GST परिषद GST स्लॅब चार वरून दोन करू शकते (फोटो सौजन्य - Google Gemini AI)
वस्तू आणि सेवा कर परिषदेची बैठक आजपासून सुरू होत आहे. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी स्वातंत्र्यदिनी जीएसटी रचनेत व्यापक सुधारणा करण्याची घोषणा केली होती. त्या पार्श्वभूमीवर जीएसटी परिषदेची ही बैठक अत्यंत महत्त्वाची ठरली आहे. बैठकीत दैनंदिन वापराच्या वस्तूंवरील जीएसटी कमी करण्याचा निर्णय घेतला जाऊ शकतो. तूप, लोणी, टूथपेस्ट, शाम्पू, चीज, दूध पावडर, सिमेंट आणि कारसह सामान्य माणसाने वापरलेल्या इतर अनेक वस्तूंवरही GST कमी केला जाऊ शकतो. त्याचा थेट फायदा सामान्य ग्राहकांना आणि लहान व्यावसायिकांना होईल.
GST परिषद GST स्लॅब चार वरून दोन करू शकते. २८ आणि १२ टक्के कर स्लॅब रद्द करता येतात आणि फक्त ५ टक्के आणि १८ टक्के स्लॅब ठेवता येतात. २५० हून अधिक वस्तूंवरील सध्याच्या १२ टक्के करात बदल करता येतो. यापैकी सुमारे २२३ वस्तू ५ टक्के स्लॅबमध्ये आणि उर्वरित १८ टक्के स्लॅबमध्ये ठेवता येतात. त्याचप्रमाणे, २८ टक्के स्लॅबमधील सुमारे ३० वस्तू १८ टक्केच्या कक्षेत आणता येतात. सध्याच्या २८% पेक्षा कमी दराने कर आकारला जाऊ शकणाऱ्या उत्पादनांमध्ये वाहनांचे भाग, एअर कंडिशनर, टेलिव्हिजन, मोटारसायकल, लीड-अ‍ॅसिड बॅटरी इत्यादींचा समावेश आहे.
August GST Collection: अर्थव्यवस्थेला बळकटी! ऑगस्टमध्ये जीएसटी संकलनात मोठी वाढ; जाणून घ्या आकडेवारी
GST कौन्सिलच्या बैठकीत ५% जीएसटी दरात कपड्यांचा समावेश करण्याची योजना आहे. त्याचप्रमाणे, अन्नपदार्थांवरील जीएसटी देखील कमी केला जाऊ शकतो. सिमेंटवरील जीएसटी स्लॅब कमी करण्याची देखील शक्यता आहे. सध्या, सिमेंटवर २८% जीएसटी आकारला जातो, जो १८% पर्यंत कमी केला जाऊ शकतो. त्याचप्रमाणे, टर्म इन्शुरन्स आणि आरोग्य विम्यावरील जीएसटी देखील रद्द केला जाऊ शकतो.
४ मीटर पर्यंतच्या लहान कारवरील जीएसटी दर २८% वरून १८% पर्यंत कमी होण्याची शक्यता आहे. सध्या, या कारवर २८% जीएसटी आणि २२% सेस आकारला जातो. अशाप्रकारे, सध्या या कारवर ५०% कर भरावा लागतो. जीएसटी दर १८% झाल्यानंतर, एकूण प्रभावी दर ४०% पर्यंत कमी होईल. याशिवाय, ७,५०० रुपयांपेक्षा कमी भाडे असलेल्या हॉटेल खोल्यांवर जीएसटी १२% वरून ५% पर्यंत कमी केला जाऊ शकतो.
सध्या चार जीएसटी स्लॅब आहेत, परंतु जर आपण ०% देखील मोजले तर ते पाच होतात – ०%, ५%, १२%, १८% आणि २८%. या स्लॅब अंतर्गत विविध वस्तू आणि सेवांचे वर्गीकरण केले आहे. खाली एक तक्ता आहे जो प्रत्येक स्लॅब आणि त्यात समाविष्ट असलेल्या प्रमुख वस्तूंची माहिती देतो. ही माहिती विविध विश्वसनीय स्त्रोतांवर आधारित आहे (जसे की जीएसटी कौन्सिल, सरकारी पोर्टल आणि इतर वेबसाइट).
| GST Slab | वस्तू आणि सेवा |
|---|---|
| 0% (शून्य-रेटेड) | आवश्यक वस्तू: ताजी फळे, भाज्या, दूध, दही, लस्सी, मध, पीठ, बेसन, ताजे मांस, मासे, कोंबडी, अंडी, ब्रेड, मीठ, बिंदी, सिंदूर, बांगड्या, हातमाग, प्रसाद – इतर: छापील पुस्तके, वर्तमानपत्रे, तिकिटे, न्यायालयीन कागदपत्रे
सेवा: काही आवश्यक सेवा जसे की सार्वजनिक वाहतूक (नॉन-एसी) |
| 5% | खाद्यपदार्थ: स्किम्ड मिल्क पावडर, चहा, कॉफी, मसाले, पॅकेज्ड पनीर, साबुदाणा, रस्क, पिझ्झा ब्रेड, खाद्यतेल – इतर वस्तू: अगरबत्ती, काजू, खते, आयुर्वेदिक औषधे, फिश फिलेट, जीवनरक्षक औषधे, इन्सुलिन, ₹५०० पर्यंतचे पादत्राणे, ₹१,००० पर्यंतचे कपडे, कॉयर मॅट्स, ब्रेल वस्तू
सेवा: रेल्वे, नॉन-एसी रेस्टॉरंट्स, टेकवे फूड, ₹७,५०० पेक्षा कमी किमतीचे हॉटेल रूम |
| 12% | अन्नपदार्थ: फळांचा रस, लोणी, चीज, गोठलेले मांस उत्पादने, स्नॅक्स (ब्रँडेड) – इतर वस्तू: टूथपेस्ट, प्रक्रिया केलेले अन्न, छत्री, शिवणकामाचे यंत्र, मोबाईल फोन (काही श्रेणी)
सेवा: बिझनेस क्लास विमान प्रवास, काही बांधकाम सेवा |
| 18% | बहुतेक ग्राहक उत्पादने: मोबाईल फोन, सौंदर्यप्रसाधने, चॉकलेट, बेक्ड आयटम (जसे की केक, पेस्ट्री), आईस्क्रीम, मिनरल वॉटर, केसांचे तेल, साबण, रेफ्रिजरेटर, वॉशिंग मशीन
सेवा: एसी रेस्टॉरंट्स, टेलिकॉम सेवा, आयटी सेवा, ब्रँडेड हॉटेल सेवा (₹७,५०० पेक्षा जास्त) – इतर: औद्योगिक मध्यवर्ती उत्पादने, काही भांडवली वस्तू |
| 28% | लक्झरी आणि ‘सिन गुड्स’: कार, एअर कंडिशनर, सिगारेट, तंबाखू उत्पादने, सॉफ्ट ड्रिंक्स, सिमेंट, रंग, परफ्यूम, डिशवॉशर, लक्झरी घड्याळे
सेवा: सट्टेबाजी, जुगार, सिनेमा तिकिटे, 5-स्टार हॉटेल सेवा , अतिरिक्त: काही वस्तूंवर सेस (उदा. लक्झरी कार, तंबाखू) |
