90 च्या दशकात काश्मीरमध्ये होते ‘या’ दहशतवादी संघटनेचे वर्चस्व; दररोज होत असत चकमकी

Pahalgam Terror Attack: पहलगाममधील दहशतवादी हल्ल्याची जबाबदारी टीएनएफ दहशतवादी संघटनेने स्वीकारली आहे. ९० च्या दशकात खोऱ्यात हिंसाचार पसरवण्यात कोणत्या संघटनेची मुख्य भूमिका होती ते जाणून घेऊया.

श्रीनगर : जम्मू-काश्मीरमधील पहलगामच्या बैसरन परिसरात मंगळवारी झालेल्या दहशतवादी हल्ल्याने संपूर्ण देश हादरला आहे. पर्यटकांच्या एका गटावर हल्ला करून २६ निष्पाप नागरिकांची निर्घृण हत्या करण्यात आली. या हल्ल्याची जबाबदारी ‘द रेझिस्टन्स फ्रंट’ (TRF) या दहशतवादी संघटनेने स्वीकारली असून, ही संघटना लष्कर-ए-तैयबाची एक शाखा मानली जाते. या हल्ल्यानंतर देशभरात संतापाची लाट उसळली आहे आणि पुन्हा एकदा ९० च्या दशकातील दहशतीच्या आठवणी जाग्या झाल्या आहेत.

टीआरएफ, लष्करची नवीन छाया

‘द रेझिस्टन्स फ्रंट’ ही संघटना जरी नव relatively दिसत असली तरी ती लष्कर-ए-तैयबा या कुख्यात दहशतवादी संघटनेच्या छायेतून उगम पावलेली आहे. भारतात वाढत्या आंतरराष्ट्रीय दबावामुळे लष्करने TRF सारख्या नवीन नावांखाली आपली कारवायांची पुनर्रचना केली. TRF गेल्या काही वर्षांत अनेक टार्गेटेड किलिंगमध्ये सामील असल्याचे सुरक्षा यंत्रणांचे म्हणणे आहे.

See more

This section contains original Kashmir Files content with orginal incident, read at your own risk. Thread on Kashmiri Pandit Exodus with details that are less known. It did not start on 19 Jan 1990, it started way back in September 1989 when Pandit Tika Lal Taploo pic.twitter.com/fjiZZpqt0J — Balm (@Sharabh_Vishnu_) March 14, 2022

९० चं दशक आणि जेकेएलएफचं रक्तरंजित वर्चस्व

TRF च्या हल्ल्याने ९० च्या दशकातील ‘दहशतीच्या काळा’ची आठवण करून दिली आहे. त्या काळात काश्मीर खोऱ्यात सर्वाधिक प्रभावशाली आणि घातक दहशतवादी संघटना होती ती म्हणजे जम्मू काश्मीर लिबरेशन फ्रंट (JKLF). या संघटनेची स्थापना १९८० च्या दशकात झाली होती आणि यासीन मलिक याचे मुख्य नेतृत्व होते. JKLF ने काश्मीरमधील स्वातंत्र्यासाठी शस्त्रसज्ज लढ्याचा मार्ग अवलंबला होता आणि त्यातूनच दहशतीला सुरुवात झाली.

जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : पहलगाम हल्ल्यानंतर भारताची आक्रमक भूमिका; पाकिस्तान सतर्क, अरबी समुद्रात क्षेपणास्त्रांचा सराव सुरू

काश्मिरी पंडितांच्या हकालपट्टीमागील प्रमुख हात

१९८९ मध्ये या संघटनेने भाजप नेते टीका लाल टपलू यांचा निर्घृण खून केला. हीच घटना काश्मिरी पंडितांच्या हकालपट्टीची नांदी ठरली. त्यानंतर पंडित समाजाला वेगळं लक्ष्य केलं गेलं. त्यांच्यावर धमक्या, हल्ले आणि हत्यांचा मारा सुरू झाला. त्यामुळे हजारो काश्मिरी पंडितांनी आपले घरदार सोडून काश्मीरमधून पलायन केलं.

JKLF ने तीन सरकारी इमारती उडवून दहशतीचा इशारा दिला होता, आणि त्यांच्या कारवायांनी संपूर्ण खोऱ्यात भीतीचं वातावरण निर्माण केलं. विशेष म्हणजे, JKLF ही काश्मीरच्या ‘स्वातंत्र्य’साठी लढणारी संघटना असल्याचे दाखवत असली तरी, प्रत्यक्षात त्यांनी शांततेच्या वाटा फेकून दहशतीच्या राजकारणाची सुरुवात केली होती.

JKLF चे विभाजन आणि नंतरचा प्रवास

JKLF च्या आतंरिक मतभेदांमुळे १९९५ मध्ये यासीन मलिकच्या नेतृत्वाखालील गट मुख्य प्रवाहापासून वेगळा झाला. त्याचदरम्यान, हरकत-उल-मुजाहिदीन, लष्कर-ए-तैयबा, जैश-ए-मोहम्मद यांसारख्या संघटनांनीही काश्मीरमध्ये आपल्या दहशतवादी गतिविधींना वेग दिला. जम्मू आणि काश्मीर नॅशनल फ्रंट (JKNF) ची स्थापना १९७७ मध्ये ब्रिटनमध्ये अमानुल्ला खान यांनी केली होती, आणि त्याला पीओकेमधील मीरपूर समुदायाचा पाठिंबा मिळत होता. ही संघटना JKLF च्या आधीपासून सक्रिय होती, परंतु ८० आणि ९० च्या दशकात JKLF अधिक प्रभावी बनली.

जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : रशियाला मिळाला पुतिनचा उत्तराधिकारी? समोर आला व्लादिमीरचा 10 वर्षांचा गुप्त वारसदार

नवीन रूपात जुनी दहशत

आज TRF, LeT, Jaish, आणि इतर अनेक संघटना काश्मीरमध्ये दहशत माजवण्याचा प्रयत्न करत आहेत. परंतु त्यांचा कार्यपद्धतीतील पाया ९० च्या दशकात घातलेला आहे, आणि त्यातूनच TRF सारख्या नव्या टोळ्या जन्म घेत आहेत.

 90च्या दशकातील भयाचे सावट

पहलगाममधील हल्ला ही केवळ एक घटना नाही, तर ती काश्मीरमधील दहशतीची न संपणारी मालिका पुन्हा समोर आणते. TRF च्या हल्ल्याने JKLF च्या रक्तरंजित इतिहासाची आठवण करून दिली, आणि हे अधोरेखित केलं की, काश्मीरमधील दहशतवादाचे मूळ अजूनही उखडले गेलेले नाही. देशाला या नव्या स्वरूपातील दहशतवादाविरुद्ध सशक्त आणि कठोर धोरण राबवावे लागेल, याची वेळ आली आहे.