फोटो सौजन्य - Social Media
रस्त्याच्या कडेला असलेल्या झाडांच्या खोडांना पांढरा रंग लावणे ही एक सामान्य प्रथा आहे, जी आपण अनेकदा पाहतो. ही प्रथा केवळ भारतातच नाही, तर जगभरातील अनेक देशांमध्ये प्रचलित आहे. पण तुम्ही कधी विचार केला आहे का की असं का केलं जातं? यामागे काही वैज्ञानिक कारणे देखील आहेत. झाडांच्या खोडांना पांढरा रंग लावण्यामागील सर्वात महत्त्वाचे कारण म्हणजे त्यांना कीटक आणि रोगांपासून संरक्षण देणे. या प्रक्रियेत चूना (लाइम) आणि पाण्याच्या मिश्रणाचा वापर केला जातो, जे नैसर्गिक कीटकनाशकासारखे काम करते. हे मिश्रण झाडांवर चढणाऱ्या कीटकांना अडवते आणि झाडांना विविध रोगांपासून वाचवते. यामुळे झाडे निरोगी आणि दीर्घकाळ तग धरून राहतात.
तापमान नियंत्रण हे आणखी एक महत्त्वाचे कारण आहे. पांढरा रंग सूर्याच्या किरणांना परावर्तित करतो, ज्यामुळे झाडांच्या खोडांचे तापमान नियंत्रित राहते. उन्हाळ्यात प्रखर उन्हामुळे झाडांच्या खोडांचे तापमान खूप वाढू शकते, ज्यामुळे त्यांना हानी पोहोचू शकते. पांढरा रंग झाडांच्या खोडांना थंड ठेवण्यास मदत करतो आणि त्यांना ऊष्णतेच्या दुष्परिणामांपासून संरक्षण देतो. रस्त्याच्या कडेला असलेल्या झाडांना पांढरा रंग लावण्याचे आणखी एक महत्त्वाचे कारण म्हणजे रात्री दृश्यता वाढवणे. पांढरा रंग अंधारात सहज दिसतो, त्यामुळे वाहनचालकांना झाडांची स्पष्ट जाणीव होते. हे रस्त्यावरील अपघात टाळण्यास मदत करते आणि प्रवास अधिक सुरक्षित बनवतो.
याशिवाय, पांढरा रंग स्वच्छता आणि सौंदर्याचे प्रतीक मानला जातो. झाडांच्या खोडांना हा रंग दिल्यास परिसर अधिक स्वच्छ, आकर्षक आणि नीटनेटका दिसतो. त्यामुळे शहर आणि गावातील रस्त्यांचे सौंदर्य वाढते आणि पर्यावरण अधिक सुशोभित होते. हा रंग झाडांचे आयुष्य वाढवण्यासही मदत करतो. झाडांच्या खोडांना पांढरा रंग लावल्याने त्यांना विविध बुरशीजन्य आणि जंतुसंसर्गजन्य रोगांपासून संरक्षण मिळते, तसेच घातक कीटक आणि किड्यांचा प्रादुर्भाव होण्याची शक्यता कमी होते. परिणामी, झाडे अधिक काळ हिरवीगार आणि तजेलदार राहतात. याशिवाय, उन्हाळ्यात हा रंग झाडांच्या खोडांना थंडावा देतो आणि उष्णतेपासून संरक्षण करतो. उष्ण हवामानात झाडांच्या खोडांवर थेट सूर्यप्रकाश पडल्यास त्यांना हानी होऊ शकते, परंतु पांढऱ्या रंगामुळे सूर्यकिरणांचे परावर्तन होते, ज्यामुळे झाडांचे खोड थंड राहते आणि त्यांचे नुकसान टळते. यामुळे झाडे अधिक निरोगी आणि दीर्घकाळ तग धरू शकतात. शिवाय, पांढऱ्या रंगामुळे झाडे रात्री अधिक चांगली दिसतात, ज्यामुळे वाहनचालकांना रस्त्याच्या कडेला असलेल्या झाडांची जाणीव होते आणि अपघात टाळण्यास मदत होते.
ही प्रथा झाडांचे संरक्षण, रस्त्यांची सुरक्षितता आणि परिसराचे सौंदर्य टिकवण्यासाठी अत्यंत उपयुक्त ठरते. त्यामुळे पुढच्या वेळी तुम्ही रस्त्याच्या कडेला झाडांच्या खोडांना पांढरा रंग लावलेला पाहिलात, तर त्यामागची कारणे सहज लक्षात येतील. हा छोटासा उपाय निसर्गसौंदर्य टिकवण्यास मदत करत असल्याने आपणही पर्यावरणाच्या सुरक्षेसाठी आणि झाडांच्या संवर्धनासाठी यामध्ये योगदान देऊ शकतो!
