Paris Paralympics 2024 Sheetal Devi : महिला एकेरीच्या कंपाऊंड तिरंदाजीच्या पात्रता फेरीत भारताच्या शीतल देवी आणि तुर्कीच्या गिरडी ओझनूर या दोघींननी विश्वविक्रम मोडीत काढला. पहिल्या पात्रता फेरीत जागतिक विक्रमी धावसंख्या ६९८ होती. पण ओझनूर आणि शीतल यांनी अनुक्रमे ७०४ आणि ७०३ गुण मिळवत विश्वविक्रमाच्या पुढे गेल्या आहे. शीतलने 703 गुण मिळवत द्वितीय स्थान मिळवले. शीतल देवी ही जम्मू-काश्मीरमधील किश्तवाड येथील रहिवासी आहेत. 16 वर्षीय शीतलने चीनमधील हांगझोऊ येथे झालेल्या आशियाई पॅरा गेम्समध्ये दोन सुवर्णांसह तीन पदके जिंकून इतिहास रचला होता. एकाच आवृत्तीत दोन सुवर्ण जिंकणारी ती पहिली भारतीय महिला आहे.
शीतल देवीचा विश्वविक्रम
Already quite popular in Indian circles, 17yo Sheetal Devi has been getting some international coverage too even before her Paralympics debut later today. The only female armless archer in Paris.
🎥 Look at the grouping here 🎯🎯 pic.twitter.com/1sdHhhw0XF
— Vinayakk (@vinayakkm) August 29, 2024
कोण आहे शीतल देवी?
शीतल देवी या जम्मू-काश्मीरमधील किश्तवाड येथील रहिवासी आहेत. 16 वर्षीय शीतलने चीनमधील हांगझोऊ येथे झालेल्या आशियाई पॅरा गेम्समध्ये दोन सुवर्णांसह तीन पदके जिंकून इतिहास रचला. एकाच आवृत्तीत दोन सुवर्ण जिंकणारी ती पहिली भारतीय महिला आहे.
शीतल देवी यांचे चरित्र
शीतल देवी यांचा जन्म जम्मू-काश्मीरमधील किश्तवाड जिल्ह्यातील लोई धार या दुर्गम गावात एका गरीब कुटुंबात झाला. शीतलचे वडील शेतकरी असून आई घरात शेळ्या सांभाळते.
शीतलचा संघर्ष आणि करिअर
गरीब कुटुंबातील या मुलीचे आयुष्य जन्मापासूनच संघर्षमय होते. १६ वर्षीय शीतलला जन्मापासून दोन हात नव्हते. शीतलला जन्मजात फोकोमेलिया या आजाराने ग्रासले आहे. या आजारात अवयव पूर्णपणे विकसित होत नाहीत. मात्र, शस्त्र नसणे हा शीतलसाठी अपंगत्वाचा शाप ठरला नाही.
दोन्ही हात नसताना केवळ या अवयवांचा वापर करून सराव
त्याने धनुर्विद्या सुरू केली. दोन्ही हातांशिवाय शीतल केवळ छाती, दात आणि पाय यांचा आधार घेऊन तिरंदाजीचा सराव करीत असे. अशी कामगिरी करणारी ती पहिली भारतीय खेळाडू ठरली. आंतरराष्ट्रीय स्तरावर स्पर्धा करणारी ती हात नसलेली पहिली तिरंदाज आहे.
आशियाई पॅरा गेम्स 2023 मध्ये पदक जिंकणाऱ्या भारतीय खेळाडूंची भेट
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी आशियाई पॅरा गेम्स 2023 मध्ये पदक जिंकणाऱ्या भारतीय खेळाडूंची भेट घेतली होती. या खेळाडूंमध्ये जम्मू-काश्मीरच्या एका होतकरू मुलीचाही समावेश आहे, पंतप्रधान मोदींनी तिला आशीर्वाद दिल्याचा फोटो सोशल मीडियावर व्हायरल झाला होता. या कन्येने देशाचा गौरव तर केलाच पण अनेक महापुरुषांवरही प्रभाव टाकला आहे. याआधी आनंद महिंद्रा यांनीही आशियाई क्रीडा स्पर्धेत सुवर्णपदक जिंकणाऱ्या या महिला खेळाडूचे कौतुक केले होते. आशियाई क्रीडा स्पर्धेत पदक जिंकणारी जम्मूची सोळा वर्षांची मुलगी शीतल देवी बद्दल जाणून घेऊया.
शीतल देवीचे कर्तृत्व
प्रशिक्षणाच्या सुरुवातीच्या दिवसांत तिला धनुष्यही उचलता येत नव्हते, पण तिने उजव्या पायाने धनुष्य उचलण्याचा सराव केला आणि दोन वर्षांच्या कठोर प्रशिक्षणानंतर तिने विजय मिळवला. 2021 मध्ये तिरंदाज म्हणून आपल्या कारकिर्दीला सुरुवात करणाऱ्या शीतलने किश्तवाडमधील भारतीय सैन्याच्या युवा स्पर्धेत प्रथमच भाग घेतला. प्रशिक्षणादरम्यान, त्याच्यासाठी एक विशेष धनुष्य तयार केले गेले, जेणेकरून ती आपल्या पायाने धनुष्य सहजपणे उचलू शकेल आणि आपल्या खांद्यावरून बाण काढू शकेल. अभिलाषा चौधरी आणि कुलदीप वेदवान हे त्यांचे प्रशिक्षक आहेत.
आनंद महिंद्रा यांनी कौतुक केले
शीतलने पॅरा तिरंदाजी स्पर्धेत दोन सुवर्ण आणि एक रौप्यपदक जिंकले. तिची चमकदार कामगिरी पाहून आनंद महिंद्रा यांनी शीतलला त्यांच्या कंपनीची कोणतीही इच्छित कार ऑफर केली. शीतलसाठी एक पोस्ट शेअर करताना ती म्हणाली, मी माझ्या आयुष्यातील छोट्या-छोट्या समस्यांबद्दल तक्रार करणार नाही. शीतल तुम्हा सर्वांसाठी शिक्षिका आहे. कृपया आमच्या रेंजमधून कोणतीही कार निवडा आणि आम्ही ती तुमच्या सोयीनुसार सानुकूलित करू आणि तुम्हाला भेट देऊ.