एप्रिल फूल डे दरवर्षी १ एप्रिल रोजी साजरा केला जातो. ते कधी सुरू झाले हे एक रहस्य आहे. लोक एकमेकांवर खोड्या खेळतात आणि शेवटी ‘एप्रिल फूल बनवलं’ म्हणतात आणि स्वतःला सांगतात की ही एक खोडी होती. एप्रिल फूल जनतेपर्यंत पोहोचवण्यात अनेक ब्रँड आणि मीडियाही मागे नाहीत. भारतात १९६४ मध्ये एप्रिल फूल या नावाने एक चित्रपट बनला होता, ज्याचे ‘एप्रिल फूल बनाया, उनको गुस्सा आया’ हे गाणे आजही 1 एप्रिलला खूप लक्षात राहतं.
काही इतिहासकारांच्या मते, एप्रिल फूल १५८२ मध्ये सुरू झाले. फ्रान्समध्ये ज्युलियन कॅलेंडरच्या जागी ग्रेगोरियन कॅलेंडर स्वीकारण्यात आले. ज्युलियन कॅलेंडरमधील हिंदू नववर्षाप्रमाणे, वर्षाची सुरुवात मार्चच्या शेवटी किंवा एप्रिलच्या सुरुवातीला होते. म्हणजेच एप्रिल २०१५ च्या आसपास.
ग्रेगोरियन कॅलेंडर म्हणजे जानेवारी ते डिसेंबर. ज्यांना कॅलेंडर बदलल्याची माहिती उशिरा मिळाली, त्यांनी मार्चच्या शेवटच्या आठवड्यापासून ते १ एप्रिलपर्यंत नवीन वर्ष साजरे केले आणि त्यामुळे त्यांच्यावर अनेक विनोद केले गेले. त्याची खिल्ली उडवली गेली. त्यांना एप्रिल फूल म्हटले गेले. त्यांच्या मागे कागदाचा बनलेला मासा ठेवा. त्याला पॉसॉन डेव्हरिल (एप्रिल फिश) असे म्हणतात. हा एक मासा होता जो सहज शिकार बनला होता. अशा स्थितीत अशा लोकांची टिंगल उडवली जाईल, जे सहज कुचराईचे बळी ठरतील.
इतिहासकार एप्रिल फूलला हिलेरिया (आनंदासाठी लॅटिन शब्द) शी देखील जोडतात. प्राचीन रोममधील सिबेल समुदायाच्या लोकांनी मार्चच्या शेवटी हा सण साजरा केला. यामध्ये लोक वेश धारण करून एकमेकांची आणि अगदी दंडाधिकाऱ्याची खिल्ली उडवत असत. हे प्राचीन इजिप्शियन कथांशी संबंधित आहे. काहीजण असेही म्हणतात की एप्रिल फूल हा वसंत ऋतू किंवा वसंत ऋतूच्या आगमनाशी संबंधित आहे. बदलत्या ऋतूंनी निसर्ग माणसाला मूर्ख बनवतो.
एप्रिल फूल १८ व्या शतकात ब्रिटनमध्ये आले. स्कॉटलंडमध्ये ही दोन दिवसांची परंपरा बनली. त्याची सुरुवात ‘Hunting the gawk’ (मूर्खाची शिकार करणे) पासून झाली, ज्यात लोकांना मूर्खाचे प्रतीक समजल्या जाणार्या पक्ष्याचे चित्र पाठवणे समाविष्ट होते. दुसरा दिवस टेली डे होता, जेव्हा लोक शेपटी किंवा ‘किक मी’ अशी चिन्हे चिकटवून त्यांची थट्टा केली जात होती.[blurb content=””]
काळ बदलला तसा एप्रिल फूल प्रसारमाध्यमांमध्येही लोकप्रिय झाला. १९५७ मध्ये बीबीसीने वृत्त दिले की स्विस शेतकऱ्यांनी नूडल्सचे पीक घेतले होते. यावर हजारो लोकांनी बीबीसीला फोन करून शेतकरी आणि पिकाची माहिती घेतली. १९९६ मध्ये, फास्ट-फूड रेस्टॉरंट चेन टॅको बेलने फिलाडेल्फियाची लिबर्टी बेल विकत घेतल्याचे सांगून लोकांना मूर्ख बनवले आणि त्याचे नाव टॅको लिबर्टी बेल असे ठेवले. गुगलही मागे राहिले नाही. टेलीपॅथिक सर्चपासून ते गुगल मॅप्सवर पॅकमन प्ले करण्यापर्यंत, घोषणा करून वापरकर्त्यांना फसवले आहे.
स्टीव्ह जॉब्स, स्टीव्ह वोझ्नियाक आणि रोनाल्ड वेन यांनी अॅपलची निर्मिती केली
हे एप्रिल फूल अजिबात नाही, पण पूर्णपणे सत्य आहे. Apple ची स्थापना १ एप्रिल १९७६ रोजी स्टीव्ह जॉब्स, स्टीव्ह वोझ्नियाक आणि रोनाल्ड वेन यांनी केली होती. तेव्हापासून ही कंपनी बहुराष्ट्रीय कंपनी म्हणून उदयास आली. त्याच्या सर्वात लोकप्रिय उत्पादनांमध्ये iPhone, iPad, MacBook यांचा समावेश आहे. गेल्या वर्षी Apple Inc. चे मूल्यांकन $2 ट्रिलियन म्हणजेच १४६ लाख कोटी होते.
समलिंगी विवाहाला परवानगी देणारा नेदरलँड हा पहिला देश ठरला आहे
२००१ मध्ये या दिवशी, नेदरलँड समलिंगी विवाहाला परवानगी देणारा पहिला देश बनला. प्यू रिसर्च सेंटरच्या मते, आज जगातील २९ देशांमध्ये समलिंगी विवाहांना परवानगी आहे. नेदरलँडशिवाय न्यूझीलंड, यूके, अमेरिका या देशांचा समावेश आहे. भारतात समलिंगी विवाह कायदेशीर नाही.
देशात आणि जगात १ एप्रिल रोजी घडलेल्या प्रमुख घटना पुढीलप्रमाणे आहेत