( फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया)
नवी दिल्ली : पृथ्वीवरील सर्वात मोठे आणि घनदाट जंगल म्हणून ओळखले जाणारे अमेझॉन वर्षावन अनेक रहस्यांनी वेढलेले आहे. या जंगलात अद्यापही शेकडो अज्ञात प्रजाती, भयानक प्राण्यांचे अस्तित्व आणि आदिवासींच्या अनोख्या परंपरा लपलेल्या आहेत. अलीकडेच इक्वेडोरमधील अमेझॉन जंगलात महाकाय अ‍ॅनाकोंडाची नवी प्रजाती आढळून आली आहे, ज्यामुळे हे जंगल पुन्हा चर्चेत आले आहे.
हे घनदाट जंगल सुमारे ७० लाख चौरस किलोमीटर क्षेत्रफळामध्ये पसरलेले आहे. त्यातील ६० लाख चौरस किलोमीटर क्षेत्रफळ पावसाळी जंगलांनी व्यापले आहे. अमेझॉनचा बहुतांश भाग ब्राझीलमध्ये (६०%) असून, उर्वरित भाग पेरू (१३%), कोलंबिया (१०%) आणि इतर देशांमध्ये पसरलेला आहे. या जंगलाला “पृथ्वीचे फुफ्फुस” असेही म्हणतात, कारण ते जगाच्या ऑक्सिजन निर्मितीत मोठे योगदान देते.
अमेझॉन जंगलाचे नाव स्पॅनिश संशोधक फ्रान्सिस्को डी ओरेलाना यांनी ठेवले. ग्रीक पौराणिक कथांमध्ये उल्लेख असलेल्या “अमेझॉन योद्धीं”च्या नावावरून या जंगलाचे नामकरण करण्यात आले. ओरेलाना हे १५४२ मध्ये अमेझॉन नदीचा पूर्ण प्रवास करणारे पहिले युरोपियन शोधकर्ते होते.
अमेझॉन जंगलातील अद्भुत जैवविविधता आणि रहस्यमय जीवसृष्टी जगभरातील वैज्ञानिक आणि साहसी प्रवाशांसाठी आकर्षणाचा विषय आहे. येथे सापडलेली काही अद्भुत प्रजाती अशा आहेत.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : चीनमध्ये मोठ्या विनाशकारी विध्वंसाचा इशारा; काय आहे यामागचं कारण?
या जंगलात “बुलेट अँट” (Paraponera clavata) नावाची अत्यंत भयंकर मुंगी आढळते. ही मुंगी चावताच प्रचंड वेदना होतात, ज्या गोळी लागल्यासारख्या वाटतात. त्यामुळे तिला “गोळी मुंगी” असेही म्हणतात.
अमेझॉनच्या दलदलीत “ग्रीन अ‍ॅनाकोंडा” हे जगातील सर्वात मोठे साप आढळतात. त्यांची लांबी ३० फूटांहून अधिक असू शकते आणि ते माणसांनाही गिळू शकतात.
जग्वार हे अमेझॉन जंगलातील सर्वोच्च शिकारी प्राणी आहे. ते अत्यंत वेगाने आणि गुप्तपणे हल्ला करतात, त्यामुळे जंगलातील कोणताही प्राणी त्यांच्यासमोर टिकू शकत नाही.
अमेझॉनच्या काही भागात अनोख्या आकाराचे आणि वैशिष्ट्यपूर्ण शरीरयष्टी असलेले जीव दिसल्याचे दावे करण्यात आले आहेत, त्यामुळे काही लोक येथे एलियन अस्तित्वाचा शोध घेत आहेत.
अमेझॉन जंगलात शेकडो स्थानिक आदिवासी जमाती राहतात, ज्या हजारो वर्षांपासून येथे अस्तित्व टिकवून आहेत.
जिवारो आणि शुआर या जमातींमध्ये शत्रूंची मुंडकी तोडण्याची प्रथा होती. त्यांना एकमेकांचे डोके कापून त्याचे लहान स्वरूपात संकुचित करायचे आणि ते “ट्रॉफी” म्हणून ठेवायचे.
ही जमात इतर जमातींवर हल्ले करत असे. १९व्या शतकाच्या सुरुवातीला ब्राझिलियन लोकांनी त्यांना स्वतःमध्ये सामील करून घेतले.
या जमातीत युद्धे ही नित्याची गोष्ट होती. इतिहासात एका तृतीयांश यानोमामी पुरुष युद्धांमध्ये ठार झाले होते.
३९० अब्ज झाडे आणि १६,००० प्रजाती येथे आढळतात.
पृथ्वीवरील उष्णकटिबंधीय जंगलांपैकी निम्म्याहून अधिक भाग अमेझॉनमध्ये आहे.
येथे सापडलेली “टारंटुला हॉक्स” ही भुंगे जातीची कीड टारंटुला कोळ्यांवर हल्ला करते आणि त्यांना जिवंत ठेवून त्यांच्या शरीरात अंडी घालते.
अमेझॉन नदीमध्ये पाणी पिणारे मासे (कँडीरू) आणि विजेच्या धक्क्याने शिकार करणारे ईल मासे आढळतात.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : ब्लॅक लाइव्ह्स मॅटर चळवळीनंतरचे सर्वात मोठे बंड ट्रम्पच्या विरोधात; का उतरले हजारो लोक रस्त्यावर?
अमेझॉन जंगल हे रहस्यमय, भयानक आणि विस्मयकारक जीवनाने परिपूर्ण आहे. येथे नवनवीन प्रजाती सापडत असून, वैज्ञानिक अजूनही त्याचे गूढ उलगडण्याचा प्रयत्न करत आहेत. अ‍ॅनाकोंडा, जग्वार आणि धोकादायक मुंग्या हे जंगलाच्या भयानक स्वरूपाचे उदाहरण आहेत, तर आदिवासींच्या परंपरा आणि संस्कृती त्याच्या समृद्ध वारशाची साक्ष देतात. हे जंगल फक्त एक नैसर्गिक चमत्कार नाही, तर ते पृथ्वीवरील एक अनोखा आणि अद्वितीय ठेवा आहे, ज्याचे संरक्षण करणे ही संपूर्ण मानवजातीची जबाबदारी आहे.
