आज जगभरात व्हॅलेंटाईन डे (Valantines Day)साजरा केला जात आहे. प्रेम (Love) व्यक्त करण्यासाठी ओळखल्या जाणाऱ्या या दिवसासाठी प्रेमी युगुलं (Couple) नवी नवी गिफ्ट विकत घेतात. आता ऑनलाईन शॅापिंगमुळे तर हे गिफ्ट मिळणं आणखी सोपं झालं आहे. मात्र अजुनही काही प्रेमवीर आहेत ज्यांना ग्रिटींग कार्ड (Greeting Card) गिफ्ट करायला आवडतात, आणि ग्रिटींग कार्ड देण्याचा विचार केला तर आर्चीज गॅलरीचे (Archies) नाव लोकांच्या ओठावर येते. आर्चीज गॅलरीमध्ये तासनतास वेळ लावून आपल्या आवडत्या व्यक्तीसाठी आवडतं ग्रिटींग विकत घेण्याची मजाही काही वेगळीच आहे. या ऑनलाइन शॉपिंगच्या (Online Shopping) जगात सगळ्यात जवळपास 44 वर्षांपासून बाजारपेठेत आपला दबदबा कायम ठेवणाऱ्या या कंपनीबद्दल लोकांना फार कमी माहिती आहे. चला तर मग जाणुन घेऊया ग्रिटिंग घेणाऱ्यांची पहिली आवड असलेल्याआर्चीस ग्रीटिंग बद्दल.
[read_also content=”IIT मद्रासच्यामध्ये महाराष्ट्रातील विद्यार्थ्यानं गळफास घेत केली आत्महत्या, अभ्यासाचा तणावातुन संपवल जीवन! https://www.navarashtra.com/crime/22-year-old-iit-student-from-maharashtra-dies-by-suicide-in-iit-madras-369718.html”]
जगात आपला ठसा उमटवणारी ही कंपनी १९९५ मध्ये दिल्लीत सुरू झाली. अनिल मूलचंदानी आणि जगदीश मूलचंदानी यांनी सुरू केलेल्या या कंपनीने सुरुवातीला गाण्याची पुस्तके, पोस्टर्स आणि लेदर पॅचची विक्री केली. तथापि, कंपनीचे मुख्य उत्पादन ग्रीटिंग कार्ड 1980 मध्ये सादर केले गेले, ज्यामुळे त्याला एक वेगळी ओळख मिळाली. कंपनीने नवीन वर्ष, वाढदिवस आणि इतर प्रसंगी ग्रीटिंग कार्ड्सची विस्तृत श्रेणी सादर केली. यानंतर ही कंपनी 1995 मध्ये सार्वजनिक झाली आणि 1998 मध्ये ती शेअर बाजारात लिस्ट झाली.
आर्चीज लिमिटेड पूर्वी आर्चीज ग्रीटिंग्स अँड गिफ्ट्स (AGGL) म्हणून ओळखले जात असे. ग्रीटिंग कार्ड्स सुरू केल्यापासून, त्याला ग्राहकांकडून असा प्रतिसाद मिळाला की व्यवसाय वेगाने वाढू लागला आणि कंपनीने इतर भेटवस्तूंची एक मोठी श्रेणी सादर केली, ज्यांनी संपूर्ण बाजारपेठेत वर्चस्व गाजवले. आज आर्चीज लिमिटेड ही एक मोठी कंपनी म्हणून ओळखली जाते आणि तिची तांत्रिक भागीदार अमेरिकन ग्रीटिंग्ज कॉर्प. ऑफ यूएसए आहे, जी फॉर्च्युन 500 कंपनी आहे आणि ग्रीटिंग कार्ड्सची जगातील सर्वात मोठी वितरक देखील आहे.
भारतातील कंपनीच्या मोठ्या व्यवसायाबरोबरच हा शुभंकर सौदी अरेबिया, श्रीलंका, नेपाळ, भूतान आणि यूके येथेही वस्तू निर्यात करतो आणि तेथे आर्चीज गॅलरी उघडली जाते. कंपनीने केवळ व्हॅलेंटाईन डेच नव्हे तर कोणत्याही कार्यक्रमासाठी किंवा उत्सवासाठी आपली भेटकार्डे, खेळणी आणि इतर वस्तूंमध्ये सातत्याने विविधता आणली आहे. हेच कारण आहे की ऑनलाइन शॉपिंगच्या युगात Amazon-Flipkart सह अनेक बड्या कंपन्यांनी या क्षेत्रात प्रवेश केल्यानंतरही आजही ते मोठे नाव आहे.
आर्चिजचा व्यवसाय 6 देशांतील 120 शहरांमध्ये पसरलेला आहे. यात सुमारे 250+ फ्रँचायझी आणि 230+ इतर आउटलेट्स आहेत ज्याला आर्चीज गॅलरी म्हणतात. या क्षेत्रातील ई-कॉमर्सच्या हस्तक्षेपाचा त्याच्या व्यवसायावर लक्षणीय परिणाम झाला, परंतु कंपनीने, बाजार धोरणाची चांगली जाण ठेवून, पूर्ण मालकीची उपकंपनी आर्चीज ऑनलाइन सुरू केली, मे 2000 मध्ये, ई-ग्रीटिंग्जची ओळख करून दिली. डिजिटायझेशन. डॉट कॉम लिमिटेड आणि त्याचे ऑनलाइन पोर्टल सादर केले. कंपनीने 80 आणि 90 च्या दशकात आपल्या ग्रीटिंग कार्ड्स आणि पोस्टर्सने क्रांती आणली. भारतातील ग्रीटिंग कार्ड मार्केटमध्ये आर्चीजचा अजूनही 50 टक्के हिस्सा आहे. मात्र, या क्षेत्राचा विस्तार होत असताना अनेक बड्या कंपन्यांनी त्यात एंट्री घेत आपली उत्पादने सादर केली. दरम्यान, मोठ्या प्रमाणात किंमत युद्ध देखील पाहायला मिळाले. त्याचा परिणाम आर्चिसच्या व्यवसायावरही झाला.