नाटो दहशतीत! 30 वर्षे राज्य करणारा युरोपचा शेवटचा हुकूमशहा, पुतीनचा मित्र बेलारूसमध्ये 'बंपर विजयाच्या' मार्गावर ( फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया)
मिन्स्क : बेलारूसमध्ये अलेक्झांडर लुकाशेन्को पुन्हा एकदा विजयाकडे वाटचाल करत आहेत, जे त्यांच्या तीन दशकांच्या सत्तेला पुन्हा एकदा पुष्टी देणारे आहे. लुकाशेन्को 1994 पासून बेलारूसचे अध्यक्ष आहेत आणि युरोपमधील सर्वात दीर्घकाळ सत्तेवर असलेले नेता म्हणून ओळखले जातात. यावेळीही लुकाशेन्को यांच्या विजयाचे एक्झिट पोल्सवर आधारित अंदाज आहेत, ज्यामुळे विरोधकांना शंका आहे की निवडणुका होण्याआधीच त्यांचा विजय ठरलेला आहे.
2020 मधील निवडणूक आणि विरोधाची तीव्रता
लुकाशेन्को यांनी 2020 मध्ये घेतलेल्या निवडणुकीत 80% मतांसह विजय प्राप्त केला होता. परंतु, विरोधकांचा आरोप होता की या निवडणुकीत व्यापक फसवणूक झाली आणि हेराफेरी करण्यात आली. स्वेतलाना तिखानोव्स्काया या मुख्य विरोधी नेत्याने दावा केला होता की ती या निवडणुकीत जिंकली होती. या आरोपांमुळे बेलारूसमध्ये मोठ्या प्रमाणात हिंसक निदर्शने झाली, ज्यावर सरकारने जबरदस्त दडपण आणले. या आंदोलनात 1200 हून अधिक लोकांना तुरुंगात टाकण्यात आले, आणि स्वेतलानाला तिच्या दोन मुलांसोबत परदेशी पळून जावे लागले.
पुतिन आणि लुकाशेन्को यांच्यातील संबंध आणि नाटोला धक्का
लुकाशेन्को आणि रशियाचे अध्यक्ष व्लादिमीर पुतिन यांच्यातील गटबंधन, विशेषत: बेलारूसच्या लष्करी संबंधांमुळे नाटो देशांमध्ये चिंता वाढली आहे. 2020 च्या निवडणुकीत, स्वेतलानाच्या विरोधकांवर होणाऱ्या दडपशाहीला पुतिनचा अप्रत्यक्ष पाठिंबा होता. युक्रेनवरील आक्रमणासाठी बेलारूसने रशियाला त्याच्या जमिनीचा वापर करण्याची परवानगी दिली आहे, ज्यामुळे दोन्ही देशांमधील लष्करी संबंध आणखी मजबूत झाले आहेत.
रशियाने बेलारूसला मोठ्या प्रमाणात संहारक शस्त्रे आणि क्षेपणास्त्रे दिली आहेत. यामुळे शेजारील नाटो देश, विशेषत: पोलंड, बाल्टिक देश आणि इतर शेजारी, चिंतेत आहेत. बेलारूसने नाटो देशांच्या सीमेजवळ सैन्य स्थानिक करणे सुरू केले आहे, जे नाटोच्या सध्याच्या तणावात भर घालणारे आहे.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : Israel-Hamas Ceasefire: एका मुलीसाठी हमास आणि इस्रायलमध्ये वादावादी; जाणून घ्या कोण आहे जिच्यासाठी शस्त्रे उगारली
निवडणूक प्रक्रिया आणि निरिक्षणाची कमतरता
बेलारूसच्या निवडणुकीत यावेळी कोणत्याही निष्पक्ष निरीक्षकांना सहभागी होण्याची परवानगी नाही. याशिवाय, बेलारूसमध्ये 35 लाख नागरिक परदेशात राहतात, परंतु त्यांना मतदान करण्याची परवानगी नव्हती. निवडणुकीत लुकाशेन्को यांच्या विरोधकांनी निवडणुकीत भाग घेतला असला तरी, ते केवळ नाममात्र विरोधक म्हणून उपस्थित आहेत. विरोधक सक्रियपणे लुकाशेन्कोला विरोध करत नाहीत, तर ते त्याला मदत करण्यात व्यस्त आहेत.
दशकभराचा विचार आणि भविष्याचा अंदाज
लुकाशेन्को यांच्या राजवटीला 30 वर्षे झाली आहेत, आणि त्याच्या सत्तेत मोठे बदल झाले आहेत. त्यांनी विरोधकांना दडपले असून, देशात केवळ एकच पक्षीय राजकारण बळकट केले आहे. त्यांचा विजय, विशेषत: पुतीनच्या समर्थनामुळे, अंतरराष्ट्रीय स्तरावर विवादास्पद ठरला आहे. बेलारूसमध्ये सत्तेवर असलेले लुकाशेन्को अजूनही अनेक लोकांना विरोध करत आहेत, परंतु त्यांच्या राजवटीच्या वर्चस्वाने देशातील राजकारणावर एकल साहस दर्शवले आहे.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : ISRO ची शतकाकडे वाटचाल; श्रीहरिकोटा येथून 100 व्या प्रक्षेपणाची तयारी पूर्ण
लुकाशेन्को यांचा विजय बेलारूसच्या भविष्याचा निश्चित निर्धार करत असला तरी, युरोप आणि जागतिक राजकारणात त्याचे मोठे परिणाम होण्याची शक्यता आहे. बेलारूस आणि रशियाच्या सैन्य संबंधांमुळे नाटोचा ताण अधिक वाढू शकतो, जो पुढील काळात आशंकाचे कारण ठरू शकतो.