भूकंप आणि भूमिगत अणुचाचण्यांमधील गुप्त संबंध: नवीन संशोधनाचा खळबळजनक दावा( फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया)
Earthquake Or Underground Nuclear Test : भूकंप आणि भूमिगत अणुचाचण्यांबद्दल एक महत्वाचे आणि धक्कादायक संशोधन समोर आले आहे. या संशोधनात असे म्हटले गेले आहे की भूकंपाचे धक्के पृथ्वीला हादरवतातच असे नाही. याऐवजी, भूमिगत अणुचाचण्यांमुळेही पृथ्वीवर अशा धक्क्यांचा अनुभव होऊ शकतो. या संशोधनाने एक गडबड निर्माण केली आहे, कारण यामुळे भूकंप आणि भूमिगत अणुचाचण्यांच्या सिग्नलमधील फरक ओळखण्याचे कार्य अधिक कठीण होऊ शकते.
लॉस अलामोस राष्ट्रीय प्रयोगशाळेतील भूकंप शास्त्रज्ञांनी केलेल्या संशोधनानुसार, भूकंपाचे सिग्नल आणि भूमिगत अणुचाचणीचे सिग्नल ओळखणे खूप कठीण होते. बुलेटिन ऑफ द सिस्मॉलॉजिकल सोसायटी ऑफ अमेरिकेने प्रकाशित केलेल्या या संशोधनाच्या पुनरावलोकनात असे म्हटले आहे की भूकंप होणारे क्षेत्र आणि भूमिगत अणुचाचणीच्या क्षेत्रांमधील सिग्नल्स अतिशय समान असू शकतात. त्यामुळं अणुचाचणींच्या स्फोटांमुळे भूकंपाच्या सिग्नलवर प्रभाव पडतो आणि ते वेगळे ओळखणे कठीण होते.
अलीकडच्या काही दशकांमध्ये उत्तर कोरियाने सहा भूमिगत अणुचाचण्या केल्या आहेत. यामुळे प्रादेशिक भूकंपीय उपकरणांची अधिक कडक तपासणी केली जात आहे. या तपासणीच्या परिणामस्वरूप असे दिसून आले आहे की चाचणी क्षेत्राभोवती अधिक तीव्रतेच्या भूकंपीय हालचाली आढळत आहेत. या भूकंपांच्या धक्क्यांमध्ये अनेक लहान धक्के देखील समाविष्ट आहेत. त्यामुळे अणुचाचणीच्या स्फोटांचे ओळखणे आणि भूकंपाच्या धक्क्यांची वेगळेपण ओळखणे खूप कठीण होत आहे.
Project Cannikin was the largest underground nuclear test by the U.S., conducted in 1971 on Amchitka Island. This 5-megaton blast was part of testing a missile warhead. The island, once a WWII military outpost, became a key site for nuclear tests. pic.twitter.com/vg1QkQFK6O — Atomic Museum (@AtomicMuseum) November 21, 2024
credit : social media
तसेच, भूकंपांच्या धक्क्यांचा आणि भूमिगत अणुचाचणीच्या स्फोटांचा सिग्नल एकमेकांवर आच्छादित होऊ शकतो, ज्यामुळे दोन्ही घटकांमध्ये फरक करणे अधिक कठीण होते. यामुळे अणुचाचणीच्या स्फोटांचे प्रभाव भूकंपाच्या नैसर्गिक सिग्नलमध्ये समाविष्ट होतात, आणि यामुळे त्यांचे निरीक्षण करणे अधिक आव्हानात्मक ठरते.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : ‘जंग करनी है तो…’ भारताच्या कृतीवर पाकिस्तानी लोकांचा स्वतःवरच ‘मीम अटॅक’, एकदा पहाच
आतापर्यंत हे मानले जात होते की भूकंपाच्या सिग्नलमुळे अणुचाचणीच्या स्फोटांना लपवता येत नाही. मात्र, नवीन संशोधनाने हे समज चुकीचे ठरवले आहे. भूकंप आणि अणुचाचणीचे धक्के एकमेकांवर आदळून त्यांना वेगळे ओळखणे अत्यंत कठीण झाले आहे. यामुळे भूकंप आणि भूमिगत अणुचाचणी यामधील फरक ओळखण्यासाठी तंत्रज्ञान अजूनही अपयशी ठरत आहे. यासह, संशोधकांनी असे देखील सांगितले आहे की, स्फोटांचे संकेत आणि भूकंपाच्या सिग्नल्सचे एकत्रीकरण देखील अधिक चकचकित होऊ शकते, ज्यामुळे अणुचाचणीची कडवटपणे तपासणी करणे कठीण होईल.
नवीन संशोधनाच्या निष्कर्षामुळे अणुचाचणीचा शोध घेणाऱ्या शास्त्रज्ञांच्या समुदायामध्ये चिंतेचे वातावरण निर्माण झाले आहे. भूकंप आणि अणुचाचणी यांचे मिश्रण ओळखण्याच्या कठीणतेमुळे, गुप्त अणुचाचण्या आणि त्यांचे उपयोगिता संशोधन करण्याच्या कार्यात आणखी अडचणी येऊ शकतात.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : ‘रक्ताची शपथ आणि बलिदान…’ पाकिस्तानी पंतप्रधान शाहबाज शरीफ यांचे पहलगामवर पहिलेच विधान
भूकंप आणि भूमिगत अणुचाचण्यांमधील तफावत ओळखण्याचे कार्य अधिक जिकरीचे होऊ शकते. या शोधामुळे भविष्यातील पृथ्वीचे अध्ययन आणि अणुचाचणी तपासणीचे कार्य अधिक जटिल होईल, कारण भूकंप आणि अणुचाचणीचे प्रभाव एकमेकांना लपवू शकतात. यामुळे वैज्ञानिक तंत्रज्ञानाला एक नवीन चॅलेंजला सामोरे जावे लागणार आहे.
