‘साधी राहणी, उच्च विचारसरणी’ असा होता भारताचे माजी पंतप्रधान डॉ. मनमोहन सिंग यांचा जीवनप्रवास

त्यांच्या निधनाने देशाने एक महान अर्थतज्ज्ञ आणि प्रगल्भ नेते गमावले आहेत. त्यांच्या जीवनातील अनेक प्रसंग प्रसिद्ध आहेत, परंतु काही कमी ज्ञात किस्से देखील आहेत, ज्यांनी त्यांच्या नेतृत्वाची वेगळी बाजू उघड केली आहे.

'साधी राहणी उच्च विचारसरणी' असा होता भारताचे माजी पंतप्रधान डॉ. मनमोहन सिंग यांचा जीवनप्रवास ( फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया)

Follow Us:

Follow Us:

नवी दिल्ली : त्यांच्या निधनाने देशाने एक महान अर्थतज्ज्ञ आणि प्रगल्भ नेते गमावले आहेत. त्यांच्या जीवनातील अनेक प्रसंग प्रसिद्ध आहेत, परंतु काही कमी ज्ञात किस्से देखील आहेत, ज्यांनी त्यांच्या नेतृत्वाची वेगळी बाजू उघड केली आहे. ‘द अ‍ॅक्सिडेंटल प्राइम मिनिस्टर’ या चित्रपटात डॉ. सिंग यांच्या कार्यकाळातील काही घटनांचे चित्रण करण्यात आले आहे. त्यातील एक विशेष प्रसंग म्हणजे, २००८ साली अमेरिकेसोबतच्या अणुकराराच्या वेळी घडलेली घटना. या करारावर स्वाक्षरी करण्यासाठी डॉ. सिंग यांना त्यांच्या पक्षातील आणि विरोधी पक्षातील अनेक नेत्यांचा विरोध सहन करावा लागला. तथापि, देशाच्या दीर्घकालीन हितासाठी त्यांनी हा करार महत्त्वाचा मानला आणि आपल्या निर्णयावर ठाम राहिले.

या प्रसंगी, डॉ. सिंग यांनी आपल्या सहकाऱ्यांना सांगितले की, “इतिहास माझ्याशी दयाळू असेल.” त्यांच्या या विधानाने त्यांच्या आत्मविश्वासाची आणि देशाच्या भविष्यासाठी घेतलेल्या धाडसी निर्णयांची जाणीव होते. हा प्रसंग त्यांच्या नेतृत्वगुणांची आणि देशहितासाठी घेतलेल्या कठोर निर्णयांची साक्ष देतो.

डॉ. सिंग यांच्या निधनाने देशाने एक महान नेते गमावले आहेत, ज्यांच्या कार्याची आणि योगदानाची आठवण सदैव राहील

भारताचे माजी पंतप्रधान डॉ. मनमोहन सिंग यांचे 26 डिसेंबर 2024 रोजी निधन झाले. त्यांच्या निधनाने देशाने एक महान अर्थतज्ज्ञ आणि प्रामाणिक नेते गमावले आहेत. त्यांच्या जीवनातील अनेक प्रसंग प्रसिद्ध आहेत, परंतु काही कमी ज्ञात किस्से त्यांच्या व्यक्तिमत्त्वाची वेगळीच छटा उलगडतात.

ऑक्सफर्ड विद्यापीठातील संघर्षमय दिवस

मनमोहन सिंग यांनी ऑक्सफर्ड विद्यापीठात शिक्षण घेतले, परंतु त्यावेळी त्यांना आर्थिक अडचणींचा सामना करावा लागला. पंजाब विद्यापीठाची शिष्यवृत्ती त्यांना £160 मिळवून देत होती, परंतु त्यांच्या शिक्षण आणि राहण्याच्या खर्चासाठी £600 आवश्यक होते. उर्वरित रक्कम त्यांना वडिलांकडून मिळत असे. या परिस्थितीत, त्यांनी अतिशय मितव्ययी जीवन जगले. विद्यापीठाच्या भोजनगृहातील अनुदानित भोजन दोन शिलिंग सहा पेन्समध्ये मिळत असे, ज्याचा त्यांनी पुरेपूर फायदा घेतला.

कौटुंबिक जीवनातील साधेपणा

डॉ. सिंग यांचे कौटुंबिक जीवन अत्यंत साधे आणि पारंपारिक होते. त्यांच्या कन्या दमन सिंग यांच्या मते, “ते घरकामात पूर्णपणे असमर्थ होते; त्यांना अंडे उकळणे किंवा टीव्ही सुरू करणेही जमत नव्हते.” हा साधेपणा आणि तंत्रज्ञानापासून दूर राहण्याची वृत्ती त्यांच्या विनम्र आणि पारंपारिक जीवनशैलीचे प्रतीक होती.

1984 च्या शीखविरोधी दंगलीतील भूमिका

1984 च्या शीखविरोधी दंगलीनंतर, डॉ. सिंग यांनी नागरिक मदत समितीसाठी आर्थिक मदत केली आणि भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसच्या वतीने झालेल्या रक्तपाताबद्दल माफी मागितली. त्यांची ही कृती त्यांच्या नैतिकतेचे आणि समाजाप्रती असलेल्या बांधिलकीचे द्योतक आहे.

