ऑफिसचे भाडे गगनाला भिडले! दिल्ली, मुंबई, बेंगळुरू...'या' शहरात सर्वाधिक वाढ (फोटो सौजन्य - सोशल मीडिया)
सणासुदीचा हंगाम संपल्यानंतरही भारतातील ऑफिस मार्केट मजबूत आहे. आयआयएम बंगळुरू आणि सीआरई मॅट्रिक्सच्या अलीकडील अहवालानुसार, गेल्या वर्षी देशातील १० मोठ्या शहरांमध्ये ऑफिस भाड्यात सुमारे चार टक्क्यांनी वाढ झाली आहे. या वाढीची सर्वात मोठी कारणे म्हणजे आयटी आणि वित्तीय सेवांची वाढती मागणी, घरून काम करण्याची समाप्ती आणि नवीन प्रकल्पांच्या संख्येत घट. अहवालात असे दिसून आले आहे की मुंबई, गुरुग्राम आणि दिल्ली सारखी शहरे या वाढीचे नेतृत्व करत आहेत, तर चेन्नई आणि नोएडा सारखी शहरे मागे पडली आहेत.
या वर्षी मुंबईने देशात सर्वोत्तम कामगिरी केली, तिमाही वाढीसह ३.६ टक्के वाढ झाली. नरिमन पॉइंट, वांद्रे कुर्ला कॉम्प्लेक्स, अंधेरी आणि ठाणे सारख्या भागात सातत्याने मागणी दिसून आली. कमी नवीन ऑफिस प्रकल्प आणि गुंतवणूक निधी (REITs) चा वाढता वापर यामुळे भाड्यात वाढ झाली आहे. मुंबईत मर्यादित संख्येने दर्जेदार आणि मोठी ऑफिसेस आहेत. मोठ्या कंपन्या येथे दीर्घ कालावधीसाठी ऑफिसेस भाड्याने घेण्याचा विचार करत आहेत, ज्यामुळे मुंबई ऑफिस मार्केट आणखी मजबूत झाले आहे.
दिल्लीमध्ये एका वर्षात भाड्यात १६ टक्क्यांहून अधिक वाढ झाली आहे, जी पाच वर्षांतील सर्वाधिक आहे. कॅनॉट प्लेस आणि बाराखंबा रोड सारख्या प्रमुख व्यावसायिक क्षेत्रात ऑफिस स्पेसची मागणी पुन्हा वाढली आहे. दर्जेदार, प्रशस्त कार्यालयांच्या कमतरतेमुळे भाडे वाढले आहे. कंपन्या आता दिल्लीच्या मध्यभागी त्यांची उपस्थिती वाढवत आहेत, ज्यामुळे शहर गुंतवणूकदारांसाठी आकर्षक बनले आहे.
दिल्लीजवळील गुरुग्राममधील ऑफिस भाड्यांमध्येही झपाट्याने वाढ झाली आहे. एनएच ४८ जवळील उद्योग विहार, सायबर सिटी आणि सेक्टर ३२ सारख्या भागात वर्षानुवर्षे अंदाजे १६ टक्क्यांनी वाढ झाली आहे. वित्तीय सेवा आणि सल्लागार कंपन्यांकडून मागणी कायम आहे. सुधारित रस्ते, मेट्रो कनेक्शन आणि नवीन व्यवसाय केंद्रांमुळे गुरुग्राम दिल्ली-एनसीआरमधील सर्वात व्यस्त ऑफिस हबपैकी एक बनले आहे.
देशाची तंत्रज्ञान राजधानी असलेल्या बेंगळुरूने यावेळी एकूण कामगिरी थोडी खराब केली, परंतु व्हाइटफील्ड आणि दक्षिण बेंगळुरूने उर्वरित शहरांपेक्षा चांगली कामगिरी केली. व्हाइटफील्डमध्ये वर्षानुवर्षे जवळपास २० टक्के वाढ झाली, जी देशातील सर्वाधिक आहे. आयटी कंपन्या आता आउटर रिंग रोड आणि नवीन कॉरिडॉरवर कार्यालये उघडत आहेत. हायब्रिड वर्किंग स्टाईलमुळे या ठिकाणांची मागणी देखील वाढली आहे.
गेल्या तीन वर्षांत नवी मुंबईमध्ये सरासरी नऊ टक्के वार्षिक वाढ झाली आहे. ऐरोली, घणसोली आणि रबाळे सारख्या भागात डेटा सेंटर आणि औद्योगिक कार्यालयांची मागणी सातत्याने वाढत आहे. पुण्यातील हिंजवडी परिसरात आयटी कंपन्यांच्या विस्तारामुळेही वार्षिक १७ टक्के वाढ झाली आहे. दोन्ही शहरांमध्ये तंत्रज्ञान कंपन्यांच्या उपस्थितीमुळे ऑफिस मार्केटमध्ये ऊर्जा निर्माण झाली आहे.
प्रत्येक शहरात भाडेवाढ झाली नाही. चेन्नईमध्ये भाडेवाढ कमी झाली, तर नोएडामध्येही घट झाली. दोन्ही शहरांमध्ये मोठ्या प्रमाणात नवीन प्रकल्प आहेत, परंतु कार्यालयीन मागणीत लक्षणीय वाढ झालेली नाही. यामुळे भाड्यांवर दबाव राहिला आहे.
