फोटो सौजन्य - Social Media
हिवाळ्यात आपली रोगप्रतिकारक शक्ती आणि पचनसंस्था संतुलित ठेवण्यासाठी आहाराकडे विशेष लक्ष देणे आवश्यक असते. थंड, तळलेले आणि प्रक्रिया केलेले पदार्थ शरीराला उष्णता देत नाहीत, उलट रोगप्रतिकारक शक्ती कमी करून आजारपणाची शक्यता वाढवतात. त्यामुळे या काळात काही पदार्थ मर्यादित प्रमाणात किंवा पूर्णपणे टाळलेलेच बरे. थंड पदार्थ आणि पेय पदार्थ जसे की बर्फासह पाणी, थंड पेय, थंड दूध किंवा दही, आईस्क्रीम, फ्रोजन डेझर्ट्स हे शरीराचे तापमान कमी करून पचनसंस्था कमजोर करतात. हिवाळ्यात अशा पदार्थांऐवजी कोमट पाणी, सूप किंवा गरम दूध घेणे फायदेशीर ठरते.
तसेच अतितळलेले व जड पदार्थ जसे की समोसे, भजी, फ्रेंच फ्राईज हे पचायला कठीण असतात आणि गॅस, फुगवटा व सुस्ती निर्माण करतात. परिष्कृत साखर आणि गोड पदार्थ रोगप्रतिकारक शक्ती कमी करतात, तर फास्टफूड, पॅकेज्ड स्नॅक्स आणि बेकरी पदार्थांमधील अस्वास्थ्यकर चरबी शरीरात सूज वाढवतात. अति दुग्धजन्य पदार्थ जसे दूध, चीज, क्रीम हे कफ तयार करणारे असतात, त्यामुळे ज्यांना वारंवार सर्दी-खोकला होतो त्यांनी यांचे सेवन मर्यादित करावे. तसेच टोमॅटो, पालक आणि आंबवलेले पदार्थ हे हिस्टामिनयुक्त असल्याने कफ आणि बंद नाक वाढवतात.
हिवाळ्यात कच्च्या भाज्या आणि सॅलड्स टाळावेत, कारण त्या पचायला जड जातात. त्यांच्या ऐवजी उकडून किंवा वाफवून घेतलेल्या भाज्या योग्य ठरतात. काही फळे जसे टरबूज, खरबूज यांमध्ये पाण्याचे प्रमाण जास्त असल्याने ते थंडी वाढवतात. हंगामाबाहेरील फळे पोषक नसतात आणि त्यात संरक्षक द्रव्ये असू शकतात. सायट्रस फळांमध्ये व्हिटॅमिन C असले तरी ती आंबट असल्याने घसा दुखत असल्यास त्रासदायक ठरू शकतात, त्यामुळे मर्यादित प्रमाणात घ्यावीत. कॉफी आणि दारू हे दोन्ही मूत्रवर्धक असल्याने शरीरातील पाणी कमी करतात आणि निर्जलीकरण करतात. त्यामुळे या पेयांपासून दूर राहून कोमट पाणी, हर्बल चहा, सूप यांसारखी पेये पिणे आरोग्यासाठी योग्य ठरते. अशा प्रकारचा संतुलित, उबदार आणि पौष्टिक आहार घेतल्यास हिवाळ्यात सर्दी, खोकला आणि पचनाच्या तक्रारींपासून संरक्षण मिळते.