नॅशनल इंटेलिजन्स ग्रिड (NATGRID) मध्ये जावयाची नियुक्ती

डॉ. सिंग यांच्या जावयाची, अशोक पटनायक, 1983 बॅचचे भारतीय पोलिस सेवा अधिकारी, 2016 मध्ये नॅशनल इंटेलिजन्स ग्रिड (NATGRID) चे मुख्य कार्यकारी अधिकारी म्हणून नियुक्ती झाली. ही नियुक्ती त्यांच्या कुटुंबाच्या देशसेवेतील योगदानाचे उदाहरण आहे.

सामाजिक कल्याण योजनांची अंमलबजावणी

पंतप्रधान म्हणून, डॉ. सिंग यांनी ग्रामीण रोजगार हमी योजना आणि माहितीचा अधिकार कायदा यांसारख्या अनेक सामाजिक कल्याण योजनांची अंमलबजावणी केली. या योजनांनी ग्रामीण भागातील लोकांच्या जीवनमानात सुधारणा केली आणि प्रशासनातील पारदर्शकता वाढवली.

माजी पंतप्रधान मनमोहन सिंग यांच्या संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : माजी पंतप्रधान मनमोहन सिंह काळाच्या पडद्याआड

अर्थव्यवस्थेतील सुधारणा आणि जागतिक संबंध

1991 मध्ये अर्थमंत्री म्हणून, डॉ. सिंग यांनी भारतीय अर्थव्यवस्थेचे उदारीकरण केले, ज्यामुळे भारताची जागतिक अर्थव्यवस्थेत महत्त्वपूर्ण वाढ झाली. पंतप्रधान म्हणून, त्यांनी 2008 मध्ये अमेरिका-भारत नागरी आण्विक करार केला, ज्यामुळे दोन्ही देशांमधील संबंध अधिक दृढ झाले.

निधन आणि श्रद्धांजली

डॉ. सिंग यांच्या निधनानंतर, देशभरातून श्रद्धांजली वाहिली जात आहे. त्यांच्या नेतृत्वाखालील कार्य आणि साधेपणाने भरलेले जीवन अनेकांसाठी प्रेरणादायी ठरले आहे. त्यांच्या स्मृतींना विनम्र अभिवादन.

द अ‍ॅक्सिडेंटल प्राइम मिनिस्टर 

‘द अ‍ॅक्सिडेंटल प्राइम मिनिस्टर’ या चित्रपटात त्यांच्या कार्यकाळातील काही घटनांचे चित्रण करण्यात आले आहे. या चित्रपटात दाखवलेल्या एका प्रसंगानुसार, पंतप्रधान म्हणून कार्यभार स्वीकारल्यानंतर, डॉ. सिंग यांनी त्यांच्या कार्यालयातील कर्मचाऱ्यांना त्यांच्या कार्यपद्धतीबद्दल मार्गदर्शन केले. त्यांनी स्पष्ट केले की, ते कोणत्याही प्रकारच्या भ्रष्टाचारास सहन करणार नाहीत आणि पारदर्शकता व प्रामाणिकपणा हे त्यांच्या प्रशासनाचे मुख्य आधारस्तंभ असतील.

माजी पंतप्रधान मनमोहन सिंग यांच्या संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : माजी पंतप्रधान मनमोहन सिंग यांच्या स्मरणार्थ काळ्या पट्ट्या बांधून टीम इंडिया मैदानात

चित्रपटात एक उल्लेखनीय प्रसंग

या चित्रपटात आणखी एक उल्लेखनीय प्रसंग आहे, ज्यात डॉ. सिंग यांना त्यांच्या मंत्रिमंडळातील काही सदस्यांच्या दबावाला तोंड द्यावे लागते. विशेषतः, काही निर्णयांवर काँग्रेस अध्यक्षा सोनिया गांधी यांचा प्रभाव असल्याचे दाखवण्यात आले आहे. या परिस्थितीतही, डॉ. सिंग यांनी आपल्या पदाची प्रतिष्ठा राखत, देशहिताला प्राधान्य दिले. त्यांच्या शांत स्वभावामुळे, त्यांनी अनेकदा कठीण प्रसंगांना सामोरे जाताना संयम आणि धैर्य दाखवले.

चित्रपटात दाखवलेल्या आणखी एका प्रसंगात, डॉ. सिंग यांना त्यांच्या स्वतःच्या पक्षातील काही नेत्यांच्या विरोधाला सामोरे जावे लागते, विशेषतः आर्थिक सुधारणांच्या बाबतीत. या प्रसंगात, त्यांनी आपल्या तत्त्वांशी तडजोड न करता, देशाच्या आर्थिक विकासासाठी आवश्यक असलेल्या निर्णयांना प्राधान्य दिले. त्यांच्या या धाडसी निर्णयक्षमतेमुळे, भारताने जागतिक अर्थव्यवस्थेत आपले स्थान मजबूत केले.

डॉ. सिंग यांच्या जीवनातील हे प्रसंग त्यांच्या नेतृत्वगुणांची आणि देशसेवेच्या प्रति त्यांच्या निष्ठेची साक्ष देतात. त्यांच्या निधनाने देशाने एक महान नेते गमावले आहे, ज्यांच्या कार्याची आणि योगदानाची आठवण सदैव ताजी राहील.

Web Title: Simple living high thinking was the life journey of former prime minister of india dr manmohan singh nrhp

Get Latest  Marathi News ,  Maharashtra News and  Marathi News from Politics,  Election News ,  Sports News ,  Entertainment News,  Business News and   Religion News only on Navarashtra.com