फोटो सौजन्य-सोशल मीडिया
नवरात्रीच्या अष्टमी-नवमी तिथीला कन्यापूजा केली जाते. यामध्ये 2-10 वर्षांच्या मुलींना देवी मानून त्यांची पूजा केली जाते. मात्र मुलींसोबत मुलगा असणे आवश्यक आहे.
नवरात्रीमध्ये अष्टमी आणि नवमीला कन्यापूजा केली जाते. नवरात्रीचा महान सण अष्टमी आणि नवमीला मुलींच्या पूजेने पूर्ण झाला मानला जातो. कन्यापूजेच्या एक दिवस आधी लोक उपवास करतात आणि दुसऱ्या दिवशी कन्यापूजा करून उपवास सोडतात. नवरात्रीला 5 किंवा 7 मुलींची पूजा करावी, अशी पौराणिक मान्यता आहे. मुलीच्या पूजेबरोबरच मुलाचीही पूजा केली जाते, म्हणजेच मुलींमध्ये मुलालाही खायला दिले जाते. कन्यापूजेत सहभागी असलेल्या या बालकाला लंगूर, लंगुरिया, बटुक असेही म्हणतात. जाणून घेऊया कन्या पूजेला मुलाला का बसवले जाते.
हेदेखील वाचा- महानवमीच्या दिवशी हे मूलांक असणाऱ्या लोकांवर राहील देवी लक्ष्मीचा आशीर्वाद
नवरात्रीतील कन्या पूजन
मुलीची पूजा केल्याशिवाय नवरात्रीचे व्रत पूर्ण होत नाही. नवरात्रीच्या नवव्या दिवशी म्हणजे माँ सिद्धिदात्रीच्या पूजेच्या दिवशी लोक लहान मुलींना घरी बोलावून कन्या पूजा करतात. त्यामुळे काही लोक अष्टमी तिथीलाही कन्येची पूजा करतात. याला कांजन पूजा किंवा कुमारी पूजा असेही म्हणतात. कंजक पूजेशिवाय नवरात्रीचे व्रत फलदायी नाही.
कन्या पूजेत बालकाचे रूप कोणाचे मानले जाते?
बटुक भैरव हे भगवान भैरवाचे सौम्य रूप मानले जाते. भैरवबाबांचे मंदिर सर्व शक्तीपीठे आणि देवी मैय्याच्या प्रसिद्ध मंदिरांच्या मुख्य आणि प्रवेशद्वारावर स्थापित आहे. देवी मंदिरांमध्ये भैरव बाबा रक्षकाची भूमिका बजावतात अशी पौराणिक मान्यता आहे.
हेदेखील वाचा- नवमीच्या दिवशी या राशींना मालव्य योगाचा लाभ
कन्यापूजेला बसण्यासाठी लंगूर का बनवला जातो?
लंगूर हे कन्या पूजेत बसण्यासाठी बनवले जाते कारण लंगूर हे भैरवाचे रूप मानले जाते, म्हणून तो मुली आणि मातांचा रक्षक मानला जातो. असे म्हणतात की, जेथे भैरव राहतो, तेथे होणाऱ्या शुभ कार्यात कोणताही अडथळा येत नाही कारण भैरव सर्व नकारात्मक शक्तींशी लढतो आणि देवी स्थानाचे रक्षण करतो. तिच्या संमतीशिवाय कोणीही देवीच्या ठिकाणी पाऊल ठेवू शकत नाही.
कन्यापूजेच्या वेळी लंगूर न मिळाल्यास काय करावे?
जर तुम्ही कन्येची पूजा करत असाल आणि लंगूर सापडत नसेल तर तुम्ही बटुक भैरवाऐवजी बाहुलीची पूजा करू शकता. पूजेनंतर गुड्डा आणि बटुक यांना अर्पण केलेल्या सर्व वस्तू लहान मुलाला दान करा. असे केल्याने बटुक पूजनाचे फळ मिळेल. याशिवाय तुमची पूजाही पूर्ण मानली जाईल. बटुक भैरवाचा प्रसाद कुत्र्यालाही देऊ शकता. याचे कारण म्हणजे कुत्र्याला भैरवबाबांचे वाहन मानले जाते.