ग्रामीण आणि बांधकाम क्षेत्रासाठी खूशखबर, भारताच्या GDP 7.6 टक्क्यांपर्यंत पोहोचू शकतो, काय होतील फायदे जाणून घ्या (फोटो सौजन्य - सोशल मीडिया)
India Q4 GDP Marathi News: आर्थिक वर्ष २०२५ च्या चौथ्या तिमाहीत भारताचा आर्थिक विकास दर वेग घेऊ शकतो आणि किमान चार तिमाहींमधील सर्वोच्च पातळी गाठू शकतो. मागील तीन तिमाहींमध्ये विकास दर मध्यम होता. कृषी उत्पादन, ग्रामीण वापराची मागणी, व्यापार, हॉटेल्स, वाहतूक आणि बांधकाम क्षेत्रातील वाढ यामुळे चौथ्या तिमाहीत मजबूत वाढ अपेक्षित असल्याचे विश्लेषकांचे म्हणणे आहे.
आर्थिक वर्ष २५ च्या पहिल्या तीन तिमाहीत अर्थव्यवस्थेचा विकास दर ६.५ टक्के, ५.६ टक्के आणि ६.२ टक्के होता. राष्ट्रीय सांख्यिकी कार्यालयाने (NSO) आर्थिक वर्ष 25 मध्ये 6.5 टक्के आणि चौथ्या तिमाहीत 7.6 टक्के वाढीचा अंदाज वर्तवला आहे. एनएसओ या शुक्रवारी चौथ्या तिमाहीतील वाढीचा डेटा आणि आर्थिक वर्ष २५ साठी सकल देशांतर्गत उत्पादन (जीडीपी) वाढीचा तात्पुरता अंदाज जाहीर करेल.
चौथ्या तिमाहीत, खतांच्या विक्रीत तिसऱ्या तिमाहीच्या तुलनेत ५.४ टक्क्यांनी वाढ झाली आणि ट्रॅक्टरच्या विक्रीत २३.४ टक्क्यांनी वाढ झाली. कृषी क्षेत्राच्या वाढीचे मूल्यांकन करण्यासाठी अशा सुरुवातीच्या निर्देशकांचा वापर केला जातो. या काळात, कृषी कर्ज ११.३ टक्के या काहीशा मंद दराने वाढले, परंतु ते दुहेरी अंकात राहिले. बार्कलेज येथील मुख्य भारतीय अर्थशास्त्रज्ञ आस्था गुडवानी म्हणाल्या, “आगामी पीक अंदाजानुसार गव्हाचे विक्रमी उत्पादन होण्याची शक्यता वर्तवण्यात आली आहे.
यानुसार, आपल्याला कृषी क्षेत्राच्या विकास दरात वाढ दिसून येईल. त्यानुसार, चौथ्या तिमाहीत शेतीतील सकल मूल्यवर्धित (GVA) 5.8 टक्क्यांनी वाढेल, जे तिसऱ्या तिमाहीतील 5.6 टक्क्यांपेक्षा जास्त आहे. शहरांमधील मागणी मंदावली असली तरी, चौथ्या तिमाहीत कृषी उत्पादनात वाढ आणि ग्रामीण मजुरीत वास्तविक वाढ (२.३ टक्के) यामुळे ग्रामीण मागणी वाढण्याची अपेक्षा आहे.
आयडीएफसी बँकेच्या मुख्य अर्थतज्ज्ञ गौरा सेनगुप्ता म्हणाल्या, ‘नील्सन आयक्यू सर्वेक्षणानुसार, चौथ्या तिमाहीत ग्रामीण भागात एफएमसीजी विक्रीत ८.४ टक्क्यांनी वाढ झाली आहे. तथापि, दुचाकी विक्री आणि डिझेल वापरातील वाढ मंदावली आहे आणि ग्रामीण निर्देशकांमध्ये एकसमान सुधारणा झालेली नाही. या तिमाहीत प्रवासी वाहन विक्री २.३ टक्के, ग्राहकोपयोगी वस्तूंचे उत्पादन १ टक्के आणि वैयक्तिक कर्ज (१४ टक्के) शहरी वापराइतक्याच वेगाने वाढले. “खऱ्या शहरी वेतनवाढीचा दर कमी एकल अंकात राहिला आहे,” सेनगुप्ता म्हणाले. शहरी भागात एफएमसीजी विक्रीचे प्रमाण २.६ टक्क्यांवर कमकुवत राहिले. शहरांमध्ये यूपीआय, डेबिट आणि क्रेडिट कार्डद्वारे इलेक्ट्रॉनिक पेमेंटमध्येही मंदी दिसून येत आहे.
तथापि, चौथ्या तिमाहीत देशांतर्गत हवाई प्रवास १२ टक्के, टोल संकलन १७.२ टक्के, ई-वे बिल संकलन १९.४ टक्के आणि बंदर मालवाहतूक ३.७ टक्के यांचा वाढीचा दर सुधारला आहे, जो व्यापार, हॉटेल आणि वाहतूक क्षेत्रातील वाढीचे संकेत देतो. सेवा क्षेत्रातील स्टीलच्या वापरात ११.८ टक्के वाढ आणि सिमेंट उत्पादनात १२.४ टक्के वाढ झाल्याने बांधकाम क्षेत्रातील वाढ दिसून येते.
केअर रेटिंग्जने एका नोटमध्ये म्हटले आहे की, “हॉटेल आणि वाहतूक क्षेत्रातील वाढीमुळे चौथ्या तिमाहीत जीडीपी आणखी वाढू शकतो.” कुंभमेळा आणि प्रमुख कार्यक्रमांमुळे प्रवासाच्या हालचाली वाढल्या आहेत. याशिवाय, चौथ्या तिमाहीत परदेशी पर्यटकांच्या आगमनात १.३ टक्क्यांनी घट झाली, तर तिसऱ्या तिमाहीत ती ३ टक्क्यांनी घटली. परंतु औद्योगिक क्षेत्रातील उत्पादन मंदावण्याची शक्यता आहे. सेनगुप्ता म्हणाले, ‘चौथ्या तिमाहीत बिगर-वित्तीय कंपन्यांच्या निव्वळ नफ्यात वाढ 6.5 टक्क्यांवर मंदावली. विक्रीतील वाढीचा दर देखील एक अंकात राहिला. उत्पादनात वापरल्या जाणाऱ्या साहित्याच्या किमतीत वाढ झाल्यामुळे उत्पादकांचे नफा कमी झाले आहे.