक्ती म्हणून उभी राहते – जिथे संवादाला वाव आहे, पण राष्ट्रहितापुढे कोणतीही गोष्ट महत्त्वाची नाही.

जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : ‘बॅलिस्टिक क्षेपणास्त्रे तयार आहेत… ‘ अणु तळांवर हल्ल्यानंतर इराण देणार इस्रायल आणि अमेरिकेला चोख प्रत्युत्तर

सीमावाद, आर्थिक स्पर्धा आणि सांस्कृतिक फरक

एस. जयशंकर यांच्या स्पष्ट आणि मुद्देसूद वक्तव्यांनी भारताच्या परराष्ट्र धोरणाची दिशा अधोरेखित केली आहे. चीनबरोबरचे संबंध हे सीमावाद, आर्थिक स्पर्धा आणि सांस्कृतिक फरकांमुळे गुंतागुंतीचे आहेत, तर पाकिस्तानबाबत भारताची भूमिका निर्भीड आणि दहशतवादविरोधी आहे. हे वक्तव्य भारताच्या राजनैतिक परिपक्वतेचे आणि जागतिक स्तरावरील ठाम उपस्थितीचे निदर्शक ठरते.