ऑनलाइन फसवणुकीची भीती वाटतेय? मग फॉलो करा मुंबई पोलिसांचा 'एबीसीडी' फॉर्म्युला (फोटो सौजन्य-X)
वाढत्या सायबर गुन्ह्यांकडे पाहता मुंबई पोलीस आणि सायबर सुरक्षा संस्था सतत लोकांना जागरूक करत आहेत. या क्रमाने, मुंबई पोलिसांनी सामान्य लोकांसाठी एक सोपा आणि उपयुक्त फॉर्म्युला जारी केला आहे, ज्याला ‘सायबर सेफ्टीचा एबीसीडी’ असे म्हटले जात आहे. त्याचा उद्देश सामान्य नागरिकांना डिजिटल फसवणुकीपासून सुरक्षित ठेवणे आहे. सोशल मीडियाद्वारे ते सामान्य लोकांपर्यंत पोहोचवण्याचे काम मुंबई पोलिस करत आहे. म्हणूनच, मुंबई पोलिसांच्या सायबर सेलने लोकांना हे फॉर्म्युला लक्षात ठेवण्याचे आणि ते अंमलात आणण्याचे आवाहन केले आहे.
सायबर फसवणूक टाळण्यासाठी मुंबई पोलिसांनी इंग्रजीतील पहिली चार अक्षरे म्हणजेच ‘अ’ ‘ब’ ‘क’ आणि ‘ड’ वापरली आहेत, जी खालीलप्रमाणे आहेत. त्याला ‘सायबर सेफ्टीचे एबीसीडी’ सूत्र असे नाव देण्यात आले आहे.
सायबर फसवणूक टाळण्यासाठी मुंबई पोलिसांनी आधार क्रमांक, बँक तपशील किंवा पासवर्डसारखी तुमची वैयक्तिक माहिती कोणत्याही ऑनलाइन प्लॅटफॉर्मवर शेअर करू नका असे आवाहन केले आहे.
पोलिसांचे म्हणणे आहे की फोनवर आलेल्या कोणत्याही अज्ञात ईमेल किंवा लिंकवर क्लिक करण्यापूर्वी ते पूर्णपणे तपासा, कारण असे ईमेल असलेले ईमेल सायबर फसवणूक करण्याचा सर्वात सोपा मार्ग आहेत.
सायबर पोलिसांनी प्रत्येक खात्यासाठी वेगळा आणि मजबूत पासवर्ड ठेवण्याचा सल्ला दिला आहे. हा पासवर्ड अद्वितीय बनवण्यासाठी, त्यात मोठ्या आणि लहान अक्षरे, संख्या आणि विशेष चिन्हे वापरा.
डायल १९३० साठी डी (सायबर फसवणुकीच्या बाबतीत आपत्कालीन क्रमांक डायल करा)
जर तुम्ही सायबर फसवणुकीचा बळी पडलात, तर ताबडतोब १९३० या हेल्पलाइन क्रमांकावर कॉल करा आणि तुमची तक्रार नोंदवा. कारण, घटनेनंतरचा पहिला दीड ते दोन तास हा सुवर्णकाळ मानला जातो.
२०२५ मध्ये जानेवारी ते जून या कालावधीत एकूण २,१८८ सायबर गुन्हे नोंदवले गेले आहेत, जे २०२४ मध्ये याच कालावधीत नोंदवलेल्या २,६३८ प्रकरणांपेक्षा सुमारे १७% कमी आहे. २०२५ मध्ये जूनपर्यंत सायबर फसवणुकीमुळे ६०० कोटी रुपयांचे नुकसान झाले आहे, तर २०२४ मध्ये हा आकडा संपूर्ण वर्षासाठी ७५० कोटी रुपये होता.
२०२४ मध्ये संपूर्ण वर्षात पोलिसांनी २५० कोटी रुपये वसूल केले होते, तर २०२५ मध्ये जूनपर्यंत हा आकडा १०९ कोटी रुपयांच्या पुढे गेला आहे.