अमेरिकेने भारतीय आंब्यांच्या १५ शिपमेंट केल्या परत, निर्यातदारांचे ४ कोटींहून अधिक नुकसान (फोटो सौजन्य - सोशल मीडिया)
अमेरिकेने लॉस एंजेलिस, सॅन फ्रान्सिस्को आणि अटलांटा विमानतळांवर भारतीय आंब्यांच्या १५ शिपमेंट नाकारल्या. यामुळे निर्यातदारांना ४ कोटी रुपयांपेक्षा जास्त नुकसान झाले आहे. आंब्यांच्या कागदपत्रांमध्ये अनियमितता आढळून आल्याने, अमेरिकन अधिकाऱ्यांनी त्यांना नष्ट करण्याचे किंवा परत पाठवण्याचे आदेश दिले आहेत. निर्यातदारांनी सांगितले की आंबा हा नाशवंत पीक आहे आणि परतावा खर्च जास्त आहे, म्हणून तो अमेरिकेतच नष्ट करण्यात आला.
अमेरिकेत फळे आयात करण्यासाठी विकिरण प्रक्रिया अनिवार्य आहे. या प्रक्रियेत फळांचे जंतू मारले जातात. प्रक्रिया पूर्ण झाल्यानंतर निर्यातदाराला PPQ203 फॉर्म (कीटक नियंत्रण प्रमाणपत्र) जारी केला जातो. भारतात, ही प्रक्रिया नवी मुंबई येथील एका प्लांटमध्ये USDA (यूएस डिपार्टमेंट ऑफ अॅग्रीकल्चर) च्या देखरेखीखाली होते.
८-९ मे रोजी येथून आंब्यावर प्रक्रिया केल्यानंतर PPQ203 फॉर्म जारी करण्यात आला. जेव्हा ही शिपमेंट अमेरिकेत पोहोचली तेव्हा अधिकाऱ्यांना कागदपत्रांमध्ये त्रुटी आढळल्या. अमेरिकेच्या कृषी विभागाच्या मते, PPQ203 फॉर्म चुकीच्या पद्धतीने भरण्यात आला होता, ज्यामुळे शिपमेंट नाकारण्यात आले. परंतु ही चूक कीटकांच्या उपस्थितीशी संबंधित नव्हती, तर फॉर्म भरताना झालेल्या चुकांमुळे झाली.
निर्यातदार म्हणतात की त्यांना इरॅडिएशन प्लांटच्या चुकांची किंमत मोजावी लागत आहे. एका व्यापाऱ्याने सांगितले की, PPQ203 फॉर्म फक्त USDA अधिकाऱ्यांकडून जारी केला जातो. जर उपचार झाले नसते तर हा फॉर्म उपलब्ध झाला नसता. चूक झाल्यास मुंबई विमानतळावरून शिपमेंट क्लिअर केले जात नाही.
दुसऱ्या व्यापाऱ्याने सांगितले की, ९ ते ११ मे दरम्यान लॉस एंजेलिस विमानतळावर त्याचा माल थांबवण्यात आला होता आणि नंतर तो नष्ट करण्याचे आदेश देण्यात आले. व्यापारी म्हणतो की आम्ही सर्व नियमांचे पालन केले, तरीही आम्हाला नुकसान सहन करावे लागले.
या घटनेमुळे व्यापाऱ्यांचे सुमारे ५ लाख डॉलर्स (सुमारे ४.२ कोटी रुपये) नुकसान झाले आहे. अमेरिका ही भारतीय आंब्यांची मोठी बाजारपेठ आहे. या प्रकरणात, कृषी आणि प्रक्रिया केलेले अन्न उत्पादने निर्यात विकास प्राधिकरण (APEDA) ने सांगितले की हे प्रकरण महाराष्ट्र राज्य कृषी पणन मंडळ (MSAMB) शी संबंधित आहे, त्यांच्याशी संपर्क साधा. या प्रकरणात एमएसएएमबीने कोणतीही प्रतिक्रिया दिलेली नाही.
अमेरिकेच्या कृषी विभागाने म्हटले आहे की व्यापाऱ्यांना माल परत करण्याचा किंवा नष्ट करण्याचा खर्च सहन करावा लागेल. यूएस कस्टम्स डिपार्टमेंट (CBP) ने म्हटले आहे की PPQ203 फॉर्म “चुकीच्या पद्धतीने जारी केले गेले” होते आणि ते प्रवेश आवश्यकता पूर्ण करत नव्हते. या घटनेनंतर, व्यापारी भारतीय आंब्यांच्या दर्जाच्या प्रक्रियेवर प्रश्नचिन्ह उपस्थित करत आहेत आणि भविष्यात अशी घटना पुन्हा घडण्याची भीती आहे.