जगात भात खाणाऱ्यांची संख्या मोठ्या प्रमाणात आहे. अनेकजण असे आहेत ज्यांना भात खाल्याशिवाय चैन पडत नाही. बऱ्याचदा असं ऐकण्यात किंवा वाचण्यात येतं की भात खाल्याने शरीर सुस्त होतं. मात्र असं असलं तरी या ठराविक प्रकारच्या तांदळाचा भात खाणं आरोग्यासाठी वरदान आहे. कोणते आहेत हे तांदळाचे प्रकार जाणून घेऊयात.
जेवण जेवणं म्हणजे भात पाहिजेच. याच भातासंबंधित काही विशिष्ट तांदळाच्या भाताच्या सेवनाने तुमचं आरोग्य सुधारण्यास मदत होते असा सल्ला तज्ज्ञांकडून दिला जातो. भारत आणि इतर आशियाई देश प्रामुख्याने तांदळाचं पीक घेतात. त्यातील पांढऱ्या, लाल तपकिरी आणि काळ्या रंगाच्या तांदळाला जगभरात मोठी मागणी आहे.
पांढऱ्या रंगाचा तांदूळ भात हा सहजपणे पचणारा आणि ऊर्जा देणारा आहार मानला जातो. त्यामध्ये मुख्यत्वेकरून कार्बोहायड्रेट्स असतात, जे शरीराला झपाट्याने ऊर्जा प्रदान करतात. भातामध्ये थोड्या प्रमाणात प्रथिने, बी समूह जीवनसत्त्वे आणि लोहही असते. ताप, जुलाब किंवा पचनाच्या तक्रारी असताना भात उपयुक्त ठरतो, कारण तो हलका आणि झपाट्याने पचणारा असतो. भातामुळे शरीरातील उष्णता नियंत्रित राहते आणि पचनक्रिया सुधारते. कोरड्या भाजीसोबत भात घेतल्यास तो पचनाला मदत करतो. भातामध्ये फॅट्स कमी असल्यामुळे तो वजन कमी करण्याच्या आहारातही कधीकधी योग्य प्रमाणात वापरता येतो. त्यामुळे भात हा संतुलित आहाराचा एक महत्त्वाचा भाग आहे.
तपकिरी रंगाचा तांदूळ (Brown Rice) हा पूर्ण धान्य प्रकारातील असून त्यात तंतुमय घटक, जीवनसत्त्वे आणि खनिजे भरपूर प्रमाणात असतात. यामध्ये फायबर्स अधिक असल्यामुळे पचन सुधारते आणि दीर्घकाळ पोट भरल्यासारखं वाटतं, ज्यामुळे वजन नियंत्रणात राहते. तपकिरी तांदळात मॅग्नेशियम, फॉस्फरस, सेलेनियम, बी जीवनसत्त्वे आणि अँटिऑक्सिडंट्स भरपूर असतात. हा तांदूळ मधुमेह, हृदयरोग आणि कोलेस्टेरॉल नियंत्रणासाठी उपयुक्त मानला जातो. पांढऱ्या तांदळाच्या तुलनेत तो कमी प्रक्रिया केलेला असल्यामुळे नैसर्गिक पोषणमूल्ये जास्त राखून ठेवतो. नियमित आहारात तपकिरी तांदळाचा समावेश केल्यास आरोग्यास फायदेशीर ठरतो आणि दीर्घकाळापर्यंत चांगले आरोग्य टिकवण्यास मदत होते.
लाल रंगाचा तांदूळ (Red Rice) हा अत्यंत पोषणमूल्यांनी समृद्ध असतो आणि आरोग्यासाठी फायदेशीर मानला जातो. यामध्ये नैसर्गिक अँटिऑक्सिडंट्स, फायबर्स, आयर्न, झिंक आणि मॅग्नेशियम भरपूर प्रमाणात असते. लाल तांदूळ पचनासाठी उत्तम असून वजन नियंत्रण, मधुमेह आणि हृदयरोगावर उपयोगी ठरतो. यामध्ये असलेले अँथोसायनिन नावाचे घटक शरीरावरील सूज, स्ट्रेस आणि हृदयविकारांपासून संरक्षण करतात. यामुळे रक्तातील साखर नियंत्रणात राहते आणि कोलेस्टेरॉल कमी होण्यास मदत होते. पांढऱ्या तांदळाच्या तुलनेत लाल तांदूळ अधिक फायबरयुक्त असून दीर्घकाळ पोट भरल्यासारखे वाटते. लाल तांदळाचा नियमित आहारात समावेश केल्यास तो शरीराला उर्जा, रोगप्रतिकारक शक्ती आणि दीर्घकालीन आरोग्य प्रदान करतो.