शुल्काचा प्रभाव कमी करण्याचा प्रयत्न; भारत-अमेरिका दोघांनाही फायदा होईल अशी यादी होत आहे तयार

भारत आणि अमेरिका या दोन्ही देशांमध्ये व्यापार कराराच्या अनुषंगाने शुल्क सवलतीसाठी व्यापक चर्चा सुरू आहेत. या चर्चांचा उद्देश अमेरिकेचे माजी अध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या टॅरिफ धोरणांतर्गत परस्पर कर सवलती मिळवणे हा आहे.

नवी दिल्ली : भारत आणि अमेरिका या दोन्ही देशांमध्ये व्यापार कराराच्या अनुषंगाने शुल्क सवलतीसाठी व्यापक चर्चा सुरू आहेत. या चर्चांचा उद्देश अमेरिकेचे माजी अध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या टॅरिफ धोरणांतर्गत परस्पर कर सवलती मिळवणे हा आहे. विशेषतः ऑटोमोबाईल पार्ट्स आणि आवश्यक औषधांच्या निर्यातीवरील अमेरिकी शुल्क कमी करण्यासाठी भारताने बदाम, पिस्ता आणि इतर कृषी उत्पादनांवरील कर सवलतीचा विचार सुरू केला आहे, अशी माहिती एका उद्योग सूत्राने दिली.

दोन्ही देशांचे व्यापारी पथके यासाठी वस्तूंची यादी तयार करण्याच्या प्रक्रियेत आहेत. या संदर्भातील अंतिम वाटाघाटी ट्रम्प यांच्या दिल्ली भेटीपूर्वी झाल्या होत्या, मात्र चर्चेला अधिकृत स्वरूप देण्यासाठी प्रयत्न सुरू आहेत. अमेरिकेच्या व्यापार प्रतिनिधी ब्रेंडन लिंच 24 ते 29 मार्चदरम्यान नवी दिल्लीत होते, यावेळी भारताने अमेरिकेच्या टॅरिफ योजनांमध्ये सवलतीसाठी आग्रह धरला होता.

जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : भारताच्या ‘सात सिस्टर्स’ बनतील आशियाच्या प्रगतीचा मार्ग; BIMSTEC अंतर्गत महत्त्वाकांक्षी योजना

ट्रम्प यांच्या नव्या टॅरिफ धोरणाचा भारतावर परिणाम

डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या नव्या टॅरिफ धोरणामुळे भारतासह अनेक देशांवर परिणाम होत आहेत. 3 एप्रिल रोजी ‘लिबरेशन डे टॅरिफ प्लॅन’ जाहीर करताना, ट्रम्प प्रशासनाने 25% आयात शुल्क लागू करण्याची घोषणा केली, जी 3 मे पासून प्रभावी होईल. याशिवाय, भारतीय वस्तूंवरील आयात शुल्क 27% पर्यंत वाढवण्याचा प्रस्ताव ट्रम्प यांनी पुढे ठेवला आहे. भारत यावर मार्ग काढण्यासाठी परस्पर कर सवलतीसाठी ट्रम्प प्रशासनाच्या कार्यकारी आदेशाच्या कलम 4C अंतर्गत वाटाघाटी करणार आहे.

कलम 4C काय सांगते?

कलम 4C नुसार, जर एखाद्या व्यापारी भागीदार देशाने परस्परविरोधी व्यापार व्यवस्थेत महत्त्वपूर्ण सुधारणा केल्या आणि त्या सुधारणा अमेरिकेच्या आर्थिक व राष्ट्रीय सुरक्षेशी सुसंगत असतील, तर त्यावर लागू करण्यात आलेले शुल्क कमी किंवा मर्यादित केले जाऊ शकते.

भारत कोणत्या वस्तूंवरील शुल्क सवलत देऊ शकतो?

भारत आणि अमेरिकेतील व्यापार संतुलित करण्याच्या उद्देशाने भारतीय कृषी उत्पादनांवरील शुल्क कमी करण्याचा विचार सुरू आहे. सध्या भारतात –

• बदामांवर प्रति किलो 35% मूलभूत सीमा शुल्क आकारले जाते

• पिस्ता आणि अक्रोडावर प्रति किलो सुमारे ₹250 कर लावला जातो

जर भारताने या कृषी उत्पादनांवरील शुल्क कमी केले, तर बदल्यात अमेरिका भारतीय औषधनिर्मिती व ऑटोमोबाईल उद्योगाला मदत करणाऱ्या टॅरिफ सवलती देऊ शकते.

भारत-अमेरिका व्यापारी संबंध अधिक मजबूत होताना

अमेरिका भारताचे सर्वात मोठे निर्यात गंतव्यस्थान आहे आणि त्याचबरोबर भारतातील चौथ्या क्रमांकाचा आयात स्रोत देखील आहे. सध्या अमेरिकेला निर्यात करणाऱ्या देशांमध्ये भारताचा 10 वा क्रमांक आहे.

• 2024 मध्ये भारताने अमेरिकेला तब्बल $91 अब्ज डॉलर्सची निर्यात केली

• पहिल्या तीन क्रमांकांवर मेक्सिको, चीन आणि कॅनडा आहेत

भारत आणि अमेरिकेतील व्यापार वाढीच्या दिशेने जात असताना दोन्ही देश परस्पर कर सवलतींसाठी वाटाघाटी करत आहेत, जेणेकरून व्यापार अधिक फायदेशीर ठरेल.

जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : 4.5 अब्ज वर्षांपूर्वी पृथ्वीचा पृष्ठभाग कसा होता? थरथरणाऱ्या पृथ्वीने उघड केली गूढ रहस्ये

 भारत-अमेरिका संबंधांना चालना मिळणार?

भारत आणि अमेरिका व्यापारीदृष्ट्या एकमेकांसाठी महत्त्वाचे भागीदार आहेत. भारताला औषधनिर्मिती आणि ऑटोमोबाईल क्षेत्रात अमेरिकेच्या टॅरिफ धोरणांमधून सवलत मिळण्याची अपेक्षा आहे, तर बदल्यात भारतीय कृषी उत्पादनांवरील कर कमी करण्याचा विचार केला जात आहे. अमेरिकेच्या नव्या टॅरिफ धोरणामुळे भारतासमोर नवीन आव्हाने उभी राहिली असली, तरी चर्चेच्या माध्यमातून व्यापार सुधारण्याचा मार्ग खुला होऊ शकतो. भारत- अमेरिका यांच्यातील ही चर्चा भावी व्यापार संबंधांसाठी महत्त्वाची भूमिका बजावू शकते.